سازمان سالم

جامعه امروز ، جامعه سازمانی است و انسان عصر حاضر در جامعه ای زندگی می کند که تحت سیطره سازمان هاست. ضرورت داشتن جامعه سالم و بالنده ، داشتن سازمان های سالم و پویا است. این تحقیق درصدد تبیین ابعاد و مولفه های سازمان سالم به منظور طراحی وتبیین مدل سازمان سالم و شاخص های سنجش آن است. از اینرو با بهره گیری از روش داده بنیاد متنی در ادبیات ، مفاهیم ومقولات را احصاء و با کد گذاری ( باز، محوری و انتخابی) به استخراج ابعاد و مولفه های سازمان سالم پردخت. به منظور تائید اعتبار ابعاد و مولفه های به دست آمده ، این ابعاد و مولفه ها در مراحل سه گانه اجرای دلفی و در یک پنل 25 نفره ازخبرگان، مورد سنجش قرار گرفت وبا اطمینان بیش از 95% درصد موردتأئید قرار گرفت . پس از آن پرسشنامه حاوی 170 سوال پیرامون ابعاد سازمان سالم و مولفه ها در بین جامعه آماری توزیع گردید .پس از تجزیه و تحلیل داده ها با نرم افزارهای ای- ماووس و لیزرل ، در تحلیل مسیر نهایی و تحلیل عاملی تأئیدی تمامی ابعاد و مولفه ها ی مدل با اطمینان بالای 95% مورد تأئید قرار گرفتند. نتایج حاصله اثرات مستقیم و غیر مستقیم ابعاد و مولفه ها را بر روی سازمان سالم نشان داد، ضمن آنکه بار عاملی تمامی ابعاد و مولفه ها :(رهبری جامع ، فرهنگ مثبت ، محیط کاری پویا ، نیروی انسانی توانمند والهام بخش وموفقیت پایدار ، پاسخگویی ،کیفیت خدمات، رضایت ذی نفعان و نیز اعتماد عمومی) مثبت بوده و مقادیرT بدست آمده بزرگتر از 2 و رابطه معنی داری آنها با سازمان سالم تأئید گردید.

هدف از انجام این پژوهش بررسی رابطه سلامت سازمانی با فرسودگی شغلی با نقش میانجی تعهد سازمانی در شهرداری منطقه یک همدان می باشد. بدین منظور یک نمونه 80 تایی به طور کاملا تصادفی ساده از کارکنان شهرداری منطقه یک همدان، مورد آزمون قرار گرفتند. این تحقیق کاربردی از نوع توصیفی پیمایشی است. ابزار مورد استفاده در این پژوهش پرسشنامه محقق ساخته می باشد که پایایی آن بیشتر از 0.7 می باشدو روایی آن توسط محققین و اساتید دیگر تائید شده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها و مدل مفهومی پژوهش از نرم افزار Amos استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که تعهد سازمانی به طور مستقیم و غیرمستقیم (از طریق فرسودگی شغلی کارکنان) بر سلامت سازمانی کارکنان تأثیر دارد که تأثیر مستقیم تعهد سازمانی بر سلامت سازمانی بیشتر است. همچنین، نتایج بررسی ها نشان داد متغیرهای تعهد سازمانی و فرسودگی شغلی کارکنان در مجموع، نزدیک به 58 درصد تغییرات سلامت سازمانی را تبیین می کنند.

در این پژوهش سعی شده است با اتخاذ نگاهی چند جانبه به موضوع سلامت سازمانی، الگویی جامع و متوازن جهت ارزیابی و بهبود سلامت سازمانی شرکت فولاد مبارکه اصفهان و ویژگی های تأثیرگذار بر آن ارائه گردد. این پژوهش از منظر هدف کاربردی، از منظر روش پژوهش کیفی از نوع گرانددی نظام مند است. در ابتدا با هدف روشن نمودن مسیر از نمونه گیری هدفمند و در ادامه نیز جهت دستیابی به اشباع نظری از نمونه گیری نظری از بین ذینفعان کلیدی این شرکت استفاده شده است. روش های گردآوری داده ها مصاحبه نیمه ساختار یافته و مصاحبه گروه کانونی بوده است. با تجزیه وتحلیل داده ها با نرم افزار Atlas.ti 8 طی فرایند مقایسه مستمر 1532 نقل قول، 104 کد باز و 37 مقوله نهایی شناسایی شده از انواع عوامل علی، پدیده محوری، راهبردها، عوامل زمینه ای، عوامل مداخله گر و پیامدها، در قالب الگوی پارادایمی سلامت سازمانی این شرکت از دیدگاه ذینفعان کلیدی ارائه گردیده است. برای بررسی روایی الگو از شیوه کیفی و از شاخص های کمی CVI [1] و CVR [2] از نظر پنل خبرگان به تعداد 8 نفر و پایایی از روش های کیفی و روش کمی پایایی بازآزمون استفاده گردیده است. نتایج بیانگر ارتباط سلامت سازمانی با رهبری، جهت گیری، فرهنگ و جو سازمانی، شایستگی، توسعه حرفه ای، نوآوری، انسجام، مسئولیت پذیری، اعتماد، اشتیاق، استقلال، چابکی، قابلیت سازگاری و آمادگی برای تغییر، نحوه استفاده از منابع، حمایت، ادراک از سازمان، تکنولوژی، توجه به خواسته ها و انتظارات ذینفعان و سرمایه گذاری های سازمان در قالب الگوی ارائه شده می باشد.

زمینه و هدف: ایجاد سازمان اداری سالم از دغدغه های مقام معظم رهبری می باشد. با توجه به اهمیت مشارکت جمعی و نقش مغفول آن در تحقق سازمان سالم این پژوهش با هدف شناسایی عوامل موثر بر ایجاد سازمان سالم مبتنی بر مشارکت جمعی در سازمان صمت مازندران صورت گرفته است.روش: این پژوهش با روش کیفی و بر اساس رهیافت نظریه داده بنیاد انجام شده است. جامعه ی آماری این پژوهش شامل12 نفر از خبرگان و اعضای کمیته سلامت اداری این سازمان هستند که با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شده اند. متن مصاحبه بر اساس روش کد گذاری باز ، محوری و انتخابی و به کمک نرم افزار مکس کیودا تحلیل گردید.یافته ها : عوامل موثر بر اساس متغیر های سازمان سالم و مشارکت جمعی ، با اولویت بندی 6 مقوله اصلی شامل مقوله توجه به پاسخ گویی محیط، سازوکار سازمانی، انسجام ، سلامت سازمانی، اثربخشی، عوامل سطح کلان و 21 زیرمقوله فرعی شامل ابعاد مفهومی پاسخ گویی به محیط، ابعاد عملکردی پاسخ گویی به محیط، راهبردها، هماهنگی، منابع انسانی، عملکرد، ابزاری- ساختاری، عاطفی و اجتماعی، یگانگی نهادی، نفوذ مدیریت، ملاحظه گری ، ساخت دهی، روحیه، پشتیبانی و منابع، تأکید علمی، اثربخشی بیرونی، اثربخشی درونی، اقتصاد جامعه، فرهنگ جامعه، دستگاه های دولتی، قوانین و مقررات برایجاد سازمان سالم مبتنی بر مشارکت جمعی در سازمان صمت مازندران موثر می باشند.نتیجه گیری : سازمان صمت مازندران در قالب مدل پیشنهادی تحقیق فوق ، زمینه مناسبی را بر ایجاد سازمانی سالم مبتنی بر رویکرد مشارکت جمعی خواهد داشت.