خودپنداره بدنی

اختلال حرکتی، حسی و اندام لنفاوی در اندام فوقانی و کاهش خودپنداره، از جمله مشکلات پس از جراحی ماستکتومی است. اثر برنامه های بازتوانی بر این مشکلات متناقض است. ازاین رو، این تحقیق با هدف تأثیر سه روش تمرینی یوگا، پیلاتس و فعال رایج بر دامنه حرکتی، اندام فوقانی و خودپنداره بدنی زنان متعاقب جراحی ماستکتومی اجرا شد. در یک کارآزمایی نیمه تجربی، 38 زن (45-28 ساله و میانگین وزن08/22±66 کیلوگرم) مبتلا به سرطان پستان به صورت تصادفی در سه گروه یوگا، پیلاتس و فعال رایج قرار گرفتند. گروه یوگا به مدت دو هفته در زمان بستری شدن، 15 جلسه تمرین یوگا شامل پنج حرکت آسانا یوگا را انجام داد و گروه پیلاتس در همین مدت تمرینات mat پیلاتس و گروه فعال رایج پنج حرکت اندام فوقانی را اجرا کردند. دامنه حرکتی، محیط و خودپنداره بدنی قبل و پس از فعالیت اندازه گیری شد و با استفاده از تحلیل واریانس یکطرفه و تی همبسته در سطح معناداری 05/0 بررسی شد. پس از تمرینات یوگا و پیلاتس میزان فلکشن، اکستنشن، چرخش داخلی و خارجی شانه، فلکشن و اکستنشن آرنج، فلکشن، اکستنشن، انحراف به سمت زند اعلا و زند اسفل مچ و خودپنداره بدنی افزایش معنادار و محیط بازو و ساعد کاهش معنادار یافت. درحالی که فلکشن، اکستنشن، چرخش داخلی و خارجی شانه، فلکشن، اکستنشن آرنج و فلکشن مچ و خودپنداره بدنی در گروه فعال رایج افزایش معنادار یافت. نتایج نشان داد تمرینات یوگا و پیلاتس در کاهش عوارض جانبی ماستکتومی از جمله افزایش دامنه حرکتی اندام فوقانی و خودپنداره بدنی و کاهش ادم مؤثرتر بوده اند، ازاین رو پیشنهاد می شود از این تمرینات به عنوان روش مؤثر در بازتوانی بیماران پس از جراحی ماستکتومی استفاده شود.

خودپنداره بدنی، سازه روانی بسیار مهمی است که در زنان ماستکتومی شده، به شدت تضعیف می شود. پژوهش حاضر به منظور تعیین تأثیر فعالیت های منتخب هوازی بر خودپنداره بدنی زنان مبتلا به سرطان پستان ماستکتومی شده تحت رادیوتراپی انجام گردید. 40 بیمار مبتلا به سرطان پستان که پس از پیش آزمون خودپنداره بدنی به صورت تصادفی به دو گروه تجربی و کنترل با تعداد مساوی در هر گروه تقسیم شدند، جامعه آماری پژوهش را تشکیل دادند. شرکت کنندگان در گروه تجربی طی 25 جلسه 20 تا 30 دقیقه ای به تمرینات هوازی منتخب پرداختند. پس از اتمام جلسات تمرینی، از شرکت کنندگان پس آزمون خودپنداره بدنی گرفته شد. به منظور تحلیل داده هااز آزمون تی مستقل در سطح (P<0.05) استفاده گردید. نتایج نشان می دهد که در گروه تجربی، خودپنداره بدنی کلی و خرده مقیاس های آن پیشرفت داشته است؛ در حالی که در گروه کنترل، تغییر قابل ملاحظه ای در خودپنداره بدنی کلی و خرده مقیاس های آن مشاهده نمی شود. با توجه به نتایج پژوهش حاضر به کاردرمانان توصیه می شود که در مراکز درمانی، از فعالیت های هوازی مناسب به عنوان درمان کمکی عوارض روحی روانی ناشی از جراحی ماستکتومی، به ویژه بهبود خودپنداره بدنی بهره گیرند.

انطباق ویژگی های صفتی شاگردان با شیوه های آموزش و تمرین مهارت های ورزشی مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است. هدف از پژوهش حاضر بررسی تعامل خودپنداره بدنی با تمرین به روش مربی مدار و خودتنظیم در اکتساب، یادداری و انتقال سرویس والیبال در دختران سنین دانشگاهی بود. شرکت کنندگان 50 دانشجوی دختر 25- 18 سال بودند که در گروه های خودپنداره بدنی بالا و پایین قرار گرفتند و سپس هر کدام از این دو گروه به زیرگروه ها شامل گروه تمرین کننده به روش مربی مدار یا خودتنظیم تقسیم شدند. شرکت کنندگان در محیط تمرینی ویژه خود به مدت شش هفته به صورت هفته ای چهار جلسه به تمرین مهارت ملاک پرداختند. از آزمون های سرویس والیبال ایفرد و پرسشنامه خودپنداره بدنی برای گردآوری داده ها استفاده شد. آزمون های اکتساب در هر هفته، آزمون یادداری پس از سه روز از آخرین جلسه تمرین و آزمون انتقال به فاصله یک ساعت پس از آزمون یادداری اخذ شد. داده ها با استفاده از تحلیل واریانس با اندازه های تکراری و تحلیل واریانس تحلیل شد. یافته ها نشان داد گروه خودپنداره بالا با روش تمرینی خودتنظیم بیشترین پیشرفت را در مراحل اکتساب، یادداری و انتقال نشان دادند و سایر گروه ها عملکرد نسبتاً مشابهی داشتند. یافته ها به وضوح بیان می کنند فراگیران مهارت سرویس والیبال با داشتن خودپنداره بدنی بالا و انجام تمرین به روش خودتنظیم بیشترین میزان اکتساب و یادگیری مهارت را خواهند داشت.