رهبری تعالی بخش

رشد و توسعه جوامع به عملکرد کارآمد سازمانها و به تبع آن عملکرد کارآمد افراد شاغل در آنها وابسته است. با ورود به عصر جدید، کارکنان از منابع بسیار مهم سازمان محسوب می گردند و سازمان ها برای تحقق اهداف خود آنها را در رأس امور قرار داده اند و سعی دارند ارزش های اخلاقی و معنوی را به محیط های کسب و کار ارتباط دهند. هدف این پژوهش بررسی تأثیر رهبری تعالی بخش بر پاسخگویی اخلاقی و تعیین مکانیزم این اثرگذاری می باشد. پژوهش حاضر از نظر ماهیت و هدف از نوع کاربردی و از نظر روش، در شاخه توصیفی-پیمایشی جای می گیرد. کارکنان بخش میانی شرکت نفت بهران جامعه آماری این پژوهش را تشکیل داده اند. به منظور جمع آوری داده های مورد نیاز، تعداد 174 نفر از کارکنان شرکت نفت بهران با استفاده از نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. برای دستیابی به اهداف پژوهش، از پرسشنامه استاندارد استفاده شد. با بهره گرفتن از مدل سازی معادلات ساختاری، داده های پژوهش مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج پژوهش حاکی از آن است که میان رهبری تعالی بخش و پاسخگویی اخلاقی در شرکت نفت بهران رابطه وجود دارد. به علاوه، معنویت در محیط کار در رابطه میان رهبری تعالی بخش و پاسخگویی اخلاقی نقش واسطه گری کامل ایفا می کند.

رهبری تحول آفرین، سبکی از رهبری است که در آن رهبر و پیروان تلاش می کنند با تشویق و الهام بخشی به سطوح متعالی، موفقیت سازمان را موجب شوند. آموزه های اسلام به عنوان مجموعه ای دربردارنده ابعاد گوناگون سعادت دنیوی و اخروی انسان ها است که توجه به موضوع سرپرستی، رهبری و روابط میان فردی، از جمله آن ها شمرده می شود. نوشتار پیش رو درصدد است تا از طریق بررسی گفتارهای امیرالمؤمنین (علیه السلام) به عنوان الگوی انسان کامل و با الهام گیری از سبک تحول آفرین، الگوی رهبری تعالی بخش را ارائه نماید. به منظور دستیابی به مؤلفه های مدل رهبری تعالی بخش، متن کتاب شریف نهج البلاغه با روش تحلیل مضمون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت که نتیجه طبقه بندی آن در نرم افزار Maxqda2020، شامل 819 کد اولیه، 186 مضمون پایه، 27 مضمون سازمان دهنده و 6 مضمون فراگیر بوده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که مدل رهبری تعالی بخش مبتنی بر شخصیت امیرالمؤمنین (علیه السلام)، شامل شش بعد اصلی «هدایت راهبردی»، «هم افزایی میان فردی»، «پرورش قدرت شناختی»، «تقویت آینده نگری راهبردی»، «توسعه زیرساخت های رشد» و »پشتیبان در توسعه فردی» است. در مجموع الگوی رهبری تعالی بخش علوی، نه تنها می تواند یک جایگزین مناسب و اسلامی بر سبک رهبری تحول آفرین غربی باشد، بلکه می تواند به عنوان یک الگوی کامل و بی نقص به جهانیان معرفی شود؛ چرا که انتقادات وارده به سبک رهبری تحول آفرین مانند سوءاستفاده از قدرت و عدم توجه به اخلاق، دیگر در الگوی رهبری تعالی بخش علوی مطرح نیستند.