رویکرد اطلاعات محور

زمینه و هدف: در حالی که شکل ارتکاب جرایم، محیط های اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی و فناوری های اطلاعات و ارتباطات، رشد و تحولات سریعی را تجربه می کند، پیشگیری از جرم در برابر اقدام سرکوبگرانه، جایگاه ویژه ای را به خود اختصاص داده است؛ ازاین رو برنامه ریزی برای مدیریت پیشگیری از جرم در عصر اطلاعاتی امروز، ضروری به نظر می رسد. بنابراین هدف این پژوهش شناسایی شاخص های برنامه ریزی مدیریت پیشگیری انتظامی از جرم با رویکرد اطلاعات محوری است. روش: از نظر هدف پژوهش حاضر کاربردی و از نظر روش پیمایشی است. این پژوهش در دسته پژوهش های کیفی جای دارد و با روش تحلیل مضمون اجرا شده است. جامعه پژوهش را خبرگان نیروی انتظامی، وزارت کشور، ستادکل نیروهای مسلح، سپاه پاسداران، وزارت دفاع و مجلس شورای اسلامی تشکیل دادند و براساس اصل اشباع نظری حجم نمونه به 22 نفر رسید. داده ها با مصاحبه های کیفی نیمه ساختاریافته جمع آوری شدند و برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم افزار «مکس کیودا» نسخه 3/12 استفاده شد. یافته ها و نتایج: شاخص های برنامه ریزی پیشگیری انتظامی از جرم اطلاعات محور، در قالب 5 مضمون اصلی و 34 مضمون فرعی شناسایی شدند که عبارتند از: پویش محیطی جرم، تعیین و تبیین مسئله جرم، آمار جرایم، تحلیل های عملیاتی مبتنی بر آمار جرایم، علت شناسی جرم و تدوین طرح عملیات پیشگیری. استفاده از این شاخص ها در برنامه ریزی اقدامات پیشگیرانه می تواند منجر به اثربخشی بیشتر این برنامه شود.

زمینه و هدف: ورود به جامعه اطلاعاتی در دهه های اخیر و ارتکاب جرایم سازمان یافته توسط مجرمان حرفه ای و تغییر اساسی محیط مجرمانه ، پلیس را متوجه رویکردهای نوین پلیسی و به ویژه رویکرد اطلاعات محوری کرده است؛ بر این اساس، هدف پژوهش حاضر، طراحی نظام جرم یابی پلیس با رویکرد اطلاعات محور است.. روش: پژوهش حاضر از نوع کاربردی - توسعه ای است که به روش ترکیبی انجام شد. جامعه آماری پژوهش در بخش کیفی 30 نفر از خبرگان و صاحب نظران حوزه جرم یابی کشور بودند که به روش هدفمند انتخاب شدند و در بخش کمی، 455 نفر از کارشناسان و کارآگاهان پلیس بودند که براساس رابطه کوکران، حجم نمونه 208 نفر تعیین شد. ابزارگرد آوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته است و برای تنظیم مدل نظری از روش اسنادی و مصاحبه کانونی استفاده شد. برای تحلیل داده ها از تحلیل عاملی تاییدی استفاده شد. یافته ها: یافته ها نشان داد که نظام جرم یابی پلیس با رویکرد اطلاعات محور با چهار بعد قانون (با ضریب اهمیت %90)، بعد مدیریت (با ضریب اهمیت 95%)، بعد علمی - آزمایشگاهی (با ضریب اهمیت 95%) و بعد تحقیقاتی (با ضریب اهمیت 91%) و چهارده مؤلفه تابعه است که در مجموع رابطه معناداری آنها با ضریب بالایی اثبات شد. نتایج: نتایج پژوهش نشان دهنده هم راستایی ابعاد، مؤلفه ها وشاخص های نظام جرم یابی اطلاعات محور و رابطه معناداری آنها در سطح بالا است .