ژاپنی

پژوهش حاضر با هدف آشکار ساختن تفاوت های نظام آهنگ زبان فارسی و نظام آهنگ زبان ژاپنی، برای استفاده در گستره های زبان شناسی مقابله ای و آموزش زبان انجام پذیرفت. نخست یک توصیف مرجع از نظام آهنگ هریک از دو زبان در چارچوب نظریه تحقیق برگزیده شد و نظام آهنگ دو زبان در قالب این دو توصیف مطالعه و مقابله شد و تفاوتی ساختاری بین دو زبان در قالب یک فرضیه برای تحقیق مطرح شد که عبارت بود از وجود تکیه زیر و بمی هسته ای Nuclear Pitch Accent (NPA) در فارسی و عدم وجود آن در ژاپنی. سپس داده هایی که نماینده کلیه ساخت های نواختی وکلیه الگوهای آهنگی دو زبان بودند، جمع آوری شد و از پنج دانشجوی زبان ژاپنی در ایران و پنج دانشجوی زبان فارسی در ژاپن خواسته شد تا تمامی داده ها را در محیط آزمایشگاهی بخوانند. پس از بررسی و تجزیه و تحلیل منحنی های زیر و بمی پاره گفتارهای ضبط شده، مشخص شد که در هر گروه آهنگی فارسی یکی از گروه های تکیه ای دارنده تکیه زیر و بمی هسته ای است و برجسته تر از سایر گروه ها ادراک می شود. درحالی که در زبان ژاپنی تکیه واژگانی کلیه کلمات در کلام تظاهر می‎ یابند و هیچ واحدی برجسته تر از سایر واحدها تولید و ادراک نمی شود.

مقاله حاضر می کوشد «فرهنگ یک جلدی فارسی به ژاپنی و ژاپنی به فارسی معاصر» تألیف تسونه ئو کورویاناگی (Tsuneo Kuroyanagi) را معرفی و توصیف نماید و شکل و محتوای آن را با معیارهای فرهنگ نگاری نوین بسنجد و محاسن و معایب آن را آشکار سازد. این فرهنگ، کلیه آثار پیشین مؤلف در حوزه فرهنگ نگاری است و در هر دو کشور ایران و ژاپن در غیاب فرهنگ لغت دوزبانه قابل اعتنای دیگری، مورد استفاده گسترده دانشجویان، پژوهش گران و مترجمان قرار می گیرد. همان گونه که در پیشگفتار اثر آمده است، مخاطبان این فرهنگ در وهله اول دانشجویان و علاقمندان زبان فارسی در ژاپن هستند و طبعاً این فرهنگ با توجه به نیازهای آنان تألیف گشته است و به همین دلیل نیز استفاده از آن برای دانشجویان زبان ژاپنی در ایران دشواری هایی به همراه دارد، اما از آن جا که مؤلف طبق ادعای خود در ابتدای بخش دوم این فرهنگ، به استفاده دانشجویان ایرانی از این فرهنگ نیز گوشه چشمی دارد، مقاله حاضر به طور خاص با محور قرار دادن نیازهای دانشجویان زبان ژاپنی در ایران به نقد و بررسی این فرهنگ می پردازد.

مقاله حاضر معرفی و نقد مجموعه ی نه جلدی آموزش مقدماتی و متوسطه زبان ژاپنی با عنوان «ماروگوتو» است که توسط «بنیاد ژاپن» و بر اساس استانداردهای این بنیاد در چهار سطح (پایه، مقدماتی، پیش متوسطه و متوسطه) تهیه شده است. در جستار حاضر تلاش شده ویژگی ها و نقاط ضعف و قوت این مجموعه آشکار گردد. بررسی و نقد این مجموعه با نگاهی به شاخصه های ارزیابی رضی (1388) و از منظر صوری و محتوایی انجام شده است. بر اساس نتایجی که از این بررسی حاصل شد، مشخص گردید که در کنار نقاط قوت و شایستگی ها، این مجموعه دارای برخی نقاط ضعف است که جا دارد برای دستیابی به نتایج مطلوب تر در چاپ های بعدی به این نقایص پرداخته و رفع شوند تا بتواند به عنوان یک اثر نسبتاً جدید جایگاه خود را در عرصه ی آموزش زبان ژاپنی پیدا کند. اما به عنوان نتیجه گیری کلی از واکاوی مجموعه می توان گفت که علیرغم وجود برخی مشکلات، نقاط مثبت اثر بیش از نقاط ضعف آن بوده و در مجموع می تواند به عنوان یک منبع آموزشی نسبتاً مطمئن برای زبان آموزانی که هدف اصلی آنها از فراگیری زبان ژاپنی، دستیابی به توانایی گفتاری است مورد استفاده قرار گیرد.

هدف از نگارش این مقاله، معرفی و بررسی کتاب دو جلدی آموزش مقدماتی زبان ژاپنی باعنوان «گِنکی» است که نخستین بار در سال 1999 میلادی منتشر و در سال های 2011 و 2020 تجدید چاپ شده است. کتاب مذکور، به ویژه در سال های اخیر در بسیاری از مراکز دانشگاهی و غیر دانشگاهی آموزش زبان ژاپنی، در سراسر دنیا مورد استفاده قرار گرفته است. در جستار حاضر تلاش شده علاوه بر معرفی اثر، نقاط ضعف و قوت آن آشکار گردد. بررسی و نقد آن با نگاهی به شاخص های ارزیابی رضی (1388) و از منظر صوری، ساختاری و محتوایی انجام شده است. نتایجی که از واکاوی این اثر حاصل گردید، نشان داد «گنکی» که حاصل همکاری گروهی از متخصصان و اساتید آموزش زبان ژاپنی است، دارای نقاط قوت فراوانی است، اما در کنار این نقاط قوت، نقایص و نقاط ضعفی نیز در آن دیده می شود که در صورت رفع آنها در چاپ های بعدی، این ظرفیت را دارد که به عنوان منبعی نسبتاَ قابل اتکا، نظر مثبت بسیاری از مدرسان زبان ژاپنی و زبان آموزان به ویژه آن گروه از زبان آموزانی که تمایل دارند زبان ژاپنی را مستقل از کلاس و به صورت خود آموز بیاموزند، به خود جلب کند.