مهندسی شیمی

در ابتدا به مفهوم مهندسی فرایند به عنوان تمایز اصلی مهندسی شیمی با سایر رشته های مهندسی توجه شده و سپس جایگاه درس موازنه ماده و انرژی در زنجیره دروس اصلی مهندسی شیمی تبیین شده است. با توجه به اینکه درس موازنه به عنوان زیر بنای اصلی رشته و کلید ورود به این حرفه مطرح است، سرفصل درس به همراه بخش های مختلف هر فصل و زمان لازم برای آنها به صورت جدولی ارائه شده است. برای ارائه موفق درس و درک بهتر دانشجویان، مشخصات استاد درس، تعداد آزمونها و نحوه برگزاری آنها در هر ترم به طور مشخص نیز پیشنهاد شده است.

در ابتدا درس فلسفه درس اقتصاد و طرح مهندسی در دوره کارشناسی مهندسی شیمی به مثابه ملاتی که سایر دروس را به هم ربط می دهد تا ساختمان یک واحد فرایندی را به وجود آورد، مورد بررسی قرار گرفته و سپس با توجه به نقش این درس سرفصل های اصلی همراه با رئوس مطالب هر فل و زمان لازم برای تدریس آن ارائه شده است. در نحوه تدریس، وضعیت دانشجویان در زمان انتخاب این درس تشریح و در ادامه به شرایط خاص استاد برای تدریس، وضعیت دانشجویان در زمان انتخاب این درس تشریح و در ادامه به شرایط خاص استاد برای تدریس اشاره شده است. اهمیت پروژه طراحی به عنوان جزء لاینفک درس اقتصاد و طرح مهندسی و اجزای مهم آن و وزنی که باید به هر جزء آن داده شود، مورد توجه قرار گرفته است. به علاوه، تعداد آزمون های مناسب، محتوای هر آزمون و طرز صحیح ارزیابی دانشجویان از آغاز تا پایان ترم برای استفاده استادان جوان پیشنهاد شده است.

در این مقاله ضرورت ایجاد تحول در آموزش دوره کارشناسی مهندسی شیمی متناسب با تحولات علمی صورت گرفته در این رشته و نیازهای صنعت امروز کشور مورد بحث قرار گرفته است. لزوم توجه به نیازهای منطقی صنعت از یک سو و حفظ رسالت های آموزشی و پژوهشی دانشگاه شامل انتقال تازه های دانش به دانشجویان از سوی دیگر، این نکته را گوشزد می کند که هرگونه حرکت در جهت اعمال تغییرات و ایجاد تحول اساسی باید با دقت و وسواس خاص تعقیب شود. اعتبار سنجی گروه های آموزشی درگیر در تربیت مهندسان شیمی و تقسیم بندی تخصصی آنها بر اساس توانمندی های علمی و منطقه ای، حفظ چهارچوب و اصول اساسی آموزش رشته مهندسی شیمی با عنوان پدیده های انتقال و عملیات واحدهای فرایندی، کاربردی کردن دروس تخصصی، اصلاح روش و نگرش مربوط به ارائه دروس اختیاری، آموزش نرم افزارهای تخصصی کاربردی، افزایش کمّی و کیفی دروره های کارآموزی، استفاده از متخصصان صنعت در آموزش برخی از دروس کاربردی و عملیاتی و برگزاری دوره های بازآموزی و نوآموزی برای متخصصان صنعت از طرف مراکز آموزش مهندسان شیمی در دانشگاه از راهکارهای مورد بحث در این مقاله است. همچنین، توجه به دورنمای ترسیم شده کشور، محدودیت ها و تنگناهای فعلی شامل جمعیت بالای دانشجویی و کمبود امکانات آموزشی و صنعتی، در هر گونه برنامه ریزی به عنوان عوامل مؤثر در عملی و مفید بودن این برنامه ریزی ها مورد تحلیل قرار گرفته است. .

در این مقاله ابتدا زیست فناوری تعریف و سپس تاریخچه مختصری از آن ارائه شده است. همچنین، رابطه بین علوم مختلف مهندسی و پایه با این فناوری بین گرایشی بیان شده است. پس از آن نقش مهندسی شیمی در این فناوری ذکر شده و کاربردهای روش های بیولوژیکی در توسعه برخی فرایندهای شیمیایی مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. در خاتمه، تعدادی از سازمان ها و مؤسسات فعال در زمینه زیست فناوری در ایران معرفی شده است. این مقاله می تواند راهنمایی برای آشنایی مقدماتی داوطلبان تحصیل در رشته زیست فناوری باشد.

رشته مهندسی شیمی یکی از گسترده ترین و پرکاربردترین رشته های مهندسی است. دانش آموختگان این رشته بر حسب گرایش تحصیلی، موقعیتها و مسئولیتهای متفاوتی در جامعه دارند. از آنجا که حتی سرپرست رده پایین نیز یک مدیر محسوب می شود، مهندس شیمی می تواند از علم مدیریت در تمام فرایندهای کنترل، رهبری، سازماندهی، تصمیم گیری، خلاقیت و نوآوری و ...، در جایگاه مدیریتی خود استفاده کند. لذا، در این مقاله بر لزوم آشنایی دانشجویان مهندسی شیمی با درس مدیریت در قالب واحد درسی اصلی، که تأمین کننده نیاز های مدیریتی به روز باشد، تأکید شده است.