برنامه های خبری

رسانه های جمعی نقش بسیار مهمی در شکل گیری افکار عمومی در جوامع دارند.اهمیت این نقش نه در مراجعه تعداد زیاد مخاطبان به رسانه ها بلکه در میزان اعتماد اجتماعی است که مخاطبان به رسانه دارند.افکار عمومی زمانی تحت تأثیر یک خبر قرار می گیرد که به آن رسانه اعتماد داشته باشد. بخش های خبری رسانه های تصویری مانند تلویزیون به دلیل فراگیری در جامعه و سرعت انتقال مطالب؛ علاوه بر شیوه ارائه می بایست شاخص های اعتمادسازی انبوه مخاطبان را رعایت کنند وگرنه با بی اعتمادی تماشاگران خبر وکاهش تدریجی تعداد آن ها در طول زمان رو به رو خواهند شد. در این مقاله برای شناخت عوامل اعتمادسازی، به بررسی دلایل کاهش میزان اعتماد مخاطبان برنامه های خبری سیمای جمهوری اسلامی در سال های 1383 و 1387 پرداخته شده است. در سال 1388 افزایش اعتماد مخاطبان تحت تأثیر مناظره های سیاسی انتخابات ریاست جمهوری، تأکید دوباره ای بر نقش عوامل اعتمادساز در رسانه ملی داشت. با انجام روش فرا تحلیل از چهار تحقیق مرتبط با اعتماد به اخبار سیما، شاخص های متعددی برای سنجش اعتماد ارائه می شود که در این میان: صحت و درستی خبر، مرتبط بودن موضوع خبر با نیازهای خبری مخاطبان، جامعیت خبر، بی طرفی، احساس تعلق اجتماعی، توجه به نخبگان و ارائه جذاب مهمترین نقش را در ایجاد اعتماد بین بینندگان اخبار سیمای جمهوری اسلامی نشان می دهند.

مطالعات متعددی در باره سنجش اعتبار منابع خبری از اوایل دهه 1950 میلادی در جهان صورت گرفته و محققان از زوایای گوناگون انواع مختلف منابع خبری را مورد تحقیق و بررسی قرار داده اند. نتایج تحقیقات بیانگر آن است که اعتبار مفهومی چند بعدی است و صرفا با در نظر گرفتن ابعاد متفاوت آن است که می توان از نتیجه مطالعات در باره سنجش اعتبار منابع خبری اطمینان یافت. پژوهش حاضر با توجه به متغیرهای پنهان اعتبار، دنبال پاسخ به این سوالات اساسی است که: مولفه های اصلی که بر پایه آن ها می توان اعتباربرنامه های خبری تلویزیون را سنجید کدام است؟ آیا بین این مولفه ها و اعتبار رابطه معناداری وجود دارد؟ مخاطبان نسبت به اعتباربرنامه های خبری تلویزیون چه ادراکی دارند؟ بر این اساس، ابتدا فهرستی از ابعاد اصلی اعتبار شناسایی شد و سپس با مرور کامل تحقیقات قبلی نشانگر های هر یک از ابعاد تعیین گردید. در مرحله بعدی، با استفاده از روش نمونه گیری چند مرحله ای، 1013 پرسشنامه در جامعه آماری شامل کلیه افراد بالای 15 سال ساکن در مناطق 22 گانه تهران، توزیع و داده های تحقیق جمع آوری شد. در نهایت با استفاده ازتکنیک های آماریِ تحلیل عاملی تأییدی، رگرسیون چندگانه و آزمون t تک نمونه ای، داده های آماری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج حاصله، بر وجود رابطه قوی میان اعتبار و ویژگی های پیام، منبع، مخاطب و عناصر انسانی مدل ارتباطی دلالت دارد.