شهریت

شهرنشینی و رشد سریع آن، بر اقتصاد و محیط زیست یک منطقه تأثیر زیادی دارد. همچنین روحیات و شیوه زندگی مردم شهرنشین با گسترش شهرنشینی دستخوش دگرگونی های نسبتاً زیادی می شود. از آنجایی که شهروندی زیست محیطی در یک محیط اجتماعی و فرهنگی تحت عنوان "شهر" شکل می گیرد و تحت تأثیر بسیاری از عوامل فرهنگی می باشد، تحقیق حاضر با هدف مطالعه ارائه مدل ساختاری شهروندی زیست محیطی بر مبنای شهریت و سرمایه فرهنگی در بین شهروندان تبریزی انجام یافته است. روش مورد استفاده در تحقیق حاضر پیمایشی است. از ابزار پرسشنامه محقق ساخته جهت جمع آوری داده های مورد نیاز استفاده شده است. جامعه آماری ساکنان بین 64-15 سال کلان شهر تبریز به تعداد 407 نفر بر اساس فرمول نمونه گیری کوکران تعیین و به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای، برای مطالعه انتخاب شده اند.  نتایج نشان می دهد که بین متغیر شهریت و شهروندی زیست محیطی (658/0) و همچنین بین متغیر سرمایه فرهنگی و شهروندی زیست محیطی (736/0) همبستگی مثبت و معنی داری وجود دارد. ضرایب مسیر مربوط به شهریت نشان داد که مدیریت شهری، بهداشت محیطی و امکانات و فناوری شهری به ترتیب با مقادیر 52/0، 45/0 و 72/0 واریانس شهریت را تبیین می کنند. همچنین ضرایب مسیر مربوط به سرمایه فرهنگی نشان داد که سرمایه فرهنگی عینیت یافته، تجسم یافته و نهادی به ترتیب با مقادیر 53/0، 65/0 و 68/0 واریانس سرمایه فرهنگی را تبیین می کنند.

بیان مسئله: علیرغم تاکید نظریه های زمینه گرا و ساختارگرایی به همسویی و تبعیت معماری با زمینه موجود، بنظر میرسد، نقش ساختمان به عنوان عنصری تأثیرپذیر از بافت مطرح شده است تا تأثیرگذار در زمینه و تحول آفرین در آن. هدف: با نظر به نقش و قابلیت بناهای معماری در ارتقاءکیفیت فضاهای شهری پیرامون خود در بافتهای تاریخی، تبیین انگاره «شهریتِ معماری » به عنوان هدف اصلی پژوهش میباشد. روشها: با استفاده از روش تفسیری- تاریخی و با استفاده از راهبرد ساختارگرایی در بافت تاریخی محله بیدآباد شاهرود بررسی شده است. یافته ها: یافته های تحقیق در سه حوزه سازمان فضایی)ارتباط، انتقال، اتصال و توسعه فضا(، سازمان منظر )نقش منظر شناختی بام، نقش معمارانه سازه و تاسیسات، تجلی مقیاسی جزئیات، ارتقاء غنای حسی، اشتراک گذاری و رنگ تعلق شخصی، توده گذاری متناسب با محصوریت معابر همجوار( و سازمان فعالیت و عملکرد )توسعه مقطعی خودکفا، کنترل رفتارهای اجتماعی، جذب کاربریهای سازگار، امنیت فضاهای رهاشده، و زیست پذیری( ارائه و بر این اساس، پیشنهاداتی در حوزه قانونگذاری، مدیریت شهری،آموزش معماری و شهرسازی و آموزشهای مردمی ارایه شده است. نتیجه گیری: در طی فرآیند طراحی، نه تنها به تأثیرات سایت و محیط زمینه بر معماری بایستی توجه گردد، بلکه به تأثیرات مطلوب و نامطلوب معماری به فضای شهری پیرامون بعد از ساخت نیز باید توجه کرده و در ارزیابی آثار معماری مورد توجه قرار گیرد.