احساس محرومیت اجتماعی

مقاله حاضر به بررسی عوامل موثر بر سرقت نوجوانان در کرمانشاه با رویکردی ترکیبی پرداخته است. مبنای نظری پژوهش برتئوری های همنشینی افتراقی، کنترل اجتماعی، احساس محرومیت نسبی و شرایط آنومیک خانواده استوار می باشد. روش تحقیق، پیمایشی و از نوع روش علی - مقایسه ای است. اطلاعات مورد نیاز از طریق پرسشنامه هدایت شده محقق ساخته جمع آوری گردیده است. جمعیت آماری متشکل از دو گروه مستقل تجربی و کنترل است: گروه تجربی شامل کلیه سارقین نوجوان نگهداری شده در زندانها و مراکز اصلاح و تربیت کرمانشاه و گروه کنترل مشتمل برکلیه دانش آموزان سنین 12 تا 18 سال شاغل به تحصیل در سال تحصیلی 86-85 در کرمانشاه می باشد. نتایج تحقیق نشانگر تفاوت معنادار میان دو گروه تجربی (سارق) و کنترل (غیر سارق) به لحاظ میزان گسیختگی خانوادگی، وضعیت اجتماعی - اقتصادی، میزان پیوند اجتماعی، میزان احساس محرومیت نسبی و میزان همنشینی با کجروان است.

یکی از تمایزات فرهنگی و اجتماعی که در انسجام و پیوستگی جوامع بشری اثرگذار است، تفاوت های ناشی از روابط و مناسبات درون قومی و برون قومی یا همسازی اجتماعی بین اقوام است. این موضوع به این دلیل اهمیت دارد که هم در به وجودآمدن پیوستگی اجتماعی و هم در قرارگرفتن جامعه در وضعیت گسست و ستیز اجتماعی می تواند از نقش برجسته ای برخوردار باشد. پژوهش حاضر در همین راستا و با هدف تبیین جامعه شناختی همسازی اجتماعی گروه های قومی در افغانستان انجام شده است. روش تحقیق در این پژوهش پیمایش و ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه است. جامعه آماری این مطالعه، افراد بزرگسال بازه سنی 20 تا 50 سال شهر کابل بودند که از چهار قوم عمده و بزرگ پشتون، تاجیک، هزاره و ازبک انتخاب شده اند. حجم نمونه 1055 نفر بود که با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شد. یافته های تحقیق نشان می دهد که بین حمایت اجتماعی (414/0 = r) و احساس محرومیت نسبی (160/0- = r)، اعتماد اجتماعی (083/0 = r)، مشارکت اجتماعی (25/0 = r)، تعلق اجتماعی (212/0 = r)، بی تفاوتی اجتماعی (177/0- = r)، مدارای اجتماعی (413/0 = r) و فاصله اجتماعی (233/0- = r) با همسازی اجتماعی همبستگی معناداری وجود دارد. تجزیه وتحلیل معادلات ساختاری نشان داد که محرومیت نسبی، بیشتر تأثیر غیرمستقیم دارد تا تأثیر مستقیم. تأثیر مستقیم محرومیت نسبی بر همسازی اجتماعی برابر با 004/0- و تأثیر مستقیم برابر با 101/0- است. همچنین تأثیر مستقیم مشارکت اجتماعی برابر با 084/0، اعتماد اجتماعی برابر با 086/0، تعلق اجتماعی برابر با 201/0، حمایت اجتماعی برابر با 326/0، مدارای اجتماعی برابر با 126/0، بی تفاوتی اجتماعی برابر با 276/0- و فاصله اجتماعی برابر با 202/0- است. نتایج پژوهش نشان می دهد که نبود احساس محرومیت نسبی، مشارکت اجتماعی، تعلق اجتماعی و اعتماد اجتماعی بین اقوام و گروه های گوناگون در ساختار سیاسی و اجتماعی افغانستان می تواند به شکل گیری تعاملات و ارتباطات اجتماعی بین آن ها منجر شود و زمینه همسازی اجتماعی اقوام و فقدان واگرایی قومی را به همراه داشته باشد.

مقدمه و هدف پژوهش: مقایسه میزان نشاط اجتماعی دانشجویان زن دانشگاه پیام نور و آزاد اسلامی شهر ساوه بر اساس برخی از متغیرهای اجتماعی، یکی از چالش های فرا روی انسان مقوله بهزیستی و نشاط است و باوجود پیشرفت در فناوری و بهبود آسایش، احساس نشاط وی نسبت به گذشته افزایش نیافته و بحث نشاط زنان دانشجو به لحاظ تأثیرگذاری این گروه در جامعه اهمیت دارد. این پژوهش باهدف مقایسه میزان نشاط اجتماعی دانشجویان زن دانشگاه پیام نور و آزاد اسلامی شهر ساوه بر اساس برخی از متغیرهای اجتماعی انجام پذیرفته است. روش پژوهش: جامعه آماری کلیه دانشجویان زن دانشگاه های پیام نور مرکز ساوه با تعداد 2544 نفر و آزاد اسلامی واحد ساوه با تعداد 2700 نفر در نیمسال دوم 95-1394 است؛ که برطبق فرمول کوکران 373 نفر به عنوان جمعیت نمونه بر اساس روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از ابزار پرسشنامه مقیاس کوتاه ارزیابی نشاط اجتماعی آکسفورد و پرسشنامه محقق ساخته متغیرهای اجتماعی دارای اعتبار سازه استفاده شده و با بهره گیری از تکنیک آلفای کرونباخ پایایی پرسشنامه معادل 87/0 است. یافته ها و نتیجه گیری: بر اساس یافته های این پژوهش بین احساس محرومیت اجتماعی و نشاط اجتماعی رابطه معنادار و منفی، بین احساس مقبولیت اجتماعی بانشاط اجتماعی رابطه معنادار و مثبت، بین احساس امنیت اجتماعی بانشاط اجتماعی رابطه معنادار و مثبت، بین احساس بیگانگی اجتماعی بانشاط اجتماعی رابطه معنادار و منفی وجود دارد. همچنین بین احساس نشاط اجتماعی دانشجویان زن دانشگاه های پیام نور و آزاد اسلامی تفاوت معنادار وجود دارد و دانشجویان زن دانشگاه آزاد اسلامی از نشاط اجتماعی بالاتری نسبت به دانشجویان زن دانشگاه پیام نور برخوردارند.