مطالب مرتبط با کلیدواژه

شیربها


۱.

زناشویى پسرعمو ـ دخترعمو در ایران: بررسى جامعه شناختى (Sociologic) و مردم شناختى (Anthropologic)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: زناشویى خویشاوندى متقاطع (Cross) زناشویى خویشاوندى متوازى (Parallel) نهوه شیربها فصل نسبت هاى پدرى نسبت هاى مادرى

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۴۹ تعداد دانلود : ۸۵۴
" زناشویى بین عموزادگان یکى از شایع ترین اشکال ازدواج هاى خویشاوندى (همخون) در ایران است که از دیرباز در بین عوام و حتى خواص متداول بوده و در فرهنگ عامه (Folklore) این سرزمین انعکاسى وسیع یافته است. این سنت در مناطق روستایى ایران رواج بیش ترى دارد و در بین عشایر از بیش ترین اعتبار و استحکام برخوردار است. اهمیت و منزلتِ این سنت نزد بعضى از جوامع عشیره اى ایران ـ مثلا عشایر عرب خوزستان ـ به درجه اى است که براى حفظ و اجراى آن، مقررات غِلاظ و شِدادى وضع گردیده است تا آن جا که متخلفان از آن، در معرض مجازات هایى بسیار سنگین ـ حتى قتل ـ قرار مى گیرند. در این مقاله، تلاش شده است وسعت شیوع این گونه ازدواج و علل و زمینه هاى آن در ایران ـ از دیدگاه جامعه شناسى ـ بررسى و تحلیل گردد و به پى آمدهاى اجتماعى آن اشاره شود. "
۲.

جشن عروسی و آداب آن در اشعار فارسی با تکیه بر منظومه ویس و رامین(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: جشن عروسی ویس و رامین کابین آرایش عروس مشاطه شیربها

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۸۲ تعداد دانلود : ۵۱۸
در این مقاله سعی شده است با بررسی دواوین شعر، به ویژه منظومه ویس و رامین، سروده فخرالدین اسعد گرگانی، آداب و رسوم ایرانی به هنگام جشن عروسی به نمایش گذاشته شود؛ آدابی که بسیاری از آنها هنوز هم در جامعه ایرانی رایج است و تغییر مذهب ایرانیان نیز تأثیری در دگرگونی یا حذف آن نداشته است، بلکه در برخی موارد احکام اسلام مهر تأییدی بر ادامه آن آداب است. جشن در ایران به دو نوع تقسیم می شود که عبارت است از: 1- جشن های اختصاصی که در زمان خاصی برگزار می شد؛ از جمله نوروز و مهرگان و سده و ... 2- جشن های عمومی که وابستگی به زمان خاصی نداشت؛ از جمله جشن به تخت نشستن پادشاه، تولد فرزند، ختنه سوران و نیز جشن فرخنده ازدواج. هر یک از این جشن ها با آداب و رسوم خاصی برپا می شد که برخی از این رسوم فراموش شده، برخی هنوز پابرجاست و برخی نیز تغییر شکل داده و به نوعی دیگر شاهد آن ایم. مهم ترین آداب و رسوم جشن عروسی که در اشعار شاعران فارسی گوی بدان اشاره شده عبارت است از: گرفتن مهریه و شیربها از داماد، برپایی جشن و سور دادن، آرایش عروس و... از میان شاعران فخرالدین اسعد گرگانی بیشتر از دیگران، به آداب و رسوم ایرانیان در جشن عروسی پرداخته است؛ زیرا موضوع کتاب او داستان عروسی ویس، شاهزاده ایرانی، با موبد و پس از آن با رامین است.  
۳.

شناسایی ماهیت حقوقی شیربها با تأکید بر رویه قضایی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: جهیزیه شیربها عرف نفقه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۸ تعداد دانلود : ۱۲۸
تهیه ملزومات زندگی مشترک از وظایف قانونی زوج است؛ بااین حال در برخی از مناطق به حکم عرف، جهیزیه را زوجه فراهم می کند. زوج نیز چند قلم از اجناس لازم برای زندگی مشترک را که معمولاً ارزش مادی زیادی هم دارند، تهیه می کند تا با درج در سیاهه جهیزیه به همراه دیگر اقلام به منزل مشترک بدرقه شود. در عرف چنین اقلامی را شیربها نامیده اند. در دعوای استرداد جهیزیه، دادگاه با این پرسش مواجه خواهد شد که چه کسی مالک این اموال محسوب می شود؟ پاسخ به سؤال در گرو تبیین ماهیت توافق صورت گرفته است. درخصوص ماهیت شیربها ازمنظر فقهی و حقوقی اختلاف وجود دارد. برخی آن را در قالب عقود معین، همچون هبه و جعاله و صلح، و برخی نیز در قالب توافق خصوصی تفسیر کرده اند. گروهی نیز ماهیت شیربها را به شرط ضمن عقد و نیز تعهد به نفع شخص ثالث تعبیر کرده اند. این اختلافات، رویه قضایی را نیز تحت تأثیر قرار داده است. با استناد به قالب های پیش گفته، حسب تفسیری که از جواز یا لزوم شیربها صورت می گیرد، این اقلام را برخی محاکم متعلق به زوج و برخی متعلق به زوجه می دانند. این تحقیق نشان می دهد قالب های مزبور با وجود داشتن رگه هایی از تناسب، دارای تمایزاتی آشکار با شیربها است. شیربها دارای ماهیتی خاص است که با توجه به خصایص آن و سکوت قانون، قلمرو آثارش را عرف تعیین می کند.
۴.

واکاوی ماهیت و جواز شیربها از دیدگاه فقه امامیه و حقوق موضوعه(مقاله پژوهشی حوزه)

کلیدواژه‌ها: شیربها استرداد شیربها هدیه نامزدی جهیزیه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷ تعداد دانلود : ۲۵
دریافت شیربها توسط زوج، یکی از مصداق های مغایرت عرف با قوانین خانواده در جامعه ایران است که مشکلات مالی و مسائل حقوقی زیادی برای خانواده ها در برداشته است. از این رو، دو ضرورت ایجاب می کند که مسئله شیربها به لحاظ فقهی بررسی شود: ضرورت اول، تبیین وظیفه مکلفان در برابر اعطاء و اخذ آن؛ ضرورت دوم، قانونمند شدن این امر به صورت دقیق تر با توجه به مبانی فقهی آن. بنابراین، هدف مقاله حاضر، تحلیل ماهیت، بیان صور و احکام شیربها از منظر فقه و حقوق موضوعه است. از طرفی، در مقاله برخی جهات بااهمیت مثل ادله جواز رجوع که مورد غفلت واقع شده، تبیین گردیده است. یافته ها نشان می دهد که شیربها موضوعی عرفی و از نظر ماهیت، شاید بتوان آن را جزء هدایای قبل از ازدواج تلقی کرد؛ هر چند که منحصر در این امر نیست و صور دیگری برای آن قابل فرض است. دیدگاه فقها بر آن است که به حسب عناوین مأخوذه در شیربها احکام آن نیز متفاوت است. در برخی از این صور، اخذ آن حرام و قابل استرداد و در برخی دیگر، اخذ آن جایز و قابل استرداد و در بعضی دیگر، اخذ آن جایز و غیر قابل استرداد است. البته ادله جواز رجوع در موارد مربوطه با هم اختلاف دارد که مورد توجه واقع شده است. قانون مدنی درباره ماهیت و جواز شیربها سکوت کرده است؛ اما از دیدگاه حقوق دانان، اگر شوهر تعهد به دادن آن نمود، قطعاً قابلیت مطالبه دارد.