جبهه النصره

سؤال اصلی این است که چگونه گروه های تکفیری تروریستی نظیر «داعش» و «جبهه النصره» در خدمت منافع و تأمین امنیت اسرائیل عمل می کنند؟ نتیجه مقاله حاضر نشان می دهد که اقدامات گروه های تکفیری تروریستی که در حال حاضر یکی از عوامل مهم بی ثباتی در منطقه تلقی می شوند، عملاً در راستای منافع و تأمین امنیت اسرائیل است. گروه های تکفیری تروریستی نظیر «داعش» یا «دولت اسلامی عراق و شام» و «جبهه النصره» در عراق و سوریه به نحوی عمل می کنند که هدف اسرائیل در منطقه، یعنی تأمین امنیت و منابع راهبردی آن برآورده می شود. اقدامات تکفیری تروریستی این گروه ها زمینه تداوم حضور ایالات متحده در خاورمیانه را فراهم می کند و این به معنای تأمین امنیت اسرائیل خواهد بود؛ زیرا از زمان تشکیل اسرائیل تاکنون جلب حمایت و طرفداری قدرت های بزرگ، یک ستون دائمی راهبرد اسرائیل بوده است و با حضور امریکا در منطقه امکان تحقق این راهبرد تسهیل خواهد شد. دوم اینکه اقدامات گروه های تکفیری تروریستی سبب خواهد شد که کشورهای افراطی و مخالف اسرائیل در لاک دفاعی فرو رفته و مشغول به مقابله با بحران های داخلی گردند. در نتیجه، توانایی آنها در مقابل اسرائیل افول می کند که نتیجه آن تغییر معادلات منطقه قدرت به نفع اسرائیل خواهد بود.

زمینه و هدف: جبهه النصره - شاخه القاعده در میدان عملیاتی سوریه - در طول سال های 2011 تا 2016، به دلیل توانایی های نظامی و مالی، تجهیزات برتر، سازماندهی و شیوه های فرماندهی و کنترل، منابع مالی مستمر، و تعهد ایدئولوژیک عمیقی که اعضایش دارند، خود را ضمن متمایز ساختن از بقیه گروه های معارض در سوریه، برجسته و به عنوان مهمترین سازمان سلفی-تکفیری در سوریه، معرفی نمود. از این رو، هدف این این مقاله آشنایی با خاستگاه، اهداف، استراتژی و تاکتیک های جبهه النصره در سوریه است و از این رهگذر، می کوشد تا تأثیر عملکرد این جبهه را بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران بررسی نماید. روش شناسی: این تحقیق با رویکردی کیفی و ضمن اتخاذ روشی توصیفی-تحلیلی، به دنبال پاسخ گویی به سوالات تحقیق است. روش گردآوری داده ها در این تحقیق، کتابخانه ای بوده و با استفاده از ابزار فیش نویسی انجام شده است. جامعه آماری تحقیق عبارت از؛ کلیه اسناد، مدارک و مستندات در حوزه تحقیق است. یافته ها و نتیجه گیری: به نظر می رسد جبهه النصره با اتخاذ سیاست های کلان در عرصه های اجتماعی، رسانه ای و عملیاتی، زمینه تبدیل شدن منازعه سوریه به یک منازعه بلندمدت را فراهم ساخته است. هر چند با پیروزی های بزرگ اخیر محور مقاومت، پایان موجودیت این گروه تروریستی نزدیک خواهد بود.

شروع حرکت های بیداری اسلامی با تاکید بر پارادایم واکنشی باعث بروز بحران های سیستمی در نظم سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی در خاورمیانه گردید. اساساً یکی از کشور هایی که به واسطه ی تحولات اخیر در شمال آفریقا و خاورمیانه منبعث از بیداری اسلامی دچار تغییرات و ظهور بحران گردید سوریه می باشد. در این کشور به-دلیل وجود یکسری از چالش ها و مطالبات انباشته شده که در غالب محرومیت نسبی تجلی می کند وارد بریک معضله امنیتی فراگیر شد که سیستم تصمیم گیری این کشور را با بحران روبه رو ساخت. حال، این سوال مطرح است که در بازخوانی پدیده بیداری اسلامی در یک روایت واکنشی با محوریت مسئله محرومیت نسبی این مسئله چگونه به عنوان یک کاتالیزور در ظهور گروه های بنیاد گرا مانند جبهه النصره موثر بود؟(مسئله). با روش توصیفی – تحلیلی و بهره گیری از تئوری محرومیت نسبی به عنوان زیر مجموعه پارادایم های واکنشی(روش)، این فرضیه به بحث گذارده شده که ناتوانی سیستم حکمران به عنوان متغییر تصمیم گیر در سوریه به دلیل ناتوانی در پاسخ گویی به مطالبات اجتماعی باعث بستر سازی گروه های بنیاد گرا با مشی خشونت طلبی شد(فرضیه). سرانجام، با ظهور جبهه النصره ساخت سیاسی – اجتماعی سوریه وارد یک بحران امنیتی فراگیر شد که اساساً منجر به امنیت زدایی گردید و نظم مسلط این کشور را با چالش روبه رو ساخت(یافته).