مدل پرتفولیوی خرید

هدف از پرتفولیوی خرید، طبقه بندی اقلام خرید برای تعیین مناسب استراتژی خرید است. در این پژوهش با توسعه رویکرد پرتفولیوی خرید، روشی جدید برای طبقه بندی اقلام خرید ارائه شده است. هدف این پژوهش تعیین استراتژی مناسب خرید باتوجه به شرایط درحال تغییر کسب وکار برای اقلام مختلف با درنظرگرفتن مدیریت پرتفولیوی خرید است. به همین دلیل، ابتدا با بررسی مبانی نظری و نظرسنجی از خبرگان و پایگاه داده های موجود شرکت موردمطالعه، ابعاد اثر سود، پیچیدگی بازار و تعادل قدرت تأمین کننده و خریدار در نظر گرفته و معیارهای مناسب برای دسته بندی کالاها و خدمات تعیین می شود. پس از تعیین تعداد ابعاد، وزن معیارها با استفاده از روش وزن دهی بهترین بدترین (BWM) محاسبه و سپس با استفاده از روش TOPSIS امتیاز کالاها در هر بُعد به دست می آید و موقعیت کالا روی یک نمودار چهاربخشی تعیین می شود. مناسب ترین استراتژی با درنظرگرفتن جایگاه کالاها بر اساس سه بُعد تعریف شده و بر اساس استراتژی های شطرنج جدید برای هر دسته از کالاها در نظر گرفته می شود. در روش ارائه شده روش های کار متناسب با هر طبقه از اقلام خرید براساس سه بُعد ارائه شده که در پژوهش های گذشته به آن توجه نشده است. درنهایت روش ارائه شده برای اقلام مواد اولیه یک شرکت اجرا و نتایج ارائه شده است.

بخش بندی تأمین کنندگان، پایه و اساس تصمیمات مدیران زنجیره تأمین با هدف مدیریت و توسعه تأمین کنندگان است. هدف پژوهش حاضر ارائه رویکردی پویا برای طراحی استراتژی مدیریت و توسعه تأمین کنندگان است. در این پژوهش به دلیل اینکه علاوه بر ویژگی های تأمین کنندگان، ویژگی های اقلام خرید در طراحی این استراتژی ها نقش مهمی دارد، از رویکردی دومرحله ای استفاده شده است. در مرحله نخست، اقلام خرید بر اساس معیارهای مناسب و با رویکرد پرتفولیو طبقه بندی می شوند؛ سپس در مرحله دوم، تأمین کنندگان هر طبقه از اقلام خرید بر اساس دو بُعد توانمندی و تمایل و معیارهای متناسب با هر طبقه از اقلام خرید در این دو بعُد بخش بندی می شوند. درنهایت برای هر بخش از تأمین کنندگان در هر طبقه از اقلام خرید استراتژی های مناسب مدیریت و توسعه تأمین کنندگان طراحی خواهد شد. در طبقه بندی اقلام خرید و بخش بندی تأمین کنندگان ابتدا معیارهای مناسب بررسی شده از مبانی نظری پژوهش با روش دلفی تعیین می شوند؛ سپس وزن معیارها با روش بهترین بدترین (BWM) به دست می آید و در ادامه با استفاده از تکنیک های تصمیم گیری چندمعیاره، اقلام خرید در طبقه ها و تأمین کنندگان در بخش های مرتبط با خود موقعیت یابی می شوند. درنهایت این روش برای اقلام خرید و تأمین کنندگان در یک شرکت تولیدی اجرا و نتایج شرح داده خواهد شد.