تولید بخش صنعت

امروزه رشد بخش صنعت در مقایسه با سایر بخش های مولد اقتصادی به بخشی رهبری کننده و پیشرو، به عنوان یکی از رویکردهای اساسی توسعه در عرصه اقتصاد مبدل شده است. پژوهش حاضر پیرامون تاثیر تکانه های پولی و مالی طی سال های 1383 تا 1395 بر شاخص های تولید، اشتغال و دستمزد بخش صنعت ایران است. در این پژوهش، با استفاده از داده های سری زمانی و تکنیک های اقتصادسنجی، به ویژه مدل خودتوضیح برداری ساختاری (SVAR)، تاثیر تکانه های اشاره شده در سه مدل به طور جداگانه بر متغیرهای بخش صنعت بررسی می گردد. نتایج به دست آمده از پژوهش، بیان گر آن است که از میان تمامی متغیرهای سیاست های پولی و مالی، در دوره مورد بررسی، بروز تکانه مثبت در مخارج دولت باعث افزایش تولید بخش صنعت ایران می شود و تکانه های ناشی از نرخ بهره بر تولید بخش صنعت اثر منفی می گذارد. از سوی دیگر، در بلندمدت بیش ترین تغییرهای تولید بخش صنعت توسط خود متغیر و نرخ بهره توضیح داده می شود. بروز تکانه مثبت در نرخ بهره باعث کاهش اشتغال در بخش صنعت گردیده، و در بلندمدت، بیش ترین تغییرهای این متغیر توسط مخارج دولت و نرخ بهره شرح داده می شود. همچنین نتایج این پژوهش نشان می دهد که، یک تکانه مثبت در حجم پول و نرخ بهره باعث افزایش در شاخص دستمزد بخش صنعت می شود و در بلندمدت، این دو متغیر بیش ترین تغییرات دستمزد بخش صنعت را توضیح می دهند.

نظر به اهمیت موارد ابلاغی در سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی، بخش صنعت یکی از مواردی است که باید به عنوان اولویت اقتصاد مقاومتی منظور شود. در نظریه های توسعه اقتصادی با توجه به پتانسیل بالای این بخش در ایجاد ارزش افزوده و در نظر گرفتن پیوندهای پسین و پیشین آن با سایر بخش های اقتصادی، از آن به عنوان موتور توسعه یاد شده است. بر همین اساس در این مطالعه به بررسی میزان اثرگذاری عواملی همچون سرمایه، نیروی کار (اشتغال در بخش صنعت)، درجه باز بودن تجارت و نرخ حقیقی ارز بر بخش صنعت ایران بر اساس داده های فصلی سال های 1390 تا 1396 با استفاده از روش ARDL پرداخته شده است. نتایج نشان می دهد که در کوتاه مدت سه عامل سرمایه، نیروی کار و درجه باز بودن تجارت اثر مثبت و معنادار و نرخ حقیقی ارز تأثیر منفی و معنادار بر تولید بخش صنعت در ایران دارند. نتایج همچنین بیانگر این است که در بلندمدت اثر منفی نرخ حقیقی ارز بر تولید بخش صنعت معنادار نبوده، در حالی که سرمایه، اشتغال و درجه باز بودن تجارت همچنان بر تولید بخش صنعت تأثیر مثبت و معناداری دارند. سرعت تعدیل الگوی کوتاه مدت به سمت بلندمدت با توجه به مقدار ضریب تصحیح خطا بالا ارزیابی می گردد.

موضوع مقاله حاضر، بررسی تاثیر تسهیلات اعطایی بانکها بر تولید بخش صنعت در ایران می باشد. نظام بانکی به عنوان یکی از مهم ترین و اساسی ترین بخشهای اقتصاد جامعه در قالب بازارهای مالی نقش و جایگاه بسزایی را در فعالیتهای اقتصادی ایفا می نماید. یکی از عوامل مؤثر بر رشد و توسعه اقتصادی هر جامعه، ساماندهی بازارهای مالی در جهت افزایش توان رقابتی بانکها و گسترش بازارهای سرمایه و جذب نقدینگی مردم و تخصیص آن به فعالیتهای تولید و ایجاد امکانات لازم برای مشارکت عمومی است. بانکها به عنوان مهمترین و اصلی ترین بخش از بازار پول در اقتصاد ایران، وظیفه مدیریت و تدارک نقدینگی و هدایت آن به سمت فعالیتهای مولد تولیدی و سرمایه گذاری را دارا می باشند، به طوری که بخش عمده نقدینگی جامعه باید توسط نظام بانکی کشور برای سرمایه گذاری در بخشهای مختلف اقتصادی هدایت و مدیریت شود. تخمین الگوی تحقیق با بهره گیری از آزمون های اقتصاد سنجی و با استفاده از روش ها و الگوهای مختلف به بررسی تاثیر تسهیلات اعطایی بانکی بر رشد اقتصادی بخش صنعت در ایران پرداخته شد؛ و برای بررسی تایید یا رد فرضیه تحقیق از مدل ARDL استفاده گشته است. متغیرهای تحقیق به صورت فصلی و به صورت سری زمانی در ایران می باشند. نتیجه حاصله از تحقیق (الگوی ARDL، نتیجه تخمین پویای الگو) نشان دهنده تاثیر مثبت و معنی دار تسهیلات اعطایی بانکها بر رشد اقتصادی بخش صنعت در ایران را داشته است. همچنین پس از تخمین الگوی تحقیق با استفاده از الگوی تصحیح خطای برداری به تخمین الگو پرداخته، در معادله تصحیح خطای برداری جز قابل اتکا ضریب ECM(-1) می باشد که در این تحقیق معنی دار و منفی می باشد و نشان دهنده این موضوع است که در هر دوره به میزان 0.31 درصد از نوسانات رشد اقتصادی بخش صنعت نسبت به دوره قبل تعدیل می شود. همچنین با استفاده از آزمون روابط بلند مدت به بررسی روابط بلند مدت متغیرهای تحقیق بر میزان رشد اقتصادی بخش صنعت در ایران پرداخته شد که نتیجه حاصله از تخمین بلند مدت حاکی از آن شد که در بلند مدت نیز در سطح اطمینان قابل قبولی تاثیر تسهیلات اعطایی بانکی بر رشد اقتصادی بخش صنعت مثبت و معنی دار گشت.