بنیاد مستضعفان

در اکثر نظام های حقوقی کنونی دنیا تأسیساتی که دارای شخصیتی مجزا از سازمان های حکومت مرکزی هستند، برای اداره وظایف عمومی ایجاد شده اند. این سازمان ها ابزارهای مؤثری برای حکومت مرکزی به منظور انجام وظایف اجرایی و عمومی تخصصی که نیازمند استقلال و دور بودن از مسائل سیاسی دارند می باشند، البته در این خصوص الگوی همسانی وجود ندارد. مؤسسات عمومی غیردولتی در کشور ما نیز از جمله این سازمان ها می باشند که به منظور انجام خدماتی که جنبه عمومی دارند ایجاد شده اند. مؤسسات و نهادهای عمومی غیردولتی در ایران با تصویب قانون محاسبات عمومی کشور در سال 1366 مورد شناسایی قرار گرفتند و فعالیت رسمی این مؤسسات پس از تصویب قانون فهرست نهادهای عمومی غیردولتی در سال 1373 گسترش یافت. طبق ماده 3 قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب 1386، مؤسسات و نهاد عمومی غیردولتی، واحد سازمانی مشخصی است که دارای استقلال حقوقی است و با تصویب مجلس شورای اسلامی ایجاد شده و بیش از پنجاه درصد بودجه سالانه آن از محل منابع غیردولتی تأمین می گردد و عهده دار وظایف و خدماتی است که جنبه عمومی دارد. با توجه به مستندات قانونی می توان گفت که این نهاد حقوقی در منشأ ایجاد، به موجب قانون مصوب مجلس شورای اسلامی ایجاد گردید یعنی به موجب قانون به معنای اخص و در صورتی که برخی از مؤسسات با کارویژه های عمومی و دارا بودن سایر ویژگی های مؤسسات عمومی غیردولتی توسط نهادهای دیگری نظیر دولت، شورای عالی انقلاب فرهنگی و... ایجاد گردند، قاعدتاً تحت این عنوان شناخته نمی شوند. از ویژگی های ماهوی این نهادها که مبتنی بر هدف آن قابل تعریف است، عهده دار بودن وظایف و خدماتی است که جنبه عمومی دارند و از طرف دیگر در پی مقاصد انتفاعی نیست. 

در اکثر نظام های حقوقی کنونی دنیا تأسیساتی که دارای شخصیتی مجزا از سازمان های حکومت مرکزی هستند، برای اداره وظایف عمومی ایجاد شده اند. این سازمان ها ابزارهای مؤثری برای حکومت مرکزی به منظور انجام وظایف اجرایی و عمومی تخصصی که نیازمند استقلال و دور بودن از مسایل سیاسی دارند می باشند، البته در این خصوص الگوی همسانی وجود ندارد. مؤسسات عمومی غیردولتی در کشور ما نیز از جمله این سازمان ها می باشند که به منظور انجام خدماتی که جنبه عمومی دارند ایجاد شده اند. مؤسسات و نهادهای عمومی غیردولتی در ایران با تصویب قانون محاسبات عمومی کشور در سال 1366 مورد شناسایی قرار گرفت. طبق ماده 3 قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب 1386، مؤسسات و نهادهای عمومی غیردولتی، به نهادهایی گفته می شود که با تصویب مجلس شورای اسلامی ایجاد می شود و بیشتر از نیمی از بودجه سالانه آن از محل منابع غیردولتی تامین می شود و خدماتی را ارئه می دهد که جنبه عمومی دارند. در ماده 5 قانون محاسبات عمومی مصوب 1366، قانونگذار موسسات و نهادهای عمومی غیردولتی را تعریف کرده است که بر اساس ماده مذکور مؤسسات عمومی غیردولتی واحدهای سازمانی مشخصی هستند که با اجازه قانون به منظور انجام وظایف و خدماتی که جنبه عمومی دارد تشکیل شده است، در برخی متون بین المللی از این گونه نهادها به سازمان های مردم نهاد نیز تعبیر می شود و در تعریف آن این چنین آورده اند که سازمان های مردم نهاد، سازمانی است که مستقیماً بخشی از ساختار دولت محسوب نمی شود اما نقش بسیار مهمی به عنوان واسطه بین فرد فرد مردم و قوای حاکم و حتی خود جامعه ایفاء می کنند.

هدف: پژوهش حاضر با هدف مطالعه و بررسی میزان و نوع استفاده کارمندان بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی از شبکه های اجتماعی مجازی طراحی و اجرا شده است. روش پژوهش: این تحقیق، توصیفی بوده و روش آن پیمایشی، ابزار اندازه گیری پرسشنامه و روش گردآوری اطلاعات، ترکیبی از روش کتابخانه ای و میدانی است. جامعه آماری پژوهش را کارمندان ستاد مرکزی بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی که در سال 1401 در ساختمان اصلی بنیاد در شهر تهران اشتغال دارند و شامل270 نفر هستند، تشکیل می دهد. در بررسی میدانی 159 نفر از بین کارمندان این سازمان، با توجه به جدول مورگان، با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب و به پرسشنامه مصرف رسانه ای پاسخ دادند. روایی ابزار تحقیق از طریق روایی صوری و محتوایی مورد تأیید قرار گرفته و همچنین، پایایی آن با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ بالای 0.80 تأیید شده است. یافته ها: نتایج پژوهش نشان می دهد که 29.4 درصد کارکنان یک تا دو ساعت و 26.6 درصد دو تا سه ساعت در شبانه روز از شبکه های اجتماعی استفاده می کنند. کارکنان مورد مطالعه بیشتر جهت دریافت اخبار از تلگرام و جهت دریافت آموزش های گوناگون از صفحات اینستاگرام استفاده می کنند و همچنین کمترین استفاده مربوط به تولید محتوا می باشد. کارکنان از بین شبکه های اجتماعی مورد مطالعه بیشتر استفاده کننده واتساپ بوده (میانگین 2.91 در مقیاس اندازه گیری 1 تا 5) و کمترین رتبه مربوط به استفاده از فیسبوک، با میانگین 1.59 می باشد. در مجموع، «میزان و نوع استفاده از شبکه های اجتماعی» و در کل، استفاده از شبکه های اجتماعی توسط کارمندان بنیاد مستضعفان با  میانگین بالای 2.5 نزدیک به حد وسط 3 قرار دارد.نتیجه گیری : بر اساس پژوهش حاضر کارکنان ستاد مرکزی بنیاد مستضعفان مصرف رسانه ای بیش از حد متوسط داشته اما در خصوص تولید محتوا ضعیف بوده اند.