مطالب مرتبط با کلیدواژه

روش تحقیق کیفی


۱.

روش تحقیق آمیخته:رویکردی برتر برای مطالعات مدیریت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانش مدیریت ۱۳۸۷ شماره ۸۱

کلیدواژه‌ها: روش تحقیق کیفی روش تحقیق آمیخته مطالعات مدیریت ارادیم‌های تحقیق روش تحقیق کمی Research paradigms

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۹۶
کند و کاو برای شناسائی و حل مسایل مدیریت و انجام پژوهش جهت شناخت پدیده‌های سیستم‌های تولید کالا وخدمات بر پایه دیدگاه‌های فلسفی معرفت- شناختی و انتخاب روش تحقیق انجام می‌شود. برای این منظور پژوهشگران، به طور ضمنی یا آشکار، یک دیدگاه فلسفی را مفروض داشته و مبتنی برآن، نحوه گردآوری داده‌ها، تنظیم، تلخیص و چگونگی تحلیل شواهد را تعیین می‌کنند. از این‌رو، انتخاب روش تحقیق برای پی بردن به ناشناخته‌ها، بر پایه دیدگاه‌های فلسفی به عمل می‌آید.روش‌های تحقیق کمی مبتنی بر دیدگاه اصالت تحصلی است و روش‌های تحقیق کیفی بر سه دیدگاه دیگر استوار است. از آنجا که روش‌های تحقیق کمی و کیفی به تنهایی نمی‌توانند پیچیدگی‌های مسایل و عناصر تشکیل‌دهنده نظام‌های تولید کالا و خدمات را بدون اریبی مورد مطالعه قرار دهند، ترکیب این روش‌ها مورد استفاده قرار گرفته و از آن تحت عنوان روش تحقیق آمیخته یاد شده است. در دهه گذشته استفاده از روش‌های تحقیق آمیخته گسترش یافته است. بر این اساس، در این مقاله، به سؤال‌های زیر پاسخ داده شده است: (الف) تحقیق آمیخته چیست، ویژگی های آن کدامند و کاربرد آن چه می‌باشد؟ (ب) مراحل انجام یک طرح تحقیق با روش‌های تحقیق آمیخته کدامند؟
۲.

بررسی جامعه شناختی عوامل کارایی شوراهای اسلامی شهر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نامه علوم اجتماعی ۱۳۸۴ شماره ۲۶

کلیدواژه‌ها: سرمایه اجتماعی مدیریت شهری روش تحقیق کیفی روش نظریه بنیانی نظریه بینانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۶۴ تعداد دانلود : ۱۶۶۶
مطالعه حاضر شوراهای اسلامی شهرها را، با استفاده از ره یافت کیفی (نظریه بنیانی) با هدف شناخت عوامل موثر بر عملکرد آن ها و ارزیابی نظریه سرمایه اجتماعی، بررسی کرده است. تحلیل داده های مطالعه و (مدل نظریه‌ای) ساخته شده نشان می دهد که: شرایط علی (فقدان سنت‌های دمکراتیک) ،(نظام اداری متمرکز) و(قوانین مبهم) منجر به پدیده (فقدان نهادینگی) در شوراها می شوند و حوزه عمل و اختیارات آن ها را محدود می کنند. در این وضعیت اعضای شورای شهر با اتحاذ راهبردهای (نهاد خواهی) و (حمایت خواهی) از دولت، با پدیده فقدان نهادینگی مقابله می‌کنند. پیامدهای این راهبردها برای اعضای شوراهای مورد مطالعه، (نگرانی) ، (امتناع از مشارکت)، (امیدواری) و (کارایی) بوده‌اند. (نگرانی) به وضعیتی اشاره می‌کند که عضو شورا نسبت به آینده این نهاد خوشبین نیست و اطمینانی از موفقیت آن ندارد. امتناع از مشارکت تصمیمی است که برخی از اعضا، برای خروج از نهاد شورا مانند عدم شرکت انتخابات آتی شورا، به عنوان کاندیدا اتخاذ کرده اند. (امیداوری) پدیده ای است که نشان دهنده خوشبینی عضو شورا به گسترش اختیارات و موفقیت آن است و کارایی اشاره به وضعیتی دارد که فرد برای موفقیت شورا به تلاش بسیار – حتی با گذشت از منافع شخصی خود - دست می‌زند. یافته های حاصل از مطالعه بیانگر این نکته است که با وجود تایید تاثیر سرمایه اجتماعی بر کارایی سازمان های دمکراتیک، آنچه در تجربه ایران باید مورد توجه قرار گیرد؛ مسئله (نهادینگی) سازمان های مذکور به معنای ساختارهای حقوقی- اداری کارآمد و تجربه های عمل جمعی دمکراتیک است. این مسئله در نظریه‌ سرمایه اجتماعی که برخاسته از تجربه کشورهای توسعه یافته است، به دلیل قدمت سازمان های دمکراتیک و نهادینه شدن آن ها، کمتر مورد توجه قرار گرفته است
۳.

بررسی دیدگاه زنان در مورد رفتارهای باروری در استان یزد با استفاده از روشهای کیفی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نامه علوم اجتماعی ۱۳۸۱ شماره ۲۰

کلیدواژه‌ها: استان یزد روش تحقیق کیفی تحولات باروری در ایران مصاحبه عمیق جمعیت شناسی مردم شناسانه همگرایی رفتارهای باروری

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی فرهنگ
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی فرهنگ جامعه شناسی فرهنگ
تعداد بازدید : ۲۱۴۹
در سالهای اخیر سطح باروری در جمهوری اسلامی ایران کاهش زیادی داشته، و استان یزد نیز همانند سایر استان های کشور شاهد کاهش مداوم باروری در دهه اخیر بوده است. بر این اساس، ابتدا با استفاده از داده های بررسی ویژگی های جمعیتی - بهداشتی ایران (IDHS)، تحولات باروری در استان یزد در سالهای اخیر ارائه می‌شود. سپس ضمن مرور مطالعات انجام شده در ایران، زمینه های نظری کاربرد روشهای کیفی در مطالعات جمعیت شناسی را تشریح نموده و نهایتا نتایج مطالعه کیفی فرهنگ باروری در استان یزد را با استفاده از تکنیک مصاحبه عمیق ارائه می نمائیم. به طور خلاصه نتایج این تحقیق نشان داد که در حال حاضر نگرش و رفتار باروری در همه گروه های سنی به هم نزدیک شده است و تفاوت قابل توجهی بین گروه های مختلف اجتماعی از جمله زنان روستایی و شهری و با سواد و بی سواد وجود ندارد. به عبارتی، تحقیق حاضر "همگرایی رفتارهای باروری" در جامعه مورد مطالعه را تأیید می‌کند
۴.

بررسی و ارزیابی آگاهی سازمانی (سیستم معانی) کارکنان ادارات دولتی شیراز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مجله علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز ۱۳۸۷ شماره ۵۴

کلیدواژه‌ها: آگاهی سازمان روش تحقیق کیفی بوروکراسی سیستم معانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۴۴ تعداد دانلود : ۱۵۵۱
"هدف این پژوهش، کشف سیستم معانی ذهنی کارکنان ادارات دولتی درباره ی علل عدم پویایی سازمان های اداری، به عنوان هدایتگر کنش های اجتماعی آنان درسازمان هاست. شناسایی زمینه های فرهنگی خاصی که در ایران سازمان ها با آن روبرو هستند، و باز تولید، آن به کنش های سازمانی می انجامدکه، نیازمند به کارگیری رویکرد نظری و روش شناسی خاصی است که این واقعیت را قبول داشته باشد. پژوهش حاضر، با تکیه بر رویکرد تفسیری و پدیدار شناسانه و با استفاده از روش تحقیق کیفی ازجمله، (تئوری بنیادی) انجام شده است. در این پژوهش، داده ها با استفاده از ""مصاحبه عمیق"" جمع آوری شده و پس از استخراج از ضبط صوت وانتقال آن بر روی کاغذ، با روش ""کدگذاری باز"" و ""کدگذاری محوری"" و بر اساس محورهای موجود در چهارچوب مفهومی و پرسش های تحقیق، کدگذاری شده و در نهایت با استفاده از منطق روش شناسی کیفی و از طریق شیوه تحلیل نمونه آرمانی، به تحلیل داده ها پرداختیم. جامعه مورد نظر، کارکنان اداره های دولتی شیراز (1380)، می باشند که در این تحقیق، با تعداد 70 نفر از آنان مصاحبه به عمل آمده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که، مهم ترین ویژگی بوروکراسی در ایران، شخصی شدن و غیر عقلانی بودن است. در این بوروکراسی، روابط و منافع فردی، بر روابط و اهداف سازمانی برتری دارد. مدیریت بر اساس ضوابط غیر علمی انتخاب شده و عمل می کند. شکل روابط غالب در سازمان ها، روابط غیر رسمی است و نه سلسله مراتب عقلانی (که از طرفی نظارت و کنترل را مخدوش کرده و از طرف دیگر، مانعی جدی در اجرای صحیح قوانین است.) نوع تلقی کارکنان ادارات از سازمان، به نحوی است که احساس مسئولیت عمیق برای تحقق اهداف سازمانی ندارند. در مجموع، ویژگی های غیر عقلانی، بوروکراسی، ایران را به بیماری ضعف و فساد دچار ساخته است که برای رهایی از آن، به بازنگری و دوباره اندیشی منابع فکری، معرفتی، دینی و ارزشی خود نیاز داریم تا از طریق آن بتوانیم سیستم معانی ذهنی مردم را به گونه ای دگرگون کنیم تا کنش های سازمانی در جهتی عقلانی تغییر یابد."
۵.

بررسی تجربه حاشیه نشینی از دیدگاه حاشیه نشینان: یک مطالعه پدیدار شناسانه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات شهری سال دوم تابستان ۱۳۹۱ شماره ۳

کلیدواژه‌ها: پدیدار شناسی روش تحقیق کیفی حاشیه نشینی تجربه زیسته

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۰۷ تعداد دانلود : ۲۰۶۴
در تحقیق حاضر به بررسی تجارب زیسته ساکنان محله اسلام آباد تهران از زندگی در این مکان پرداخته شده این کار به منظور درک مزایا و مضرات حاشیه نشینی “آنگونه که از دید ساکنان منطقه پنداشته می شود” صورت گرفته است. این پژوهش از نوع تحقیقات کیفی است و به روش پدیدار شناسی انجام گرفته است. زمان اجرای پژوهش، بهار و تابستان سال ۱۳۹۰ بوده و نمونه ها از میان ساکنان بین ۲۰ تا ۶۳ سال محله اسلام آباد، با استفاده از روش نمونه گیری مبتنی بر هدف، انتخاب شده اند. پس از اشباع اطلاعاتی، تعداد شرکت کنندگان به ۲۰ نفر رسید. جمع آوری اطلاعات با استفاده از مصاحبه عمیق و تجزیه و تحلیل داده ها به روش کلایزی انجام شد. یافته های حاصل از تجارب زیسته ساکنان، در قالب ۷ مضمون اصلی و تعدادی زیر مضمون استخراج شدند. در این تحقیق مشخص شد که درک و تجربه حاشیه نشینان از سکونت در این مکان، دقیقاً همان درکی نیست که دیگران ( اعم از پژوهشگران، سیاستگذاران و عامه مردم) از این تجربه دارند. گرچه این به معنای مثبت بودن پدیده حاشیه نشینی از دیدگاه ساکنان نیست، روشن است که تجربه فقر، حاشیه ای بودن و برچسب حاشیه ای خوردن همه را می آزارد. اضطراب دائمی به دلیل عدم مالکیت زمین و مسکن و بی اطلاعی از تصمیمات مسئولان درباره نحوه رفتار با این مناطق و ساکنان آنها همواره حاشیه نشینان را در عذابی دائمی نگه می دارد. اما به هر حال حتی برای رسیدن به عمق چنین احساسات و تجربیاتی (که بدیهی و مشخص به نظر می رسند) نمی توان بدون بررسی اذهان مردمان درگیر در این تجارب و با تکیه بر ذهن یک ناظر بی طرف به قضاوت نشست و منطقی ترین راه برای رسیدن به کنه معنای این واقعیات، بررسی تجارب و آگاهی های کنشگران درگیر است.
۶.

شناسایی شاخص های قدرت در خانواده به روش تحقیق کیفی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه پژوهی فرهنگی سال سوم بهار و تابستان ۱۳۹۱ شماره ۱ (پیاپی ۵)

کلیدواژه‌ها: روش تحقیق کیفی شاخص سازی مفهوم سازی و مقوله پردازی قدرت در خانواده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۸۶ تعداد دانلود : ۱۲۷۴
این مقاله حاصل تحقیقی میدانی است که به روش کیفی و به منظور شناسایی شاخص های مناسب برای مطالعه قدرت در خانواده در شهر تهران انجام گرفته است. در این مقاله، ضمن بحث درباره لزوم شناسایی شاخص ها، تبدیل آن ها به مفاهیم، و تبدیل مفاهیم به مقوله ها بر اهمیت استفاده از مشاهدات و مصاحبه های میدانی وسیع و نظام مند نیز تأکید شده است. همچنین عوامل مرتبط با شاخص های قدرت در خانواده، که از تنوع و فراوانی بسیاری برخوردارند، ازجمله رفتارهای کلامی یا غیر کلامی همسران گردآوری و طبقه بندی شده است. با طبقه بندی شاخص ها مقولات اصلی به دست آمده و هر مقوله با مفاهیم زیرمجموعة خود به قرار زیر مشخص شده است: 1. ارزش ها و نگرش ها (مفاهیم استقلال و آزادی)؛ 2. پذیرش (مفاهیم اعتماد، احترام، و قدرشناسی)؛ 3. رضایت مندی (مفاهیم راضی بودن و تحمل کردن)؛ 4. نیازمندی (مفاهیم نیاز در حال حاضر و نیاز در آینده)؛ 5. مالکیت و اختیارات (مفاهیم امکانات مالی و تصمیم گیری)؛ 6. ارتباطات (مفاهیم مذاکره و مشاوره جویی)؛ 7. همکاری (مفاهیم اشتراک مساعی و رابطه با بچه ها).
۷.

بررسی کیفی تأثیرخانواده در میزان بزهکاری دختران و زنان (بررسی موردی بند نسوان زندان مرکزی اصفهان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های راهبردی امنیت و نظم اجتماعی سال سوم پاییز و زمستان ۱۳۹۳ شماره ۲ (پیاپی ۸)

کلیدواژه‌ها: بزهکاری خانواده مادر دختر روش تحقیق کیفی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان حقوق زن کیفری
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی مسایل اجتماعی و انحرافات قشربندی و نابرابری اجتماعی
تعداد بازدید : ۲۸۰۶ تعداد دانلود : ۱۲۳۲
خانواده نخستین گروهی است که به صورت طبیعی وجود داشته اند و جامعه بر پایه آن بنا شده است. چگونگی و کیفیت عملکرد خانواده در تحقق وظایف خویش شاخص مناسبی برای ارزیابی عملکرد جامعه است. هر چه عملکرد خانواده خوبتر و سالمتر باشد، ثبات و سلامت جامعه بیشتر خواهد بود و برعکس، هر چه عملکرد خانواده بدتر و آشفته تر باشد سلامت جامعه بیشتر تهدید می شود. وقتی زن؛ یعنی ریشه و اساس و بنیان خانواده به بزهکاری متمایل شود، از سایر اعضای خانواده به ویژه فرزندان نمی توان انتظار داشت که در راه درست و صحیح قدم بگذارند، زیرا از تربیتی صحیح و درست محروم مانده اند. با توجه به اهمیت مسأله، به خصوص بزهکاری دختران به عنوان مادران و سازنده نسل آینده و با توجه به این که بیشتر مطالعات به صورت کمّی صورت گرفته، این تحقیق در صدد بررسی کیفی این موضوع و تأثیر خانواده بر آن در کلانشهری مذهبی مثل اصفهان است. در واقع، هدف، بررسی تأثیر خانواده اعم از پدر و مادر بر میزان و گونه های مختلف بزهکاری دختران است. در این تحقیق، به منظور گردآوری اطلاعات از تکنیک مصاحبه و روش نمونه گیری در دسترس (به علت محدودیت مصاحبه با زندانیان) و در تحلیل آن از روش تحلیل مضمون و نمودار شبکه ای استفاده شد. نتایج این پژوهش نشان می دهد که خانواده تأثیر بسیار زیادی بر گرایش یا عدم گرایش دختران به ارتکاب بزه دارد و در واقع، می توان یکی از مهمترین فاکتورهای بروز بزهکاری در دختران را خانواده و شرایط آن دانست.
۸.

ارزیابی تأثیرات اجتماعی اجرای طرح خروج دام از جنگل مطالعة موردی: مهاجران روستای ینقاق از توابع شهرستان گالیکش در استان گلستان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های روستایی دوره پنجم پاییز ۱۳۹۳ شماره ۳ (پیاپی ۱۹)

کلیدواژه‌ها: طرح اسکان مجدد توسعة پایدار روش تحقیق کیفی ارزیابی تأثیرات اجتماعی تجمیع ینقاق خروج دام از جنگل

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای روستایی جغرافیای رفتاری و فرهنگی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی شهری و روستایی جامعه شناسی روستایی و عشایر
تعداد بازدید : ۱۰۱۷ تعداد دانلود : ۵۷۷
یکی از مهم ترین عوامل تخریب جنگل ها روستاییانی هستند که از درختان جنگل برای خانه سازی، سوخت و تعلیف دام ها استفاده می کنند. در سال 1370 مراحل خروج دام از جنگل و کوچ چهار روستای واقع در جنگل از توابع شهرستان گالیکش شروع شد. این طرح، باعث بیرون آمدن چهار روستای مجاور یکدیگر (تقریباً 50 خانوار روستایی) از جنگل و اسکان مجدد در حاشیة روستای ینقاق و در محله ای شد که در عرف به آن شهرک منابع طبیعی می گویند. پژوهش حاضر، پژوهشی کیفی از نوع تولید نظریة زمینه ای است که در چارچوب نظریة اصلی توسعة پایدار و توانمندسازی که از مهم ترین زیرشاخه های اجتماعی آن است، شکل گرفت و در آن از طرح پانل واپس نگر استفاده شد. در این پژوهش، با استفاده از رویکرد ارزیابی تأثیر اجتماعی (اتا)، مؤلفه های اصلی توانمندسازی در اجتماع بررسی شد. نتایج تحقیق نشان دادند که عرضة خدمات زیربنایی مهم ترین عامل توانمندساز و رضایت بخش نزد کوچ کنندگان بوده و درآمد حاصل از اشتغال ایجادشده برای خانواده ها نسبتاًًًًً مناسب است. پایبندنبودن دولت به وعده های خود به ویژه در ایجاد دامداری صنعتی و تعاونی روستایی و کم شدن زمین های کشاورزی و دام ها و ازدست دادن خودکفایی نسبی جنگل نشینان، در کنار برنامه ریزی نکردن برای اشتغال نسل دوم کوچ کنندگان و آسیب های اجتماعیِ به وجودآمده، از مهم ترین دلایل نارضایتی های موجود است. درپایان، انتزاع «ترس ناشی از تعلیق» برای توضیح مقوله های اصلی کشف شده در مصاحبه ها به دست آمد که قدرت تبیین طیف وسیعی از کنش های کوچ کنندگان، خصوصاً نسل اول آنها را دارا بود.
۹.

انسان شناسیِ معماری: معرفی روشی برای ثبت اندیشه های طراحانه معماران سنتی معاصر ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روش شناسی علوم انسانی سال ۲۲ زمستان ۱۳۹۵ شماره ۸۹
تعداد بازدید : ۷۸۹ تعداد دانلود : ۶۴۵
در دهه های گذشته، برخی پژوهشگران تاریخ معماری، با پیوند دو حوزه «مطالعات تاریخ معماری» و «مطالعات انسان شناسانه» به سراغ معماران سنتی معاصر ایران رفته و از آنها، به عنوان مراجع فهم و شناخت معماری سنتی استفاده کرده اند. مرور مطالعات پیشین نشان می دهد که بسیاری از این پژوهش ها، ابزار مناسبی جهت مواجهه با منابع شفاهی و ثبت اندیشه های طراحانه معماران سنتی در اختیار نداشته و نتوانسته اند اطلاعاتی عمیق و دقیقی را به روشی علمی و موثق گردآوری کنند. این مقاله با تمرکز بر این مشکلِ روش شناسانه، با بهره گیری از مبانی و روش های وابسته به تحقیق کیفی، به ارائه مدلی برای گردآوری اطلاعات در چنین پژوهش هایی می پردازد. بدین منظور، نخست، ویژگی های چهارچوب چنین تحقیقی در چهار بخش رویکرد و محیط تحقیق تشریح می گردد. سپس، روش نمونه گیری و گردآوری اطلاعات تحقیق همراه با مبانی پشتیبان آنها به صورت تفصیلی ارائه می شود. در نهایت مدلی سه لایه برای گردآوری اطلاعات در بخش جمع بندی ارائه می گردد. در این مدل، اطلاعات به وسیله ترکیبی از روش ها شامل «مصاحبه نیمه ساختار یافته»، «تاریخ شفاهی»، «مشاهده مستقیم»، «مصاحبه عمیق نزد بنا» و «یادداشت میدانی» در ساختاری یکپارچه و هدفمند گردآوری می شود.
۱۰.

واکاوی عوامل موفقیت افراد سرآمد در آزمون سراسری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه درسی آموزش عالی سال هشتم پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۱۶ 163 - 190

کلیدواژه‌ها: عوامل موفقیت نفرات برتر کنکور آزمون سراسری روش تحقیق کیفی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۵۰ تعداد دانلود : ۵۶۰
شناسایی عوامل موثر در موفقیت افراد سرآمد، و تلاش برای بهره گیری از آن، از مهمترین راهبردهای موفقیت به شمار می رود. فقدان مطالعه ای ژرفانگر در بازنمایی عوامل موفقیت رتبه های برتر آزمون سراسری، باعث شد تا در مطالعه حاضر، عوامل مؤثر در موفقیت نفرات برتر آزمون سراسری، مورد واکاوی قرار گیرد. بدین منظور با بهره گیری از رویکردی کیفی، و مصاحبه عمیق نیمه ساختار یافته با برگزیدگان برتر آزمون سراسری که به روش نمونه گیری موارد کرانه ای انتخاب شدند، داده ها گردآوری گردید. پس از 12 مصاحبه، اشباع نظری حاصل و بر اساس راهبرد هفت مرحله ای کُلایزی تحلیل شد. تحلیل عمیق تجربه زیسته مشارکت کنندگان، به دسته بندی 7 مضمون اصلی (عوامل اصلی موفقیت) منتج گردید. نتایج به دست آمده به اساتید شرکت کننده ارائه و پس از بررسی های متوالی مورد تأیید واقع شد. یافته ها حاکی از آن است که هفت عامل خودانگیختگی، موقعیت طلبی، هدفمندی، سرعت عمل، راهبردهای یادگیری، محیط آموزشی، و ویژگی های خانوادگی در کسب رتبه برتر در آزمون سراسری نقش اصلی را ایفا نموده اند.
۱۱.

بررسی دیدگاه زنان در مورد رفتارهای باروری در قومیت(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: علوم اجتماعی (دانشگاه آزاد خلخال) سال پنجم بهار ۱۳۸۸ شماره ۱ (پیاپی ۲۰)

کلیدواژه‌ها: تحولات باروری در ایران روش تحقیق کیفی مصاحبه عمیق جمعیت شناسی مردم شناسانه همگرایی رفتارهای باروری پنج قوم ایرانی کرد لر ترک عرب بلوچ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۹۲ تعداد دانلود : ۴۱۲
در این تحقیق به بررسی دیدگاه زنان در مورد رفتارهای باروری در قومیت در محدوده جغرافیایی شهرستان ایذه پرداخته شده است. فرض اصلی این است که بین اقوام کرد، ترک، عرب، لر و بلوچ ساکن در قلمرو جغرافیایی این پژوهش در زمینه ی رفتارهای باروری تفاوت معنی وجود ندارد. روش این پژوهش  روش کیفی است و برای گردآوری داده ها از پرسش نامه محقق ساخته باز پاسخ استفاده شده است.جمعیت آماری پژوهش حاضر زنان لر،عرب،کرد، ترک و بلوچ 20 تا40 ساله ی  متأهل ساکن در شهرستان ایذه در سال 1388 است. نمونه ی آماری 40 نفر است که به صورت تصادفی انتخاب شده اند.درباره ی آمار جمعیتی قومیت های مختلف ساکن در شهرستان ایذه اطلاعات دقیقی در دست نیست. اما آنچه مسل م است اکثر قریب اتفاق م ردم شهرستان ایذه از ق وم لر(لر ب زرگ) هستند و قومیت های عرب، ت رک، کرد و بلوچ به ترتیب در رده های بعدی قرار می گیرند. قبل ذکر تعداد افراد قوم بلوچ در شهرستان مذکور بسیار محدود هستند. به طور خلاصه نتایج این تحقیق نشان داده که در حال حاضر نگرش و رفتار باروری در همه گروه های قومی به هم نزدیک شده است و تفاوت قابل توجهی در نگرش و رفتار در زمینه ی باروری زنان قوم های مختلف وجود ندارد به عبارتی، تحقیق حاضر همگرایی رفتارهای باروری در جامعه مورد مطالعه را تأیید می کند.
۱۲.

طراحی الگوی مفهومی چابکی راهبردی شرکت های دانش بنیان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مجلس و راهبرد سال بیست و هفتم بهار ۱۳۹۹ شماره ۱۰۱ 95 - 121
تعداد بازدید : ۵۵۴ تعداد دانلود : ۵۵۴
با توجه به نقش شرکت های دانش بنیان در اقتصاد کشورهای در حال توسعه، هدف تحقیق حاضر طراحی الگوی چابکی راهبردی شرکت های دانش بنیان است تا بتواند شرکت ها را برای رویارویی با محیط به سرعت در حال تغییر؛ تجهیز و به عملکرد موفقیت آمیز آنها کمک کند. طراحی الگو با استفاده از رویکرد کیفی و روش نظریه پردازی داده بنیاد انجام و برای انتخاب نمونه های پژوهش، از نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی استفاده شد. پس از انجام مصاحبه با چهارده نفر از خبرگان و با استفاده از روش نظریه پردازی داده بنیاد، مدل پارادایمی الگوی چابکی راهبردی طراحی شد. در شرایط علّی مفاهیم؛ افزایش رقابت، افزایش پیچیدگی و پویایی محیط، شناسایی بازار و بقای سازمانی شناسایی شدند. در شرایط مداخله گر مفاهیم نیز شایستگی های فردی کارکنان، قدرت سازگاری با شرایط متغیر محیطی، وجود محدودیت منابع مالی و انسانی، اثرگذاری مدیریت شرکت، نقش ماهیت ذاتی شرکت و در شرایط زمینه ای مفاهیم در قالب دو مقوله عوامل محدود کننده مانند مساعد نبودن فضای کسب و کار و عوامل تشویق کننده مانند سیاست های حمایتی دولت قرار دارند. پدیده محوری فرایند چابکی راهبردی است که در آن سازمان با درک هوشیارانه و توجه به پیشرفت های راهبردی به شناسایی تغییرات محیط و درک آنها پرداخته و با اهرمی کردن نقاط قوت و روش های خلاقانه حل مسئله در پی فایق آمدن بر محدودیت های ذاتی بر می آید. همچنین با متقاعد کردن و انگیزش منابع انسانی امکان کاهش زمان تصمیم گیری در موضوعات راهبردی را فراهم می آورد و با هدایت مجدد منابع سازمانی منجر به عملیاتی کردن تغییرات برنامه راهبردی می شود. سازوکارهای های چابکی راهبردی شامل دو مقوله اقدامات درون سازمانی و برون سازمانی بوده که در سطح کلان نتایجی مانند خلق ارزش اقتصادی و گسترش رفاه در سطح جامعه و در سطح سازمانی نتایجی مانند افزایش قدرت رقابت شرکت ها و بقای بلندمدت را موجب می شود.
۱۳.

قانون گذاری در عرصه دیجیتال و برنامه توسعه پایدار (با تأکید بر «جمهوری دیجیتال»)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگی و ارتباطات سال سیزدهم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۴۹ 185 - 234

کلیدواژه‌ها: تاریخ شفاهی ترومای جمعی روش تحقیق کیفی خاطره ادبیات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۹ تعداد دانلود : ۳۱۳
جامعه بین المللی برنامه عمل جدید در حوزه توسعه پایدار تدارک دیده است. همزمان در سال های اخیر، تکنولوژی یا فن آوری های نوین ارتباطات و اطلاعات، پیشرفت قابل ملاحظه ای داشته اند، اما تکنولوژی به تنهایی کفایت نمی کند و در این زمینه، نیاز به فضای مطلوب و از جمله سیاست گذاری و قانون گذاری مناسب است. در این حوزه، قانون گذاری های جدیدی در عرصه های داخلی، منطقه ای و بین المللی انجام گرفته است. حال سئوال، این است که آیا چارچوب های حقوقی، قادرند تکنولوژی های نوین را در خدمت توسعه در بیاورند؟ در این تحقیق تلاش شده با بررسی تطبیقی به این سؤال پاسخ داده شود.
۱۴.

مروری بر روش تحقیق خاطرات روزانه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال دهم فروردین ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۵۸) 165-178

کلیدواژه‌ها: روش تحقیق کیفی خاطرات روزانه مطالعات طولی فشرده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۶ تعداد دانلود : ۳۸۵
روش تحقیق خاطرات روزانه یکی از انواع تحقیق کیفی است که به دلیل ظرفیت خود برای ثبت پدیده های موردعلاقه به طور منظم، در بافت و در طول زمان متمایز است. این روش همانند سایر روش های کیفی انعطاف پذیر بوده و می تواند متناسب با سؤال های مختلف تحقیق، باشد. گرایش تحقیقات معاصر به بررسی احساس و ادراک فرهنگ عامه و گفتمان علوم انسانی است که به صورت ظریفی با چشم اندازی که در بسیاری از مطالعات خاطرات روزانه ارائه شده، پوشش داده می شود. در حال حاضر با رشد رسانه های جدید و تکنولوژی دیجیتال و توجه آنلاین به زندگی افراد، این روش رو به گسترش است. در این گفتار به معرفی روش تحقیق خاطرات روزانه، پیشینه، انواع طرح ها، روش های جمع آوری اطلاعات، اهداف، تحلیل داده ها و ملاحظات اخلاقی در این روش می پردازیم تا زمینه ای جهت استفاده از این روش در تحقیقات کیفی کشورمان ایجاد نماید.
۱۵.

واکاوی محدودیت های نهادی مدیریت منابع آب زیرزمینی در مناطق روستایی استان لرستان با استفاده از روش کیفی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیای انسانی دوره ۵۳ تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۱۱۶) 94 - 109

کلیدواژه‌ها: مدیریت منابع آب زیرزمینی نهادهای آب روش تحقیق کیفی تئوری بنیانی استراوس رومشکان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۴ تعداد دانلود : ۴۳۸
طی نیم قرن گذشته، در کشورهای خشک و نیمه خشک جهان به ویژه ایران، افزایش قابل توجهی در مصرف آب های زیرزمینی به منظور آبیاری به وجود آمده است. به گونه ای که ایران در حال حاضر، یکی از مصرف کنندگان بزرگ آب زیرزمینی در جهان است. اگر هرج و مرج عمومی در مصرف منابع آب زیرزمینی ادامه داشته باشد، مشکلات جدی ممکن است به صورت بلندمدت ظاهر گردند و آینده فجیع تری را رقم زنند. در حالی که، دلایل مختلفی برای بحران اساسی آب های زیرزمینی در ایران وجود دارد، یکی از چالش های فراروی مدیریت منابع آب زیرزمینی کشور، می تواند ناشی از محدودیت های نهادی ذی نفعان دخیل در مدیریت منابع آب زیرزمینی باشد. از این رو، مطالعه حاضر، محدودیت نهادی در مدیریت منابع آب زیرزمینی را با استفاده از روش تئوری بنیانی استراوس و کوربین بررسی نمود. مشارکت کنندگان 16 نفر از مطلعان کلیدی دخیل در مدیریت منابع آب زیرزمینی شهرستان رومشکان بودند و از طریق روش نمونه گیری گلوله برفی انتخاب شدند. بدین ترتیب، شرکت کنندگان تحت مصاحبه عمیق قرار گرفتند و مصاحبه ها برای تحلیل کیفی بر اساس تئوری بنیانی استراوس و کوربین ثبت و رونویسی شدند. نتیجه حاصل از کدگذاری داده های گردآوری شده به شیوه های مختلف، استخراج 144 مفهوم و 41 زیرمقوله بود که بر اساس مدل پارادایم، مقوله مرکزی شناسایی شده در این پژوهش، سوء مدیریت منابع آب زیرزمینی بود که بقیه مقوله ها در رابطه با آن معنا پیدا کردند.
۱۶.

کاربست رهیافت برنامه ریزی وکالتی در طرح های شهری ایران (نمونه مطالعاتی: طرح های انطباق کاربری اراضی شهری)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی توسعه کالبدی سال سوم بهار ۱۳۹۷شماره ۱ (پیاپی ۹) 11 - 23

کلیدواژه‌ها: نظریه برنامه ریزی وکالتی طرح انطباق کاربری اراضی در مقیاس شهری روش تحقیق کیفی نظریه زمینهای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۸ تعداد دانلود : ۱۶۹
شکل گیری رهیافت های با نگرش برنامه ریزی وکالتی را می توان به وجود و تداوم نابرابری فضایی و اجتماعی – اقتصادی و شکست ساز و کارهای مرسوم برنامه ریزی مرتبط دانست. در ایران، برنامه ریزانی که به عنوان مهندسین شهرساز در غالب شرکتهای مهندسین مشاور و یا بصورت شخصی در حال فعالیت هستند، می توانند از تخصص خود جهت احقاق حقوق شهروندان  و مشارکت بیشتر آنها  استفاده کنند. هدف این مقاله، ضمن مرور کوتاهی بر ادبیات برنامه ریزی وکالتی، کاربست این رهیافت را در طرح های انطباق کاربری اراضی در مقیاس شهری دنبال می کند و به این سوال پاسخ دهد که ارتباط میان طرح های انطباق کاربری ارضی در مقیاس شهری و نظریه برنامه ریزی وکالتی در سه مبحث موضوع، روشها و اهداف (ارتباط نظریه و عمل) چگونه است. روش شناسی پژوهش، کیفی است و داده های کیفی در این مطالعه با استفاده از تکنیک مصاحبه عمیق و سنجه های غیر واکنشی(ثبت های آرشیوی) گردآوری شدند. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات و ارائه نظریه نهایی از روش ن ظری ه زمینه ای استفاده شده است. بر اساس روش نمونه گیری کیفی نمونه گیری مورد نوعی و گلوله برفی و نیز معیار اشباع نظری، از نظرات سی و پنج نفر از صاحبنظران عرصه شهرسازی در این مطالعه بهره گرفته شده است و ادراک آنها نسبت سوالات تحقیق مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفت؛ با استفاده از روش “نظریه زمینه ای” و کدگذاری داده ها، نه مقوله هسته از یافته های اولیه استخراج شدند. نتیجه بدست آمده از تحقیق پیش رو با توجه به مقوله هسته نهایی این است که، “طرح های انطباق کاربری اراضی در مقیاس شهری بسیاری از ابعاد موجود در نظریه وکالتی در شهرسازی را پوشش داده و از این رو می توان آن را از بسیاری جهات به عنوان بعد اجرایی و عملی نظریه برنامه ریزی وکالتی دانست" و پاسخ های بدست آمده ارتباط بین نظریه برنامه ریزی وکالتی و طرح های انطباق کاربری اراضی در مقیاس شهری را بصورت عمیق نشان می دهد.
۱۷.

تبیین و بازتولید قدرت های مؤثر بر افزایش کیفیت حضورپذیری بانوان با رویکرد ایرانی-اسلامی (نمونه موردی: فضای شهری پیرامون بقاع متبرکه)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: هویت شهر سال ۱۵ بهار ۱۴۰۰ شماره ۴۵ 97 - 110

کلیدواژه‌ها: بانوان حضور پذیری روش تحقیق کیفی نظریه زمینه ای فضای شهری اطراف بقاع متبرکه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۹ تعداد دانلود : ۲۰۸
فضاهای شهری اطراف بقاع متبرکه به دلیل ماهیت دینی- آیینی خود بستر مناسبی جهت حضور امن و آزادانه بانوان فارغ از نگرش های جنسیتی ایجاد کرده است. هدف این پژوهش تبیین کیفیات موجود در فضاهای شهری خاص )بقاع متبرکه( و مؤلفه های موجود در آ نها از منظر نظام ادراکی- معنایی بانوان بوده تا در این راستا به تبیین ویژگ یهایی جهت حضور مطلوب بانوان در فضاهای مختلف دست یافت. روش شناسی کلی فرآیند پژوهش، «روش تحقیق کیفی » بوده است. یافته های کیفی مطالعه با بهر هگیری از نظریه زمینه ای نشان داد که هشت مؤلفه ی ناظر کل، احترام به فضا، قلمرو ذهنی پنهان فضا، ترس از انجام خطا، امید به تشویق، بعد آموزش محور فضا و محرمیت ب هعنوان قدرت های مؤثر برافزایش حضور پذیری زنان مؤثرند. مقوله هسته این بررسی نیز «بازتولید معانی ایمانی و آیینی در فضاهای مذهبی و تأثیر آن بر کیفیت حضور پذیری زنان در فضا » هست.
۱۸.

بررسی سلسله مراتب گروه مرجع دانشجویان دانشگاه رازی کرمانشاه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ملی سال ۱۷ بهار ۱۳۹۵ شماره ۱ (پیاپی ۶۵) 71 - 89
تعداد بازدید : ۳۹۷ تعداد دانلود : ۱۵۰
مسأله گروه مرجع از این نظر که الگویی برای داوری و ارزیابی در اختیار افراد قرار می دهد می تواند در تکوین هویت آنها اهمیتی زیادی داشته باشد و به عنوان شاخصه ای در تعیین رفتار، استعداد، ظواهر بدنی، ارزش ها و هنجارهای افراد جامعه، بخصوص جوانان مؤثر باشد. بنابراین هدف این پژوهش، بررسی سلسله مراتب گروه مرجع دانشجویان دانشگاه رازی کرمانشاه است. محققان با استفاده از آرای اندیشمندانی نظیر مرتن، مید و لازارسفلد، چارچوبی مفهومی را تنظیم کرده اند. روش تحقیق از نوع کیفی و نظریه مبنایی است، داده های میدانی با استفاده از تکنیک مصاحبه عمیق و معیار اشباع نظری از بین 40 نفر از دانشجویان دختر و پسر دانشگاه رازی کرمانشاه در سال تحصیلی 94-1393 گردآوری شده است. نتایج تحقیق حاکی است، خانواده، الگوی مرجع رسانه ای (اینترنت و ماهواره)، معلمان و اساتید دانشگاه مهم ترین مراتب گروه های مرجع دانشجویان هستند و عوامل مهم در انتخاب گروه مرجع عبارتند از: میزان حمایت عاطفی از جوانان و دادن پرستیژ اجتماعی به آنها ، میزان باز یا بسته بودن فضای اجتماعی برای تحرک اجتماعی. هم چنین در حاشیه واقع نبودن جوانان در روند تحولات اقتصادی،اجتماعی، و نهایتاً جذابیت گروه های مرجع.
۱۹.

اعتباریابی در پژوهش کیفی: تطبیق گونه شناسی های دینداری در ایران با گفتمان های اربعین(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: دین و سیاست فرهنگی سال هشتم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۱۷ 33 - 60
تعداد بازدید : ۳۹۳ تعداد دانلود : ۱۵۷
یکی از مسائل مهم در ارزیابی پژوهش های کیفی، پرسش های روایی و پایایی تحقیق است. در روش تحقیق کیفی، کاربرد معیار «انتقال پذیری» برای به کارگیری یافته های تحقیق در زمینه ای دیگر و همراه با آن بهره گیری از پیشینه تحقیق به مثابه معیار مقایسه و ارزیابی یافته های تحقیق مطرح شده است. در مقاله حاضر برای تشریح نمونه ای از کاربرد شیوه های اعتباریابی در مطالعات کیفی، پژوهش های دینداری و گونه شناسی های ارایه شده از آنها در ایران برای اعتباریابی یافته های «تحقیق اربعین» به کار گرفته شده اند. پس از توضیحی مختصر درباره طراحی «تحقیق اربعین» که با هدف «شناسایی گفتمان ها و بازنمایی های زیارت اربعین» در ایران انجام شده است، نتایج بررسی و مرور «مطالعات دینداری» در ایران آمده و با هدف پیشنهاد یک الگو برای تحلیل مطالعات دینداری، خطوط انفصال و تمایز در گونه شناسی دینداری ایرانیان شناسایی و دسته بندی شده و سپس نحوه کاربرد این الگوی پیشنهادی به مثابه معیار ارزیابی یافته های «تحقیق اربعین» بیان شده است. در مرحله تطبیق و اعتباریابی، جایابی گفتمان های رویداد اربعین بر روی الگوی به دست آمده از خطوط تمایز دینداری در سطوح سه گانه تحلیل اجتماعی نشان می دهد که چهار گفتمان مبتنی بر دینداری نوگرا و دو گفتمان مبتنی بر دینداری سنتی به زمینه اجتماعی ایران معاصر و گرایش ها و سلیقه های اجتماعی سیاسی برآمده پس از انقلاب اسلامی مرتبط اند. استدلال نهایی مقاله این است که کوشش های اعتباریابانه، می تواند مسیرهایی را برای جمع بندی نتایج پژوهش های تجربی جدا از هم در حوزه مطالعات اجتماعی دین در ایران و ارائه الگوهای مفهومی و نظری برآمده از بستر جامعه ایران معاصر بگشاید.
۲۰.

نقد کتاب روش تحقیق در زبان و زبان شناسی (نظری و عملی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه انتقادی متون و برنامه های علوم انسانی سال ۲۲ شهریور ۱۴۰۱ شماره ۶ (پیاپی ۱۰۶) 81 - 103
تعداد بازدید : ۲۶۰ تعداد دانلود : ۱۴۱
نقد کتاب از جمله سنت های دانشگاهی برای ارزیابی سهم صاحبان اندیشه در زمینۀ پژوهش است که افزون بر ارتقاء سطح خواندنِ آگاهانۀ منتقد، زمینه های آفرینش اثر را از منظر نویسنده بررسی می کند. از این رو، نقد چیزی بیش از خلاصه ی محتوای کتاب است. هدف از نقد پیش رو توصیف و ارزیابی کتاب روش تحقیق در زبان و زبان شناسی (نظری و عملی) نوشتۀ فردوس آقاگل زاده است تا از رهگذر آن نقاط قوت و ضعف این اثر را به دور از تعصب برشماریم. با طرح این پرسش که نویسنده در اثر خود چه مباحثی از روش شناسی پژوهش را طرح کرده است، نگارنده می کوشد با استناد به رویکردی توصیفی-انتقادی ابعاد صوری و محتوایی این کتاب را مورد نقد قرار دهد. از یک سو، در کنار مزیت هایی همچون رعایت اصول و قواعد نگارشی و همسو بودن سرفصل های کتاب با اهداف تعیین شده از سوی دیگر، شاهد کاستی هایی هستیم همچون عدم کاربست شیوه ای یکپارچه در ارائۀ مفاهیم و عدم طبقه بندی انواع تحقیق بر اساس هدف، روش انجام پژوهش، سطوح و نوع اطلاعات.