شاخص های تمرکز

هدف محوری این مقاله پاسخ به این سوال است که آیا در صحنه رقابت های المپیک تنها تعداد اندکی از کشور ها که در زمره قدرت های برتر اقتصادی هستند موفق بوده و در طی زمان از موقعیت انحصاری بر خورداربوده اند. علاوه بر این سهم سایر کشورها در اخذ مدال و موفقیت در پیکار های المپیک در طی زمان ارزیابی می شود. همانگونه که ارزیابی میزان رقابت و قدرت انحصاری در بازار های اقتصادی از اهمیت برخوردار است مطالعه و بررسی میزان رقابت وقدرت نسبی کشورها در پیکار های المپیک نیز از اهمیت برخوردار است. برای تحقق اهداف این مطالعه و پاسخ به سوالات، از شاخص های تمرکز مثل CR، آنتروپی و شاخص هرفیندال- هیرشمن به عنوان معیار ارزیابی اندازه رقابت و قدرت انحصاری اعمال شده در بازی های المپیک استفاده می شود. نتایج دلالت بر ان دارد که اندازه تمرکز در این بازی ها تقریبا بالاست اما در طی زمان میزان تمرکز کاهش یافته است. به عبارت روشنتر تعداد اندکی کشور از قدرت مسلط برخوردارند اما در طی زمان قدرت انحصاری انها روند نزولی داشته وقدرت رقابتی سایر کشورها در طی زمان افزایش یافته است. علاوه بر این یافته های این پژوهش دلالت برآن دارد بین شاخص توسعه انسانی و میزان موفقیت کشور ها در بازی های المپیک رابطه مثبتی برقرار است.

ریسک تمرکز مؤسسات بیمه، نوع خاصی از ریسک بازار است که مؤسسه بیمه یا صنعت بیمه به دلیل تمرکز بر یک رشته فعالیت یا یک منطقه جغرافیایی با آن مواجه می شود. در این مقاله شاخص ریسک تمرکز رشته فعالیت های صنعت بیمه کشور طی سا ل های 1357 تا 1392، با داده های ضریب خسارت و با استفاده از شاخص های تمرکز هرفیندال-هیرشمن، آنتروپی تایل، هانا-کی، هال-تایدمن و ضریب جینی محاسبه شده است. آزمون علیت گرنجری، فرضیه وجود رابطه معنی دار بین سری های زمانی ضریب خسارت و شاخص های ریسک تمرکز برآوردشده طی دوره را تأیید می کند؛ نتایج تحقیق نشان می دهد که اندازه تمرکز صنعت بیمه در رشته فعالیت های مختلف بر ضریب خسارت پرداختی صنعت بیمه مؤثر است. بنابراین صنعت بیمه یا مؤسسات بیمه می توانند بر اساس نتایج حاصل و با تخصیص مجدد منابع در رشته فعالیت های مختلف و مناطق جغرافیایی کشور، ضریب خسارت پرداختی خود را تا سطح معقولی کاهش دهند.

الگوهای تعیین ساختار بازار اهمیتی بسیار حیاتی در نظریه پردازی و کارهای تجربی داشته و به همین علت طیف وسیعی از ادبیات اقتصاد خرد، اقتصاد صنعتی و اقتصاد کاربردی را شکل می دهد. در این مقاله با استفاده از تعیین محدوده های حدی در چهار نوع بازار رقابت کامل، رقابت انحصاری، انحصار چندجانبه و انحصار کامل برای شاخص هرفیندال، با استفاده از شبیه سازی عددی برای بنگاه های فرضی با سهم های متفاوت از بازار، این محدوده ها برای 9 شاخص هرفیندال، سهم بنگاه اول، سهم چهار بنگاه بزرگ، هانا و کی با فرض مقادیر 0.6 ، 1.5 و 2.5 برای α ، انکا اوا و جاکومین با دو تابع S i log(S i ) و S i 3 و آنتروپی، تعیین گردیده است. سپس با استفاده از محدوده های منطق فازی به صورت مثلثی، فرمول های مربوط جهت شناسایی چهار نوع بازار رقابت کامل، رقابت انحصاری، انحصار چندجانبه و انحصار کامل ارائه گردیده است.