نقد زمینه فانتزی

اکثر قریب به اتفاق مدیحه پردازان قرن پنجم و ششم در توصیف ممدوح پیرو فانتزی شاه قهرمان ملی، قهرمان دینی هستند. این فانتزی که نتیجه تلاقی سمبلیک شخصیت های ملی و دینی علی الخصوص تلاقی سمبلیک شخصیت هایی چون رستم و حیدر (ع) است دست مایه توصیف ممدوح به انحا و طرق مختلف شده است. این جهانبینی ایده آلیستی که در ایران با شروع نهضت های ملی از جمله نهضت شعوبیه و همچنین با افزایش گرایش های شیعی شکل گرفت در مدیحه های شاعران قرن پنجم و ششم شالوده توصیف حالات شاه -که در گفتمان خلیفه اللّهی و ظل اللّهی مرکز امور و مرجع صدور بود- قرار گرفت و فانتزی مشترکی را در شعر مدحی پدید آورد. در این مقاله با در نظر داشتن روش نقد زمینه فانتزی که ابزاری کارآمد برای بررسی ارتباط های انسانی است و با تکیه بر بررسی محوریت و بسامد مضامین مشترک میان شاعران این عهد نشان می دهیم که اندیشه ها و رویکردهای مشترک شاعران قرن پنجم و ششم بر مدیحه های این دوران چه تأثیری داشته و چه زمینه های مشترکی را میان آنها ظاهر کرده است. چنین تحلیلی نشان می دهد که فانتزی مشترک شاعران این عصر چه شیوه های ارتباطی ای را پدید آورده و این شیوه های ارتباطی تحت تأثیر چه تلاقی سمبلیکی هستند.

زیبایی شناسی پست مدرن، زیبایی شناسی فروکاهنده، تقلیل دهنده و سبک گراست که در بسیاری از آثار تولیدشده در شبکه های اجتماعی مشاهده می شود. با حاکمیت زیبایی شناسیِ رسانه های مجازیِ عصر پست مدرن، فرهنگ سلبریتیسم به سرعت گسترش پیدا کرد. در این عصرِ «رسانه های ارائه گر»[1]، نوجوانان ترغیب شده اند تا مبتنی بر زیبایی شناسی پست مدرن و بی نیازی از ممیزی های فرمی و محتواییِ سخت گیرانه ی رسانه های مدرن، میکروسلبریتی های عصر خود باشند.  این پژوهش با مطالعه موردی یکی از صفحات تینیجری پرمخاطب سعی دارد مؤلفه های زیبایی شناسی پست مدرن را در این صفحه تحلیل کند. بدین منظور لازم است «فرم» و «محتوا»ی صفحه به موازات هم تحلیل شود: برای بررسی زیبایی شناسی «محتوایی»، از روش تحلیل رتوریک نقد زمینه فانتزی استفاده شده است و برای درک زیبایی شناسی فرمی این صفحه، بر اساس نشانه شناسی آثار ویدئویی، بر رمزگان فنی همچون موسیقی، کاراکترسازی، زیبایی بصری (میزانسن، گریم، نورپردازی ...)، بینامتنیت، تمرکز کرده ایم. نتایج، نشان از شش مضمون اصلی در آرتیفکت های صفحه دارد: چالش های والد-فرزندی، مدرسه-دانش آموزی، همالانی؛ هجو خویشتن؛ اغراق در کلیشه های روزمره؛ سرخوشی های تهی از معنا؛ بازنماییِ تناقض؛ گونه بندی ها. با در نظر گرفتن بسامد زمینه فانتزی صفحه این نتیجه گرفته می شود که زمینه فانتزی اصلی این صفحه «نوجوان سرخورده؛ سرخوشی در لحظه» است. هجو خویشتن و پذیرفتن سرخوردگی، تنها کنشی است که ناخودآگاه در مقابله با سرخوردگی ها پیش گرفته شده است.   [1]. presentational media