گردآوری اطلاعات

"مقدمه: اطلاعات دقیق از علل مرگ در جوامع انسانی نقش اساسی در برنامه ریزی های مرتبط با ارتقای سطح سلامت در این جوامع دارد. در پژوهش حاضر علاوه بر تعیین مهم ترین علل، به جستجو و بحث در مورد مهم ترین موانع موجود در ثبت و دسترسی به اطلاعات مربوط به مرگ در شهرستان رفسنجان پرداخته شده است. روش بررسی: در این مطالعه ی توصیفی، فهرست تمامی گواهی های مرگ یکساله در شهرستان رفسنجان در سال 1383 (معادل 1197 عدد) از مراکز گوناگون دریافت شد و مورد مطالعه قرار گرفت. اطلاعات بر اساس چک لیستی که بر اساس اهداف طراحی شده بود جمع آوری گردید و روایی آن توسط متخصصان تائید شد. اطلاعات ناقص، ضمن تماس تلفنی و یا حتی مراجعه به منازل تکمیل گردید. علت مرگ براساس قوانین طبقه بندی بین المللی بیماری ها (ICD-10)، تعیین و سپس با استفاده از نرم افزار SPSS پردازش شد. از تست های پارامتریک (CI، t-test 95% برای خطر نسبی) و غیر پارامتریک (χ2،U Mann-Whitney) برای انجام آزمون ها استفاده شد. نتایج: عدم همخوانی جزئیات موجود در مراکز گوناگون، ناقص بودن فرم های تکمیل شده، عدم وجود بسیاری از سؤالات ضروری در گواهی ها، عدم دسترسی آسان به اطلاعات، عدم دقت کافی در ثبت اطلاعات علی مرگ، و ناخوانا بودن اطلاعات ثبت شده از عمده مسائلی بود که در فرایند ثبت و دسترسی به اطلاعات مرگ در جمعیت تحت بررسی وجود داشت. میزان بروز مرگ خام 62/4 در هزار برآورد گردید. شایع ترین علت مرگ در مردان، حوادث و در زنان بیماری های قلبی-عروقی بوده است. نتیجه گیری: سیستم ثبت و دسترسی به اطلاعات مرتبط با مرگ در شهرستان رفسنجان نیاز به اصلاحات اساسی دارد. بنابراین اطلاعات کسب شده در مورد علل مرگ در وضعیت موجود باید با احتیاط در برنامه ریزی های بهداشتی مورد بحث و بررسی قرار گیرد. به هر حال بر اساس اطلاعات موجود میزان مرگ و میر خام در رفسنجان در سال 83 از این میزان در کل کشور (در سال 79) بیشتر می باشد و مطالعات بیشتری به منظور یافتن دلایل آن ضروری می باشد. "

در اواخر سال 1367 فکر انتظام و انسجام داده های اطلاعاتی کشاورزی ایران، توسط تعدادی از صاحبنظران و سیاست گذاران برنامه های توسعه کشاورزی ایران مطرح گردید که منجر به ارائه پروژه ای تحت عنوان بانک اطلاعات کتاب شناختی کشاورزی ایران شد. بر این مبنا، با استفاده از فر انمای کشاورزی کتابخانه کنگره، نظام اگریس، مسائل و مباحث ویژه کشاورزی ایران، مطالب و موضوعهای گوناگون در شمول برنامه کار قرار گرفت و مدارک زیادی گردآوری و جایابی شد و به دنبال آن به منظور تسریع در بازیابی اطلاعات، با استفاده از نرم افزار CDS-isis در جهتک‌امپیوتری کردن این اقدام گردید. در حال حاضر، دو برنامه فارسی و غیرفارسی، با توجه به استاندارد بین المللی منابع مرجع ردیف دوم، تهیه و تنظیم گردیده و با نام بانک اطلاعات کتاب شناختی کشاورزی ایران روی pc نصب و به مرحله اجرا در آمده است. شرح نحوه انجام این کار گروهی، از مرحله گردآوری اطلاعات تا مرحله کامپیوتری کردن، اساس این مقاله را تشکیل می دهد.

با افزایش انتشار و تولید اطّلاعات به شکل الکترونیکی و فراهم آوردن زیرساخت های لازم برای دردسترس قراردادن موجودی مخازن کتابخانه ها از طریق شبکه های رایانه ای، نوع دیگری از کتابخانه ها تحت عنوان «کتابخانه های مجازی» یا «کتابخانه های نامرئی» پا به عرصه وجود گذاشته اند. آشنایی کتابداران و اطّلاع رسانان با فرایند کار و طرز عمل این نوع کتابخانه ها میتواند کمک شایانی به رشد و ارتقای سطح علمی آنها داشته باشد. در این مقاله فرایند گردآوری، دسترس پذیر ساختن و ارائه اطّلاعات در یک کتابخانه مجازی به صورت مختصر ارائه میشود. هدف از ارائه آن آشنایی به طرز کار و مراحل پردازش اطّلاعات در کتابخانه های مجازی است که دورنمایی از فعالیت های داخلی و روند انجام کار را پیش روی خواننده قرار میدهد.

در دهه های گذشته، برخی پژوهشگران تاریخ معماری، با پیوند دو حوزه «مطالعات تاریخ معماری» و «مطالعات انسان شناسانه» به سراغ معماران سنتی معاصر ایران رفته و از آنها، به عنوان مراجع فهم و شناخت معماری سنتی استفاده کرده اند. مرور مطالعات پیشین نشان می دهد که بسیاری از این پژوهش ها، ابزار مناسبی جهت مواجهه با منابع شفاهی و ثبت اندیشه های طراحانه معماران سنتی در اختیار نداشته و نتوانسته اند اطلاعاتی عمیق و دقیقی را به روشی علمی و موثق گردآوری کنند. این مقاله با تمرکز بر این مشکلِ روش شناسانه، با بهره گیری از مبانی و روش های وابسته به تحقیق کیفی، به ارائه مدلی برای گردآوری اطلاعات در چنین پژوهش هایی می پردازد. بدین منظور، نخست، ویژگی های چهارچوب چنین تحقیقی در چهار بخش رویکرد و محیط تحقیق تشریح می گردد. سپس، روش نمونه گیری و گردآوری اطلاعات تحقیق همراه با مبانی پشتیبان آنها به صورت تفصیلی ارائه می شود. در نهایت مدلی سه لایه برای گردآوری اطلاعات در بخش جمع بندی ارائه می گردد. در این مدل، اطلاعات به وسیله ترکیبی از روش ها شامل «مصاحبه نیمه ساختار یافته»، «تاریخ شفاهی»، «مشاهده مستقیم»، «مصاحبه عمیق نزد بنا» و «یادداشت میدانی» در ساختاری یکپارچه و هدفمند گردآوری می شود.

هدف: این پژوهش با هدف شناسایی وضعیت درون داد، پردازش و برون دادهای جریان اطلاعات در مراکز تحقیقاتی وابسته به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و شناسایی عوامل تأثیر گذار و موانع و مشکلات فنی و تخصصی که موجب کندی قابل توجه آن می شود، انجام گرفته است. روش پژوهش: این پژوهش کاربردی و برای انجام آن از روش تحقیق پیمایشی استفاده شده است. جامعه آماری این پژوهش شامل معاونین پژوهشی، مدیران پژوهشکده های تابعه، مدیران گروه های علمی، مدیران کتابخانه ها و اعضای هیأت علمی در 62 مرکز تحقیقاتی وابسته به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی است. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسش نامه محقق ساخته است. ضریب آلفای کرونباخ (92/0) نشان داد که پرسش نامه از پایایی بسیار خوبی برخوردار است. تعداد 306 پرسش نامه بین پژوهشگران جامعه آماری توزیع و در نهایت، تعداد 222 (55/72 درصد) پرسش نامه عودت داده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار اس پی اس اس و آزمون آنوا (ANOVA) استفاده شد. یافته ها: وضعیت کلی جریان اطلاعات در مراکز تحقیقاتی وابسته به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در مرحله "گردآوری" مناسب و در مرحله "تولید و ذخیره" و "اشاعه" نامناسب بوده است. در مرحله "گردآوری و استفاده" از اطلاعات، قالب های الکترونیکی بیشتر از قالب های چاپی، در دو مرحله "تولید و ذخیره" و "اشاعه" اطلاعات، قالب های چاپی بیشتر از قالب های الکترونیکی مورد استفاده قرار می گیرد. نتیجه گیری: دست اندرکاران با تدوین برنامه مناسب برای بهبود تولید، ذخیره و اشاعه اطلاعات در مراکز تحقیقاتی نسبت به رفع موانع جریان ملی و بین المللی اطلاعات و استفاده بهینه از انواع منابع اطلاعات، نیروی انسانی متخصص و بودجه پژوهشی کمک نماید.