کارکردهای اجرایی

پژوهش حاضر با هدف مقایسه کارکردهای اجرایی، انگیزش تحصیلی و رضایت تحصیلی دانش آموزان مبتلا به اختلال خواندن و دانش آموزان عادی انجام شد. طرح پژوهش حاضر توصیفی از نوع علّی مقایسه ای است. جامعه ی آماری پژوهش کلیه دانش آموزان دارای اختلال خواندن مقطع ابتدایی مراجعه کننده به مراکز اختلالات یادگیری شهر تهران تشکیل می دادند. نمونه پژوهش شامل 30 دانش آموز مبتلا به اختلال خواندن بود که به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب گردیدند و برحسب تعداد و ویژگی های دموگرافیک (سن، جنس، پایه تحصیلی) با گروه دانش آموزان عادی، همتا سازی شدند. جهت گرداوری اطلاعات از مقیاس استاندارد انگیزش تحصیلی هارتر، آزمون فراخنای حروف – ارقام، آزمون مربع های دنباله دار تولز پیرون، آزمون دسته بندی کارتهای ویسکانسین و مقیاس چند بعدی رضایت از زندگی دانش آموزان استفاده گردید. برای تحلیل داده ها نیز از آزمون T مستقل و تحلیل واریانس چند متغیره استفاده شد. نتایج نشان داد، میانگین انگیزش تحصیلی و رضایت تحصیلی در دانش آموزان مبتلا به اختلال خواندن به طور معناداری پایین تراز دانش آموزان عادی است (01/0> p) همچنین میانگین نمرات مولفه های کارکردهای اجرایی از جمله حافظه فعال، توجه و انعطاف پذیری ذهنی در دانش آموزان مبتلا به اختلال خواندن به طور معناداری پایین تر از دانش آموزان عادی است (01/0> p) .

پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش میانجی تنظیم هیجان در رابطه بین کارکردهای اجرایی، انسجام خانواده، تحول مثبت نوجوانی و بلوغ عاطفی در نوجوانان انجام شد. در قالب یک طرح همبستگی از بین دانش آموزان دختر مشغول به تحصیل در مدارس دوره دوم متوسطه شهر قم با استفاده از روش نمونه گیری دردسترس 300 دانش آموز انتخاب شد. داده های پژوهش از طریق مقیاس BRIEF2، مقیاس ارزشیابی سازش پذیری و پیوستگی خانواده، ویراست چهارم، فرم کوتاه مقیاس تحول مثبت نوجوانان، پرسشنامه بلوغ عاطفی و مقیاس تنظیم هیجان گردآوری و با استفاده از روش پیشرفته آماری مدل یابی معادلات ساختاری، با کاربرد نرم افزار های SPSS25 و Smart PLS3 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. تجزیه و تحلیل یافته های پژوهش حاکی از برازش مناسب مدل مفروض با یافته های پژوهش بود. رابطه مستقیم بین کارکردهای اجرایی با انسجام خانواده (001/0p=؛ 33/1=T 57/0 =β)، تنظیم هیجان (001/0p=؛ 05/20=T 654/0 =β)، بلوغ عاطفی (001/0p=؛ 58/11=T ؛653/0 =β) و تنظیم هیجان با تحول مثبت نوجوانی (001/0p=؛ 18/38=T ؛538/0 =β) در نوجوانان دختر مثبت و معنادار بود. از سوی دیگر، رابطه مستقیم بین تنظیم هیجان با انسجام خانواده (11/0p=؛ 58/1=T ؛933/0 =β) و تنظیم هیجان با بلوغ عاطفی (328/0p=؛ 979/0=T ؛052/0 =β) در نوجوانان دختر مورد تائید قرار نگرفت. همچنین، تجزیه و تحلیل یافته های پژوهش نشان داد که تنظیم هیجان در رابطه بین کارکردهای اجرایی و انسجام خانواده در نوجوانان دختر نقش میانجی کامل و در رابطه بین کارکردهای اجرایی و تحول مثبت نوجوانی و همچنین در رابطه بین کارکردهای اجرایی و بلوغ عاطفی نیز نقش میانجی جزئی ایفا کرده است. در مجموع، توجه به یافته های به دست آمده می تواند در طراحی و کاربست مداخله های شناختی و روان شناختی کارآمد جهت کاهش مشکلات وتعدیل بحران های پیش رو نوجوانان مورد استفاده پژوهشگران و درمان گران این حوزه قرار گیرد.

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی مقایسه اثربخشی آموزش کارکردهای اجرایی و بازی درمانی بر یادگیری مفاهیم ریاضی دانش آموزان با ناتوانی یادگیری ریاضی انجام گرفت. روش: پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون همراه با گروه کنترل بود. نمونه آماری شامل 45 دانش آموز پایه سوم ابتدایی بودند که به روش نمونه گیری هدفمند، انتخاب و در 3 گروه آموزش کارکردهای اجرایی، بازی درمانی و گروه کنترل جایگزین شدند. ابزار پژوهش آزمون ریاضی کی-مت بود. شرکت کنندگان گروه های آزمایش در 10 جلسه 90 دقیقه ای آموزش دیدند. یافته ها: یافته ها نشان داد که بین اثربخشی آموزش کارکردهای اجرایی و بازی درمانی، بر یادگیری مفاهیم ریاضی تفاوت معناداری وجود ندارد (P<0/01). همچنین بین اثربخشی آموزش کارکردهای اجرایی و بازی درمانی، بر یادگیری مفاهیم ریاضی تفاوت معناداری وجود ندارد (P<0/01). نتیجه گیری: نتایج نشان داد که هر دو مداخله کارکردهای اجرایی و بازی درمانی آثار سومندی بر یادگیری مفاهیم ریاضی دانش آموزان مبتلا به یادگیری ریاضی دارند.