شایستگی فرهنگی

مقدمه: امروزه شایستگی فرهنگی از مباحث مهم در حوزه سلامت است زیرا از مهم ترین عوامل در رشد و توسعه نظام سلامت برخورداری از نیروهای انسانی با شایستگی فرهنگی لازم در کنار سایر شایستگی های تخصصی است. به رغم اهمیت این واژه به نظر می رسد بعلت فقدان هم اندیشی در مفهوم شایستگی فرهنگی در آموزش پزشکی، تعریف یکسان و مشخصی از آن ارائه نشده است. هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی جامع مفهوم شایستگی فرهنگی و تعیین سطوح آن در آموزش پزشکی است. روش ها: در این مطالعه کیفی در ابتدا با روش کتابخانه ای به مرور مقالات و اسناد بین المللی پرداخته شد. سپس در گام دوم مصاحبه نیمه ساختاریافته با 15 نفر از مطلعین کلیدی حوزه شایستگی فرهنگی دانش آموختگان علوم پزشکی انجام شد و در گام سوم نتایج حاصله در جلسه گروه کانونی با حضور 5 نفر از متخصصان به بحث و بررسی رسید و یافته های زیر به دست آمد. یافته ها: در تعریفی که با استفاده از تحلیل نتایج مصاحبه ها و نیز با الهام از پیشینه پژوهش و جمع بندی نهایی جلسه کانونی اساتید ارائه گردید بیان شد که" دانش آموخته شایسته علوم پزشکی از حیث شایستگی فرهنگی کسی است که توانایی تعامل مؤثر با افراد دارای فرهنگ های متفاوت (شامل بیمار، همراهان وی و همکاران) برای ارائه خدمات اثر بخش تر بهداشتی و درمانی را دارا باشد". بر این اساس شایستگی فرهنگی در 3 سطح فردی (انسانی)، دانشگاهی (فارغ التحصیل دانشگاهی) و حرفه پزشکی (درک چند فرهنگی برای فارغ التحصیل دانشگاهی) طبقه بندی می شود. نتیجه گیری: از آنجا که در ایران شایستگی فرهنگی می تواند پاسخی مناسب به تنوع قومیت و فرهنگ موجود در جامعه باشد پیشنهاد می شود ضمن ارائه مفهوم جامع از شایستگی فرهنگی در برنامه های آموزش پزشکی به هم اندیشی جهت ارائه الگوهای مناسب شایستگی فرهنگی در دانش آموختگان علوم پزشکی نیز پرداخته شود.

شایستگی فرهنگی راهنمایان تور بر عملکرد شغلی شان و میزان رضایت گردشگران از خدمات آنها تاثیر قابل توجهی دارد و لازم است که در تحقیقات گردشگری توجه بیشتری به آن شود. هدف از این مطالعه، ارزیابی شایستگی فرهنگی راهنمایان تور در مقصدهای تاریخی ماسوله و ابیانه است. جامعه آماری این پژوهش گردشگران داخلی هستند که از طریق تورهای گروهی، به ماسوله و ابیانه سفر کرده اند. ابعاد و مولفه های شایستگی فرهنگی راهنمایان با استفاده از پرسشنامه نیمه باز مورد بررسی قرار گرفت و از طریق مدل معادلات ساختاری و نرم افزار لیزرل تجزیه و تحلیل گردید. نتایج پژوهش نشان داد از میان ده شاخص شایستگی فرهنگی راهنمایان تور ابیانه و ماسوله، درک فرهنگ محلی (ابیانه)، درک محیط محلی سفر (هر دو)، میانجی گری فرهنگی (هر دو)، توانایی زبان (ابیانه)، ارتباطات میان فرهنگی و مهارت های تعاملی (هر دو) و همدلی فرهنگی (ماسوله) مولفه هایی هستند که باید بیش از سایر مولفه ها در راهنمایان تور این دو مقصد ارتقا یابند تا در نهایت منجر به افزایش رضایت گردشگران و وفاداری آنها به دفاتر خدمات مسافرتی شوند. بر این اساس، مدیران موسسات آموزشی و انجمن های صنفی می توانند علاوه بر برگزاری دوره های آموزشی راهنمایی تور، دانش و مهارت های مرتبط با شایستگی فرهنگی را به طور کاربردی و در حین اجرای تور به راهنمایان گردشگری آموزش دهند.

هدف : هدف از انجام این پژوهش، تحلیل محتوای کتابهای درسی نظام آموزش و پرورش ایران بر اساس میزان توجه به مؤلفه های شایستگی فرهنگی بود. روش: این پژوهش با راهکار کتابخانه ای و با استفاده از روش تحلیل محتوای کمّی و کیفی انجام شد و واحد تحلیل؛ متن، تمرینها، پرسشها و تصاویر در نظر گرفته شد. یافته ها: بر اساس نتایج تحلیل محتوا، در کلیه کتابهای مورد تحلیل، 6864 مؤلفه شایستگی فرهنگی شناسایی شد که 2258 مؤلفه مربوط به کتابهای فارسی، 2137 مؤلفه مربوط به کتابهای هدیه های آسمان و دین و زندگی، 1432 مؤلفه مربوط به کتابهای علوم اجتماعی، 333 مؤلفه مربوط به کتابهای فرهنگ و هنر، 273 مؤلفه مربوط به کتابهای تفکر و سبک زندگی، 71 مؤلفه مربوط به کتاب انسان و محیط زیست، 137 مؤلفه مربوط به کتاب سلامت و بهداشت و 223 مؤلفه مربوط به کتاب مدیریت خانواده و سبک زندگی بوده است. دوره ابتدایی دوم با 2105 مؤلفه و دوره ابتدایی اول با 1211 مؤلفه دارای بیشترین و کمترین مؤلفه های مدّ نظر بوده است. نتیجه گیری: با وجود اینکه در کتابهای درسی به ویژگی های شایستگی فرهنگی توجه شده است، اما میزان پرداختن به مؤلفه های شایستگی فرهنگی در دوره های مختلف نامتعادل بود.

مقدمه: شایستگی فرهنگی به عنوان جزء اصلی و اساسی از حرفه گرایی، در حوزه علوم پزشکی به دلیل تنوع فرهنگی مراجعین جایگاه منحصر به فرد و ویژه ای را دارا است. در این راستا هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی برنامه درسی تجربه شده در توسعه شایستگی فرهنگی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی شیراز بوده است. روش ها: روش مورد استفاده در این پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بوده است. جامعه آماری در این پژوهش شامل کلیه دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی شیراز بوده، که از میان آن ها با استفاده از نمونه گیری تصادفی طبقه ای نسبتی بر حسب دانشکده 366 نفر انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه اثربخشی برنامه درسی تجربه شده محمدی و ملتجی (1391) و پرسشنامه محقق ساخته شایستگی فرهنگی، بود که پس از محاسبه روایی و پایایی مورد استفاده قرار گرفته شد. یافته ها: یافته ها نشان داد که: 1- کیفیت برنامه درسی تجربه شده بالاتر از معیار میانگین و پایین تر از حد مطلوب می باشد.2- شایستگی فرهنگی، در سه بعد (آگاهی فرهنگی، دانش فرهنگی و مهارت فرهنگی) بالاتر از معیار میانگین و بعد (مواجهه فرهنگی) پایین تر از معیار میانگین و همه ابعاد شایستگی فرهنگی پایین تر از حد مطلوب می باشند. 3- بین عناصر برنامه درسی تجربه شده و شایستگی فرهنگی (آگاهی، دانش و مهارت) رابطه معنی داری وجود دارد. 4- عناصر برنامه درسی تجربه شده (محتوا، تکلیف، کیفیت و هدف)، پیش بینی کننده معنی دار و ارزشیابی پیش بینی کننده غیرمعنی دار شایستگی فرهنگی می باشند. نتیجه گیری: با توجه به نتایج، می توان با طراحی برنامه درسی با کیفیت در همه ابعاد و عناصر شرایطی را فراهم کنیم که دانشجویان به بالاترین میزان دانش فرهنگی، آگاهی فرهنگی و مهارت فرهنگی دست یابند و با ارائه تکالیف مناسب و گروهی باعث بهبود عملکرد مواجهه فرهنگی در دانشجویان شد.

تغییرات محیطی و رقابتهای فزاینده میان شرکتهای بزرگ و کوچک در فضای کنونی کسب و کار جهان، مدیران را وادار می کند تا هر روز تصمیمات مدیریتی جدیدی اتخاذ کنند. این تصمیمات به طور کل بر روی عملکرد مالی سازمان ها تاثیر گذاشته و شرایط مالی آنها را دگرگون می سازد.بر این اساس هدف از این پژوهش تبیین تاثیر ویژگی سازمانهای هوشمند برعملکرد مالى بانک ایران زمین است. این پژوهش از نظر هدف کاربردی ، از نظر گردآوری داده ها توصیفی- پیمایشی است. روش گردآوری داده ها کتابخانه ای و میدانی می باشد. ابزار گردآوری پژوهش از طریق پرسشنامه استاندارد ویژگی های سازمان های هوشمند (الکازاسبه و همکارانش، 2016) و پرسشنامه استاندارد عملکرد مالی عزیزی(1390) می باشد. جامعه آماری این پژوهش 2800 نفر از مدیران و کارکنان بانک ایران زمین در سال 1396 است تعداد نمونه با توجه به جدول کرجسی مورگان 335 نفر بدست آمد.همچنین روش نمونه گیری به صورت طبقه ای وتصادفی ساده می باشد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار لیزرل انجام شده است. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که ویژگی سازمانهای هوشمند از جمله چشم انداز استراتژیک، شایستگی فرهنگی و سیستم مشوق حمایتی بر عملکرد مالى بانک ایران زمین، تاثیر مثبت و معنی داری دارد.

روش پژوهش: پژوهش حاضر توصیفی-پیمایشی است. جامعه آماری این پژوهش کلیه ارائه دهندگان انواع مختلف خدمات به جانبازان، نیروهای نظامی و خانواده های ایشان بودند که به دلیل نامعلوم بودن جامعه آماری از طریق محاسبه واریانس (0.082) و استفاده از فرمول جامعه نامعلوم کوکران تعداد 122 نفر به عنوان نمونه در نظر گرفته شد، پس از توزیع به صورت تصادفی طبقه ای 94/0 پرسشنامه ها بازگشت داده شد. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه 26 گویه ای سنجش شایستگی فرهنگی نظامی ندگارد و زیلینگ (2017) بود. این مقیاس بر مبنای مدل خودکارآمدی باندورا توسط میر، هال کلارک، هاموکا و پترسون (2015) تدوین شد و در دو سطح برای سنجش دانش و آگاهی و سنجش اعتماد به مهارت و خودکارآمدی فرهنگی اندازه گیری شد. پایایی ابعاد مقیاس و خرده مقیاس های آن بالاتر از 7/0 محاسبه شد. به منظور تجزیه وتحلیل داده ها از آزمون تی، رگرسیون هم زمان در مقیاس آکائیکه استفاده شد. یافته ها: نتایج تجزیه و تحلیل نشان داد شایستگی های فرهنگی نظامی ارائه دهندگان خدمات به جز ابعاد دانش و نگرش در سایر ابعاد بالاتر از سطح متوسط است. بیشترین همبستگی در بین ابعاد شایستگی های فرهنگی نظامی بین خودکارآمدی و توانایی فرهنگی (679/0) است. همچنین بیشترین ضریب تأثیر در تعیین شایستگی های فرهنگی نظامی با دانش فرهنگی با (279/0) است. نتیجه گیری: نتایج نشان می دهد هر چه تجربه مواجهه افراد با جانبازان و نظامیان کمتر باشد شایستگی های فرهنگی نظامی آنها کاهش می یابد. همچنین خدمات معنوی بیشترین تأثیر را در افزایش شایستگی های فرهنگی نظامی ارائه دهندگان خدمات دارد.  

مقدمه و هدف: شایستگی فرهنگی، توانایی کادر درمان برای عملکرد موفقیت آمیز با بیماران از زمینه های مختلف فرهنگی است . این مقاله با هدف شناسایی ابعاد شایستگی فرهنگی در سازمان های دولتی بخش بهداشت ودرمان انجام شد. روش پژوهش: برای بررسی ادبیات پژوهش از فراترکیب استفاده شده و سپس با استفاده از نظرات 10 نفر از خبرگان دانشگاهی از طریق پرسشنامه و روش دلفی برای قطعی نمودن مدل استفاده شد. یافته ها: در مرحله ابتدایی با مرور سیستماتیک 234 سند، که نهایتا با پالایش به 45 رسید، 4 شاخص و 13 زیرشاخص شایستگی فرهنگی استخراج شد که در پرسشنامه ای نیمه ساختاریافته از 10 نفر خبره متخصص، در دور اول ضریب کندال 610/. حاصل شد و با حذف دو عامل که دارای روایی کمی بود و نیز اصلاح 5 عامل دیگر نهایتا در دور دوم دلفی 735/. خارج شد که روایی بالای این ابعاد را نشان می دهد. نتیجه گیری: شاخص های آگاهی فرهنگی، دانش فرهنگی، حساسیت فرهنگی و مهارت فرهنگی، چهار شاخص نهایی می باشند، به کارگیری مدل استخراج شده در بخش بهداشت و درمان دولتی قادر خواهد بود ابزاری جهت تحلیل و اولولیت بندی شایستگی فرهنگی در بخش دولتی باشد و نتایج نیز مبنای انجام اقدامات مدیریتی برای افزایش بهره وری سازمان واقع گردد.

زمینه و هدف: یکی از مهم ترین وظایف پزشکان و پرستاران، ارائه مراقبت باکیفیت به بیماران از هر نوع قومیت و فرهنگ است به طوری که ارائه چنین مراقبتی، مستلزم برخورداری از شایستگی فرهنگی است. هدف اصلی پژوهش بررسی ارتباط پیش آیندها و پس آیندهای شایستگی فرهنگی در بیمارستان های دولتی شهر ارومیه می باشد. روش بررسی: پژوهش حاضر توسعه ای -کاربردی می باشد. جامعه آماری شامل پزشکان و پرستاران بیمارستان های دولتی شهر ارومیه است. جهت نمونه گیری از نرم افزار Sample Power 3 استفاده و حجم نمونه 300 نمونه برآورد گردید. پایایی پرسشنامه ها از طریق آزمون های آلفای کرونباخ و پایایی مرکب و روایی از طریق آزمون روایی همگرا مورد تأیید قرار گرفت. جهت تجزیه وتحلیل داده ها آزمون دو جمله ای استفاده شد. یافته ها: نتایج این پژوهش نشان داد متغیرهای تنوع فرهنگی با مقدار ضریب مسیر 706/0، تمایل فرهنگی با مقدار ضریب مسیر 175/0، برخورد فرهنگی با مقدار ضریب مسیر 046/0 و فروتنی فرهنگی با مقدار ضریب مسیر 379/0 دارای رابطه ای معنادار و مثبت با شایستگی فرهنگی می باشند، همچنین متغیرهای احساس احترام با مقدار ضریب مسیر 315/0، عملکرد شغلی با ضریب مسیر360/0 و توسعه ارزش های حرفه ای با ضریب مسیر 611/0 بر روی شایستگی فرهنگی تأثیر مثبتی دارند. بحث و نتیجه گیری: به دلیل اهمیت شایستگی فرهنگی در حوزه سلامت و تأثیر آن در رشد و توسعه نظام سلامت، ارتقای سطح شایستگی فرهنگی آن ها در جهت برقراری ارتباط مؤثر با بیماران امری ضروری است.