سرمایه گذاری دولت

حمل و نقل از امور زیربنایی و یکی از اجزای مهم چرخه تولید - مصرف محسوب می گردد و در فرآیند رشد اقتصادی نقش مهم و تاثیر گذار دارد. سرمایه گذاری در این بخش موجب افزایش تحرک نیروی کار و سرمایه شده و آثار جانبی مثبتی بر دیگر بخشهای اقتصاد برجای می گذارد. این مقاله به بررسی اثر سرمایه گذاری دولت در بخش حمل و نقل بر رشد اقتصادی در ایران طی دوره 1387-1352 می پردازد. بدین منظور، از الگوی خودتوضیح با وقفه های گسترده (ARDL) استفاده گردیده است. به طور کلی نتایج حاکی از این است که در کوتاه مدت سرمایه گذاری دولت در بخش حمل و نقل اثر مثبت و معنی داری بر تولید ناخالص داخلی دارد. در بلندمدت نیز کشش تولید ناخالص داخلی نسبت به سرمایه گذاری دولت در بخش حمل و نقل مثبت و معنی دار و برابر 0.08 می باشد. بنابراین با توجه به مثبت بودن اثر مزبور، افزایش سرمایه گذاری دولت در این بخش پیشنهاد می گردد.

به یقین، نیروی انسانی مهم ترین سرمایة یک کشور محسوب می شود و استفادة درست از این سرمایه در یک سیستم منسجم ضروری است. هدف از انجام پژوهش حاضر، تحلیل اثر سرمایه گذاری دولت بر اشتغال دانش آموختگان کارشناسی ارشد رشتة تربیت بدنی دانشگاه های دولتی و غیردولتی بود. روش انجام این پژوهش توصیفی- تحلیلی بود و همة دانش آموختگان کارشناسی ارشد تربیت بدنی در همة گرایش ها که در سال های 1385 تا 1390 از دانشگاه های دولتی و غیردولتی دانش آموخته شدند، جامعة پژوهشی مطالعة حاضر را تشکیل دادند. حجم جامعة پژوهش 7500 نفر برآورد شد که برای بر آورد حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده شد که برآورد حجم نمونه 360 نفر درنظر گرفته شد. نمونه گیری به صورت طبقه ای خوشه ای و به صورت تصادفی انجام شد. برای جمع آوری اطلاعات از پرسش نامة پژوهشگرساخته بهره گرفته شد. روایی محتوایی پرسش نامه به تأیید اساتید گروه تربیت بدنی، مدیریت، اقتصاد، جامعه شناسی و علوم اجتماعی رسید. برای بررسی روایی سازة پرسش نامه، از روش تحلیل عاملیاکتشافی استفاده شد که روایی ساختاری قابل قبولی نشان داده شد( بار عاملی برابر با 748/0). میزان پایایی پرسش نامه برابر با 97/0 (آلفای کرونباخ) گزارش شد. برای تجزیه وتحلیل آماری از نرم افزارهای اس.پی.اس.اس. نسخة 20 و لیزرل استفاده شد. به طورکلی، از دیدگاه دانش آموختگان دانشگاه های دولتی و غیردولتی، مهم ترین عوامل سرمایه گذاری دولتی مؤثر در اشتغال دانش آموختگان کارشناسی ارشد رشتة تربیت بدنی مشخص شدند. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که دربین هفت عامل سرمایه گذاری دولت درمورد اشتغال، عامل حمایت کافی از سرمایه گذاری های خصوصی در بخش تربیت بدنی دربین دانش آموختگان دو گروه دانشگاه دارای بیشترین ضریب همبستگی است (دانشگاه دولتی با ضریب همبستگی برابر با 819/0 و دانشگاه غیردولتی با ضریب همبستگی برابر با 801/0). به طورکلی، نقش سرمایه گذاری دولت به عنوان متولی اصلی ایجاد اشتغال از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است.

در این پژوهش با توجه به نقش دولت در توانمندسازی و توسعه روستاها، اقداماتی که دولت در قالب نظام برنامه های توسعه به ویژه بعد از انقلاب اسلامی ایران انجام داده است، نخست با شناخت و تحلیل سرمایه گذاری های دولتی به روستاها و سپس نقش توانمندسازی مردم و چگونگی اثرگذاری آن در روستاهای ناحیه کاشان مورد بازشناسی قرار می گیرد. روش پژوهش توصیفی – تحلیلی است. جامعه آماری کلیه 15255 خانوار روستایی ناحیه کاشان و حجم نمونه 316 خانوار می باشد. دراین تحقیق با بهره گیری از روش طبقه بندی و بکارگیری ماتریس سه بعدی از شاخص های همچون میزان سرمایه گذاری دولتی(شاخص اثرگذار)، موقعیت جغرافیایی روستا و میزان جمعیت به عنوان شاخص های اثربخش تعیین روستاهای نمونه استفاده و در مجموع 12 روستا انتخاب شد. برای تبیین رابطه میان متغیر مستقل و وابسته با توجه به ماهیت فرضیات از همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیونی و ضریب تعیین( R2 ) درنرم افزار SPSS استفاده شد. یافته های حاصل از مطالعات میدانی ازوجود رابطه قوی، مثبت و مستقیم بین دو متغیر سرمایه گذاری و توانمندسازی روستاییان(000/0 P = ) حکایت دارد. با توجه به تحلیل رگرسیون چند متغیره، متغیر سرمایه گذاری کالبدی – فضایی (301/0 BETA = )، سرمایه گذاری اجتماعی (256/0 BETA = ) و سرمایه گذاری اکولوژیکی (228/0 BETA = )، بیشترین تاثیر را بر متغیر وابسته(توانمندسازی) داشته اند. در نهایت باید در فرایند سرمایه گذاری دولت، توانمندسازی و ظرفیت سازی به عنوان هدف تعقیب شوند و دربرنامه های توسعه پایدارروستایی به برنامه ریزی مشارکت مدار و تسهیلگر، پایین به بالا و غیرمتمرکز توجه و رویکرد حاکم بر فرایند توسعه روستایی در ایران و ناحیه از طریق انتخاب سیاست های اجتماعی، اقتصادی، اکولوژیکی و کالبدی- فضایی مناسب اصلاح گردد.