عدم درگیری اخلاقی

یکی از چالش های مهم مؤسسه ها و مراکز آموزشی درگیر شدن افراد در رفتارهای غیرمولد تحصیلی است. در پژوهش حاضر نقش واسطه ای عدم درگیری اخلاقی در رابطه بین هویت اخلاقی (درونی سازی و نمادسازی) و رفتار غیرمولد تحصیلی بررسی شد. این پژوهش از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان دانشکده های فنی و حرفه ای شهر شیراز بود. شرکت کنندگان پژوهش شامل 220 دانشجو (110 دختر، 110 پسر) بود که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. برای اندازه گیری متغیرهای پژوهش، مقیاس های عدم درگیری اخلاقی، رفتار غیرمولد تحصیلی، و اهمیت هویت اخلاقی برای خود به کارگرفته شد. نتایج مدل معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار AMOS نشان داد که مدل پژوهش از برازش خوبی برخوردار است. مطابق با یافته های پژوهش، هویت اخلاقی اثر مستقیم بر رفتارهای غیرمولد تحصیلی نداشت. درونی سازی هویت اخلاقی اثر منفی بر عدم درگیری اخلاقی نشان داد. نمادسازی نتوانست به نحو معنی داری عدم درگیری اخلاقی را پیش بینی کند. همچنین، یافته ها بیانگر اثر مثبت عدم درگیری اخلاقی بر رفتارهای غیرمولد تحصیلی بود. نتایج آزمون بوت استراپ نشان داد که درونی سازی هویت اخلاقی از طریق کاهش عدم درگیری اخلاقی منجر به کاهش رفتارهای غیرمولد تحصیلی در دانشجویان می شود. در کل، نتایج این پژوهش شواهدی را برای نقش واسطه ای عدم درگیری اخلاقی در رابطه بین درونی سازی هویت اخلاقی و رفتارهای غیرمولد تحصیلی دانشجویان فراهم آورد.

هدف پژوهش حاضر بررسی نقش واسطه ای عدم درگیری اخلاقی در رابطه بین ذهن-آگاهی و احساس تنهایی اجتماعی- عاطفی در گروهی از دانشجویان دوره کارشناسی دانشگاه شیراز بود. پژوهش حاضر از نوع همبستگی و به روش مدل یابی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری پژوهش تمامی دانشجویان دوره کارشناسی دانشگاه شیراز در سال تحصیلی 98-1397 بودند. مشارکت کنندگان پژوهش 360 نفر از دانشجویان (190 دختر و 170 پسر) بودند که به شیوه نمونه گیری خوشه ای تصادفی انتخاب شدند و مقیاس های ذهن آگاهی دروتمن و همکاران (2018)، مقیاس عدم درگیری اخلاقی بندورا و همکاران (1996) و مقیاس احساس تنهایی اجتماعی- عاطفی دی توماسو و همکاران (2004) را تکمیل نمودند. روایی و پایایی مقیاس های پژوهش نیز با استفاده از روش تحلیل عامل تاییدی (نرم افزار AMOS-24) و ضریب آلفای کرونباخ (نرم افزار SPSS-24) مورد بررسی و تایید قرار گرفت. یافته ها نشان داد که مدل پژوهش با داده های جمع آوری شده برازش مطلوبی دارد. هم چنین یافته ها نشان دهنده اثر منفی ذهن آگاهی بر احساس تنهایی اجتماعی- عاطفی (003/0>p و 40/0-=β)، اثر منفی ذهن آگاهی بر عدم درگیری اخلاقی (01/0>p و 42/-0=β)، اثر مثبت عدم درگیری اخلاقی بر احساس تنهایی اجتماعی- عاطفی (02/0>p و 31/0=β)، و اثر منفی ذهن آگاهی بر احساس تنهایی اجتماعی- عاطفی با واسطه گری عدم درگیری اخلاقی (02/0>p و 13/0-=β) بود. به طور کلی یافته های پژوهش حاضر نقش ذهن آگاهی و عدم درگیری اخلاقی را در تبیین احساس تنهایی اجتماعی- عاطفی نشان می دهند.

پژوهش حاضر با هدف تبیین رفتار شاهدان قلدری بر اساس عدم درگیری اخلاقی و حساسیت اخلاقی با نقش واسطه ای همدلی انجام گرفت. طرح پژوهش توصیفی از نوع همبستگی با مدل معادله های ساختاری می باشد. جامعه مورد نظر دانش آموزان پسر و دختر متوسطه دوم استان لرستان در سال تحصیلی 98-97 بود. نمونه پژوهش حاضر شامل 617 دانش آموز بود که به روش نمونه گیری خوشه ای از چهار شهرستان خرم آباد، بروجرد، پلدختر و کوهدشت انتخاب شدند. شرکت کنندگان به مقیاس های مکانیسم های عدم درگیری اخلاقی (بندورا و همکاران، 1996)، حساسیت اخلاقی (ناروائز و اندیکات، 2009)، نقش شرکت کنندگان (رفتار شاهدان) (سالمیوالی و همکاران، 1996) و پرسشنامه همدلی اساسی (جولایف و فرینگتون، 2006). پاسخ دادند. نتایج نشان داد که مدل مفهومی پژوهش با داده های پژوهش برازش مطلوب و قابل قبولی دارد. داده های پژوهش با نرم افزار آموس 24 (AMOS) تحلیل شد. یافته های حاصل از مدل معادلات ساختاری نشان می دهدکه عدم درگیری اخلاقی و حساسیت اخلاقی با رفتار شاهدان در قلدری رابطه دارد. به عبارتی دیگر، کسانی که عدم درگیری اخلاقی بالا و حساسیت اخلاقی پایین دارند به صورت نامطلوب تری رفتار می کنند. همچنین نتایج تحلیل نشان می دهد که همدلی در ارتباط بین رفتارهای شاهدان قلدری در مدارس و عدم درگیری اخلاقی و حساسیت اخلاقی نقش واسطه-ای دارند. در مجموع به نظر می رسد که همدلی می توانند به عنوان واسطه یا مکانیزمی در رابطه بین عدم درگیری اخلاقی، حساسیت اخلاقی و رفتار شاهدان در هنگام قلدری منجر به پیامدهای مثبت بیشتر و پیامدهای منفی کمتر برای افراد شود.