تئوری سیستم خاکستری

رشد سریع فنی و اقتصادی در چند دهه گذشته، زندگی بشر را تغییر داده است و جامعه پیشرفته تکنولوژی را با مسائل تصمیم گیری پیچیده ای مواجه کرده است. این مشکلات معیارها یا اهداف متضاد یا متناقضی از قبیل هزینه، قابلیت اطمینان، عملکرد، ایمنی و بهره وری را معرفی نموده است. به طورکلی اطلاعات ترجیحی گزینه ها و معیارها به صورت قضاوت های تصمیم گیرندگان ارایه میشود و قضاوت ها هم نامعین بوده و نمیتواند به صورت اعداد قطعی ارایه شود. در این مقاله به منظور حل مسائل تصمیم گیری چند معیاره در شرایط نامعین، یک مدل بر مبنای نظریه سیستم خاکستری شامل تحلیل نسبی و اعداد خاکستری پیشنهاد شده است و همچنین از آنتروپی شانون به منظور وزن دهی معیارها استفاده شده است. در نهایت مدل پیشنهای نیز به منظور رتبه بندی شد که در سرمایه گذاری و مادر تخصصی در بازار بورس ایران استفاده شده است و توانمندی و قابلیت استفاده آن مورد ارزیابی قرار گرفته است.

 اولویت بندی پروژه های استراتژیک در سازمان، یک مسئله تصمیم گیری چندمعیاره است که به دلیل عدم اطمینان موجود در قضاوت های خبرگان، همواره نمی توان آن ها را با مقادیر عددی و دقیق بیان کرد. هدف این پژوهش، معرفی تئوری سیستم خاکستری (روش درجه امکان خاکستری) و کاربرد آن در رتبه بندی پروژه های استراتژیک سازمانی در محیط غیرقطعی است. در ابتدا، شاخص های کیفی استخراج شده از اسناد استراتژیک سازمان (شاخص های استراتژیک)، توسط متغیرهای زبانی خاکستری تعیین وزن شدند و سپس، حد تأثیر هر شاخص بر روی پروژه ها بررسی شد. در ادامه، با استفاده از الگوریتم درجه امکان خاکستری، پروژه های مورد مطالعه با رویکرد احتمال نزدیکی هر گزینه به گزینه برتر نسبت به یکدیگر رتبه بندی شدند. با توجه به احتمالات به دست آمده از بررسی هر پروژه، گزینه ای که در فاصله کمتری از گزینه برتر قرار داشت، در رتبه بالاتری قرار گرفت و مدیران شرکت، نتایج رتبه بندی پنج پروژه با این روش را منطقی و پذیرفتنی تشخیص دادند.