شاخص های امنیت اجتماعی

امنیت اجتماعی به عنوان یکی از نیازهای اساسی انسان دارای چند بُعد میباشد. وجود امنیت اجتماعی، نتیجه توسعه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و موقعیت مکانی است. کلان شهر تهران با جمعیتی بالغ بر 8 میلیون نفر، دارای اقوام، فرهنگها و پایگاههای مختلف اقتصادی-اجتماعی میباشد که بحث امنیت اجتماعی، یکی از محوریترین موضوعات مطرح در این کلان شهر است. محدوده مورد مطالعه در این پژوهش، منطقه یک شهرداری تهران میباشد. روش پژوهش به صورت توصیفی-تحلیلی و ماهیت این تحقیق، کاربردی است و با هدف بررسی میزان امنیت اجتماعی و در نهایت تدوین و اولویت بندی راهبردها در منطقه یک انجام شده است. برای رسیدن به این هدف از مدل SWOT-QSPM استفاده و برای امتیازدهی مدل SWOT-QSPM از نظرات جمعی از اساتید دانشگاه و مردم محلی بهره بردهایم. نتایج تحقیق نشان میدهد که مجموع امتیازات موقعیت داخلی منطقه، 2.22 و خارجی 2.98 است، یعنی موقعیت منطقه، محافظه کارانه و در وضعیت متوسطی قرار دارد. در مرحله نهایی پس از تدوین راهبردها به اولویت بندی آنها اقدام کردهایم که نتایج این بخش نیز گویای آن است که مهمترین راهبرد، تقویت اجتماعات محلی و سازمان های مردم محور مانند؛ سرای محله، شورایاری، سازمان های مردم نهاد و CBOها با امتیاز 6.07 میباشد. از پیشنهادهای مطرح شده برای رسیدن به راهبردهای تدوین شده، میتوان به فرهنگسازی و افزایش آگاهی مردم نسبت به عوامل ناامنی اشاره کرد.

احساس امنیت در فضاهای سبز شهری یکی از مهمترین شاخص های کیفیت فضا محسوب میشود. وجود امنیت اجتماعی موجبات پویایی اقتصادی-اجتماعی را فراهم خواهد ساخت. برقراری امنیت اجتماعی در فضاهای سبز عمومی که افراد با پایگاهها و طبقات مختلف اقتصادی و اجتماعی در آن حضور دارند از الزامات اساسی جوامع محسوب می شود. در همین راستا، نویسندگان با انتخاب پارک ملت، که دارای کارکرد منطقه ای می باشد، میزان امنیت اجتماعی در آن را مورد بررسی قراردادند. روش پژوهش به صورت توصیفی-تحلیلی و از لحاظ هدف کاربردی می باشد. داده ها و اطلاعات به دو صورت کتابخانهای(اسناد فرادست) و میدانی(پرسشنامه) گردآوری شده است. حجم نمونه 100 نفر انتخاب گردیده و روش نمونه-گیری نیز بهصورت غیراحتمالی-اتفاقی میباشد. داده ها پس از واردشدن به نرم افزار spss با آزمونهای ANOVA، T دو نمونهای مستقل و همچنین آزمون پیرسون مورد تحلیل قرارگرفته اند. نتایج پژوهش حاکی از آن است که شاخصهای پژوهش آزار لسانی با مقدار میانگین 2.78 بیشترین سهم را در کاهش امنیت در پارک ملت دارد. پس از آن به ترتیب شاخص آزار بصری با مقدار 2.74 و آزار فیزیکی با مقدار 2.26 باعث کاهش امنیت میباشند.همچنین عدم امنیت در میان زنان بیشتر از مردان است. در ادامه براساس آزمون پیرسون مشخص گردید که بین سن و عدم امنیت مقدار همبستگی 0.811- است. این امر گویای رابطه معکوس این دو متغیر است به طوری که با افزایش سن عدم امنیت کاهش و با کاهش سن امنیت نیز افزایش می یابد. مقدار همبستگی بین تحصیلات و عدم امنیت 0.867- است که در مقایسه با متغیر سن همبستگی بیشتری با متغیر عدم امنیت دارد. در ادامه نیز پیشنهادهایی به منظور افزایش امنیت اجتماعی در پارک ملت ارایه شده است.

زمینه و هدف: امنیت از عناصر اصلى نیازهاى انسانى محسوب شده و اهمیت این امر تا اندازه اى افزایش یافته است که به تعبیر برخى، کارویژه بى بدیل دولت ها ایجاد و حفظ امنیت است. امنیت اجتماعی از نیازها و ضرورت های پایه ای هر جامعه تلقی می شود که فقدان و یا اختلال در آن، پیامدهای نگران کننده ای به دنبال دارد. هدف اصلی این پژوهش؛ اولویت بندی وضعیت شاخص های امنیت اجتماعی در کشور و همچنین رتبه بندی استان های مختلف بر اساس این شاخص ها است تا ضمن تعیین آن دسته از شاخص های امنیت اجتماعی نیازمند توجه بیشتر، استان هایی که از نظر امنیت اجتماعی در سطح مطلوبی قرار ندارند جهت سیاست گذاری و برنامه ریزی مشخص گردد. روش شناسی: این پژوهش از نظر ماهیت، توصیفی و از لحاظ هدف، کاربردی است. داده های مربوط به وضعیت شاخص های امنیت اجتماعی از سالنامه آماری کشور استخراج شده و با استفاده از روش تحلیل رابطه ای خاکستری اولویت بندی شده اند. همچنین استان های کشور با توجه به شاخص های مذکور رتبه بندی گردیده است. یافته ها: یافته های تحقیق نشان می دهد که پنج شاخص سرقت از اماکن دولتی، قتل عمد، تصادفات برون شهری، قاچاقچیان دستگیر شده در زمینه موادمخدر، ضرب و جرح و صدمه دارای کمترین درجه رابطه ای خاکستری هستند. همچنین استان های سمنان، قم، همدان، سیستان و بلوچستان و خراسان رضوی از درجه رابطه ای خاکستری پایین تری برخوردار می باشند. نتیجه گیری: بر اساس نتایج تحقیق؛شاخص های مذکور از وضعیت نامناسب تری در مقایسه با سایر شاخص های امنیت اجتماعی برخوردار هستند و توجه بیشتر مسئولان و برنامه ریزان را به منظور بهبود وضعیت این شاخص ها در جهت ارتقای سطح امنیت اجتماعی کشور می طلبد. همچنین استان های فوق در وضعیت مطلوبی از امنیت اجتماعی قرار نداشته و به عنوان استان های با امنیت اجتماعی کمتر شناخته شده است.

این پژوهش با هدف بررسی میزان اثرگذاری متغیرهای اجتماعی بر شاخص های امنیت اجتماعی (مقایسه تطبیقی بین کشورهای ایران و ترکیه) انجام گرفته است. این تحقیق از نوع توصیفی؛ از نظر روش اجرا، استقرایی و از نظر زمانی از نوع مقطعی است. مطالعه حاضر به شیوه اسنادی و تحلیل ثانویه و با استفاده از رگرسیون ساده و چندگانه و در جامعه آماری شامل کشورهای ایران و ترکیه انجام شد و داده های آن از یک بانک اطلاعات داده ای، شامل داده های پیمایش ارزش های جهانی (WVS) در فاصله 2000 تا 2020 جمع آوری شد. با توجه به اینکه داده ها از سال 2010 2016 در سایت بارگذاری نشده و قابل دسترس نیستند، داده های بازه زمانی مذکور برای عنوان تحلیل انتخاب نشدند. ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه است که در این پژوهش، یک نوع پرسشنامه بر اساس مقیاس لیکرت تدوین شد. نتایج نشان دادکه میزان امنیت اجتماعی در کشورهای ایران و ترکیه تفاوت معناداری ندارد (p>0.05 ) و میانگین امنیت اجتماعی نیز برای هر دو کشور نزدیک به هم است. همچنین مؤلفه های مشارکت اجتماعی (p <0.05 ، t=44.72، 0.25= β)، رفتار مدنی (p <0.05 ، 40.88 t=، 0.22= β)، اعتماد اجتماعی (p <0.05 ، 33.13 t=، 0.21= β)، مدارای اجتماعی (p <0.05 ، 27t=، 0.19= β) و هویت اجتماعی (p <0.05 ، 23.36 t=، 0.17= β) بیشترین تأثیر را در شاخص امنیت اجتماعی ایران دارند. در کشور ترکیه نیز مؤلفه های طبقه اجتماعی (p <0.05 ، t=26.93، 0.23= β)، هویت اجتماعی (p <0.05 ، 22.07 t=، 0.20= β)، اعتماد نهادی (p <0.05 ، 22t=، 0.18= β) و رفتار مدنی (p <0.05 ، 19.15t=، 0.16= β) بیشترین تأثیر را در شاخص امنیت اجتماعی دارند. لازم به ذکر است که مؤلفه مشارکت اجتماعی در ترکیه غیرمعنادار بوده و بر شاخص امنیت اجتماعی این کشور تأثیر نداشته است.