ارزش های انقلابی

نمادهای ملی عاملی برای وحدت و هویت بخشی بوده و نقش مهمی در القای ارزش ها و اهداف انقلاب دارند. به طور خاص سرود ملی به عنوان گلچینی از کلمات زیبا و پر محتوی، عاملی برای ایجاد حس غرور، میهن پرستی و وحدت در بین افراد یک جامعه است. با وقوع انقلاب ها نمادهای ملی از جمله سرود ملی هم دچار تغییر می شود و محتوای آن نیز متناسب با ارزش ها و اهداف انقلاب دچار تحول خواهد شد. سرود ملی ایران نیز تحت تأثیر انقلاب اسلامی و ارزش های آن دوبار تغییر یافته است. یافته های پژوهش حاضر که با روش مطالعات اسنادی انجام شده است نشان می دهد که مفاهیم و ارزش های برخاسته از ایدئولوژی اسلامی چون امام(ره)، شهیدان، جمهوری اسلامی ایران، استقلال، آزادی در سرود ملی دوم جمهوری اسلامی ایران جلوه هایی از ارزش ها و اهداف انقلاب اسلامی هستند. این سرود تداعی کننده ارزش های اسلامی و میهنی است که برای به ثمرنشینی انقلاب اسلامی در مبارزات مورد توجه بوده است. با شنیدن این سرود حس تعلق به دین، وطن و ارزش های انقلابی برانگیخته شده و موجب تقویت هویت اسلامی و وحدت ملی می شود.

در ایران متعاقب انقلاب اسلامی تغییرات چشمگیری در زمینه باورها و ارزش های فرهنگی پدید آمد و در طول چهار دهه اخیر با فراز و نشیب هایی همراه شد تا آن جا که امروز در بین نسل های گوناگون خانواده شهری شاهد تفاوت های بارزی در نظام های ارزشی و باورهای دینی هستیم. از این رو برای شناخت چند و چون این تغییرات، در پی مطالعه جهت گیری ارزش های دینی و انقلابی در دو نسل از افراد خانواده های مذهبی و انقلابی برآمدیم. روش تحقیق، تلفیقی(کیفی، کمی) و فنون گردآوری داده ها مصاحبه و پرسشنامه بوده و نمونه مورد مطالعه متشکل از 40 خانواده بوده که به شیوه هدفمند از میان خانواده های مذهبی ساکن خیابان ایران برگزیده شده اند. یافته های پژوهش نمایانگر وجود تفاوت های نسلی در نوع دینداری افراد مورد مطالعه است. در زمینه تغییر وضعیت دینداری، یافته ها نشان می دهد که بعد مناسکی بیش از سایر ابعاد دستخوش تغییر بوده است. با در نظر گرفتن سه بعد اعتقادی، مناسکی و پیامدی، میزان دینداری افراد نسل اول بیشتر از افراد نسل دوم بوده است. به علاوه تفاوت بین نسل اولی ها و نسل دومی ها بر حسب جنس نیز متغیر و در زنان بیشتر از مردان بود. در زمینه رویکرد به انقلاب و نظام هر دو نسل ناقد فاصله گرفتن نظام از ارزش های اولیه انقلاب و خواهان بازگشت به آنها بودند اما نسل دومی ها رویکرد نقادانه تری داشتند. در زمینه رویکرد به نظام، یافته های کمی نیز نشان می دهد که میزان اعتماد به نظام سیاسی در هر دو نسل پایین اما در نسل دومی ها پایین تر بوده است.