مطالب مرتبط با کلیدواژه

تکنولوژی های ارتباطی و اطلاعاتی


۱.

تمدن اسلامی متاثر از کلان روند توسعه ارتباطات مجازی و تکنولوژی های ارتباطی؛ فرصت ها، تهدیدها و چالش ها(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تمدن اسلامی کلان روندها توسعه ارتباطات مجازی تکنولوژی های ارتباطی و اطلاعاتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۴ تعداد دانلود : ۷۱
امروزه تمدن اسلامی به عنوان یکی از مهمترین تمدن های نوین از دوران گذشته در مواجهه با وضعیت نا مطمئن آینده قرار دارد. این تمدن با تجارب ارزشی چندین ساله در وضعیت فعلی با چالش هایی روبه رو است که می تواند تهدیدی برای آینده آن تلقی شود. در عین حال نیز با توجه به تحقق کلان روندهایی مانند توسعه ارتباطات مجازی فرصت هایی را در پیش رو دارد. بر همین اساس هدف این پژوهش تحلیلی بر کلان روند توسعه ارتباطات مجازی و تمدن اسلامی است که در لوای آن چالش ها، فرصت ها، تهدیدها نیز بررسی و شناسایی می شوند. در این پژوهش از روش کیفی اسنادی استفاده شده و داده های مورد استفاده شامل بهره گیری از آیات قرآن کریم، روایات و احادیث و همچنین تفسیرهای مرتبط با این آیات و روایات است. تحلیل داده ها بر اساس تحلیل محتوای این مفاهیم انجام شده است. یافته ها نشان می دهد که با اشاره به آیات و روایات و رخدادهای صدر اسلام رویکرد تمدن اسلامی را می توان اینگونه ارزیابی کرد که تکنولوژی های ارتباطی را تا جایی بپذیرد که ماهیت آموزه های تمدن اسلامی را مخدوش نکند، البته درصدد آن نیز نیست که این تکنولوژی ها را در عرصه جامعه براندازد. با عنایت به اینکه تکنولوژی های ارتباطی که هم فرصت آور و هم تهدیدکننده هستند، تمدن سازان اسلامی درصدد واکاوی فرصت هایی هستند که اینگونه تکنولوژی ها را در جامعه اسلامی به کار ببرند. به عنوان نتیجه باید گفت که جامعه اسلامی از حیث ظرفیت شناسی برای برپایی تمدن نوین اسلامی با مانعی روبه رو نیست؛ چرا که برای شکل گیری تمدنی جامع نیاز به وجود مبانی، بروز و ظهورات، فراگیری جهانی و راهبری جهانی است که همه این عناصر یاد شده در اسلام وجود دارد. اما شرط تحقق این تمدن پیاده سازی ظرفیت های تبیین شده خواهد بود که باید در دو عرصه نظری و الگوهای عینی به تحقق برسد تا جامعه اسلامی بتواند به نقش خود در آینده نزدیک عمل کند.
۲.

تحلیلی بر فرصت ها و تهدیدهای تکنولوژی های ارتباطی نوین در تمدن نوین اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تمدن اسلامی تمدن سازی تمدن نوین تکنولوژی های ارتباطی و اطلاعاتی دین رسانه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵ تعداد دانلود : ۲۱
تمدن اسلامی با خوانشی غایت مدار و متعالی، تفسیر حداکثری از دین دارد. تمدن اسلامی نظامی از ارزش هاست که نمی تواند هرگونه چارچوب از پیش تعیین شده دنیای بیرونی را بپذیرد. بنابراین منطقی به نظر می رسد که تمدن اسلامی با چالش های بسیار بیشتری با مسائل دنیوی از جمله تکنولوژی های ارتباطی روبه رو شود. با عنایت به اینکه تکنولوژی های ارتباطی همانند شمشیر دولبه هم فرصت آور و هم تهدیدکننده هستند، تمدن سازان اسلامی و مسلمان معاصر از طرفی درصدد واکاوی فرصت هایی هستند که اینگونه تکنولوژی ها برای تمدن اسلامی فراهم نموده اند و از دیگر سوی قدم در تبیین و کاهش تهدیدها و چالش های فراروی میان این دو حوزه گذاشته اند. بر همین اساس سوال اصلی پژوهش که محققان به دنبال پاسخ به آن هستند، این است که تکنولوژی های ارتباطی نوین برای تمدن نوین اسلامی چه فرصت ها و تهدیداتی دارند و چالش های اساسی آن کدامند؟ در این پژوهش از روش کیفی اسنادی استفاده شده و داده های مورد استفاده شامل بهره گیری از آیات قرآن کریم، روایات و احادیث و همچنین تفسیرهای مرتبط با این آیات و روایات است. تحلیل داده ها بر اساس تحلیل محتوای این مفاهیم انجام شده است. یافته ها نشان می دهد که با اشاره به آیات و روایات و رخدادهای صدر اسلام رویکرد تمدن اسلامی را می توان اینگونه ارزیابی کرد که تکنولوژی های ارتباطی را تا جایی بپذیرد که ماهیت آموزه های تمدن اسلامی را مخدوش نکند، البته درصدد آن نیز نیست که این تکنولوژی ها را در عرصه جامعه براندازد. همچنین، منشا تفاوت میان نظریات تمدن سازان مسلمان در کاربست تکنولوژی های ارتباطی، تفاوت در روش موضوع شناسی است، نه تفاوت در ماهیت و اصول دین. باعنایت به اینکه دین اسلام، دینی پویا است، متفکران و فقهای مسلمان معاصر، باید در جهت کاربست تکنولوژی های ارتباطی در راستای اهداف متعالی تمدن اسلامی گام بردارند، یعنی همکاری میان حوزه و دانشگاه ضرورت یابد.