دوره ی معاصر

سفرنامه ها در زمره ی یکی از بهترین گنجینه های فرهنگی و ادبی کشور ها هستند که به سان آیین های، نگرش های مرتبط با اوضاع اجتماعی، سیاسی، فرهنگی، ادبی و دینی جامعه را به تصویرکشیده اند.سفرنامه ها، با هر شکل و هدفی که نگارش یافته ، مورد توجّه قرار گرفته اند، به ویژه سفرنامه هایی که از قلم سیاحان بزرگ و فرهیختگان ادب خلق شده باشند.      در این میان سفرنامه های سرزمین وحی به صورت عام و خاص از دیدگاه های گوناگون حائز اهمیت به حساب می آیند ، رهاوردی که ادیبان و نویسندگان با ذوق کشورها وقایع سفر خویش را در آن نگاشته اند،از یک سو با مباحث عارفانه و دریافت های ذوقی مرتبط است و از سویی دیگر با دنیای ظاهر و تفاوت فرهنگ هاپیوند می خورد، بنا براین از هردو جهت شایسته ی بررسی است.      این پژوهش در پی تجزیه و تحلیل و مقایسه ی دو سفرنامه ی حج از نگاه دو بانوی مسلمان است که یکی ازآنها غیرایرانی است.

شعر دو قرن اخیر اسطوره، روایت های افسانه ای و زبان کهن بی اثیر نبوده است. قله رفیع برآمده از پیشینه سترگ ادبیات حماسی ، شاهنامه فردوسی است که از ادب حماسی می توان آن را مادر ادبیات پارسی دری نامید. در دوقرن اخیر اثار حماسی در ادبیات به تبع شاهنامه فردوسی وآثار پیشینیان، در نوع ملی، دینی، تاریخی و نیز حماسه آفرینی های پرشور انقلابی پدید آمد. وجه عام این آثار رنگ و بوی ملی است. حتی در حماسه های دینی این برجستگی را می توان دید. نتیجه بررسی آثار حماسی و حماسه گونه ها این است که ادبیات حماسی در دو قرن اخیر را، می توان به دو دوره تقسیم کرد. دوره قبل از نیما و دوره بعد از نیما : همه آثار حماسی دوره قبل از نیما به تأسی از شاهنامه فردوسی در همان سبک زبانی و وزن و قالب سنتی سروده اند و نوآوری چندانی جز تفاوت مضمون در آنها نیست و فقط می توان آنها را در ردیف آخرین مقلدان شاهنامه محسوب کرد.اما در دوره بعد از نیما، گونه های به کارگیری حماسه در ادبیات معاصر، بیشتر در سه محور نگرش حماسی، زبان حماسی و وزن و قالب حماسی بوده است.