اقتصاد و تجارت نوین

به طور کلی، سند تجاری جایگزین مناسبی برای پرداخت و تحصیل اعتبار بین تُجار محسوب می شود. از این وسیله نیز می توان در معاملات تجارت الکترونیکی استفاده فراوان برد، مشروط بر اینکه در مبادلات این نوع اسناد، امنیت کامل حفظ شود. تجهیز نظام قانونی کشور با پدیده اسناد تجاری الکترونیکی منجر به نظم و دقت مبادله ای این اسناد شده و صدمات فعلی ناشی از سوءاستفاده از این جایگزینِ سودمند را تا اندازه زیادی کاهش خواهد داد. در این سیستم، واسط الکترونیکی جایگزین واسط کاغذ شده و خصوصیات سند کاغذی با منطق مخصوص فضای الکترونیکی بازسازی می شود. از آنجا که سند تجاری الکترونیکی محتوای بازسازی شده سند تجاری کاغذی است، نیازی به تاسیس جدید نیست و تنها کافی است با فنون رمزنگاری پیشرفته مانند امضا دیجیتال مبتنی بر زیرساخت کلید عمومی، یک سند اصیل و امضاشده به وجود آید؛ و چنانچه دستاوردهای فنی بشر موفق به ایجاد خصوصیات منحصربه فرد اسناد تجاری در قالب الکترونیکی شود، می توان این سازوکار را در قانون جدید تجارت وارد ساخت. در این مقاله ضمن بیان مختصر تاریخچه اسناد تجاری الکترونیکی، دستاوردهای جدید فنی در ایجاد این اسناد و نظام تقنینی آن در زمینه بانکداری الکترونیکی با توجه به مقررات جدید پیش نویس لایحه اصلاح قانون تجارت، بررسی خواهد شد

نظریه های اخیر رشد اقتصادی نشان دادند که گسترش تجارت بین الملل، نه تنها سطح بهره وری، بلکه نرخ رشد بهره وری را نیز در کشورهای در حال توسعه افزایش می دهد. هدف این مطالعه بررسی اثرهای سرریز دانش ناشی از تجارت بین الملل روی بهره وری کل عوامل تولید در ایران است که به تفکیک بخش های اقتصادی و با استفاده از روش داده های تابلویی طی دوره 1375-1384 مورد مطالعه قرار گرفته است. نتایج به دست آمده حاکی از رابطه مثبت و معنا دار هزینه های تحقیق و توسعه داخلی و واردات کالاهای واسطه ای و سرمایه ای با بهره وری کل عوامل تولید است؛ همچنین نتایج تحقیق نشان می دهد که سرمایه گذاری مستقیم خارجی و سرمایه انسانی نیز از عوامل مؤثر دیگر در ارتقای بهره وری عوامل تولید هستند.

در این تحقیق فرآیند قیمت گذاری الکترونیکی در شرکت های ایرانی فعال در حوزه خرده فروشی اینترنتی مورد بررسی قرار گرفت. برای آزمون فرضیه ها و پاسخ به پرسش های تحقیق از آزمون های تی استیودنت تک نمونه ای و تحلیل واریانس فریدمن استفاده شد. نتایج نشان داد که سود بلندمدت و بقا جزء اهداف اول فروشگاه های اینترنتی قرار دارند. یافته ها تایید می کند که تقاضا در بازار اینترنتی افزایش یافته و افزایش زمان فروش و فروش متقاطع موجب افزایش تقاضا در بازار اینترنتی می شود. در بازار اینترنتی هزینه تبلیغات و هزینه های سربار بیشترین کاهش را دارد. نتایج آزمون ها حاکی از آن است که کسب اطلاعات رقابتی برای قیمت گذاری در بازار اینترنتی تسهیل می شود. یافته های تحقیق همچنین نشان می دهد که راهبردهای قیمت گذاری الکترونیکی به ترتیب اولویت کاربرد عبارتند از: هزینه محور، ارزش محور و رقیب محور.

یکی از شاخص های رشد و توسعه یافتگی هر کشوری درجه پیشرفت صنعتی آن کشور است. بنابراین بررسی و تحلیل مزیت های نسبی این بخش از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است. به ویژه با توجه به فراوانی دو منبع ارزشمند نفت و گاز در ایران، صنایع مبتنی بر نفت و گاز مانند پتروشیمی حایز اهمیت بیشتری هستند، به همین دلیل محاسبه و اندازه گیری مزیت نسبی این نوع محصولات ضروری است. چرا که کشف مزیت های نسبی تولید و استفاده از آنها، نه تنها تنوع صادرات و ترکیب آن، بلکه شکل تخصیص منابع کشور و الگوی تولید و مصرف را نیز تحت تاثیر قرار می دهد. در این مقاله مزیت نسبی محصولات منتخب صادراتی پتروشیمی برای سال های 1374-1384 با استفاده از معیار کاربردی مزیت نسبی آشکار شده اندازه گیری می شود.براساس نتایج حاصله صنعت پتروشیمی ایران در صورتی که در محاسبات، کل صادرات کالاها و خدمات جهان و ایران در نظر گرفته شود در تمام دوره مورد بررسی در تجارت بین المللی دارای مزیت نسبی نبوده، به عبارت دیگر صنعت پتروشیمی کشور جایگاه مناسبی نداشته، هر چند روند تغییرات مزیت نسبی در مورد این صنعت صعودی است. از طرفی، اگر در محاسبات فقط صادرات غیرنفتی ایران و جهان مورد استفاده قرار گیرد؛ ایران در تمام دوره مورد بررسی در تجارت بین المللی از مزیت نسبی برخوردار است و روند تغییرات مزیت نسبی در این صورت صعودی نیز است. محاسبات نشان می دهد 20 محصول اصلی صنعت پتروشیمی با در نظر گرفتن کل صادرات کالاها و خدمات ایران و جهان در برخی از سال ها دارای مزیت نسبی بوده و در برخی سال ها فاقد مزیت نسبی بوده است.

ظهور فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT)، اشتیاق وصف ناپذیری در خصوص جنبه های نوین توسعه برای اقتصادهای فقیر ایجاد کرده است. امروزه بسیاری بر این باورند که تکنولوژی (فناوری)های جدید می تواند مسیر سریع تری را برای بهبود معیشت و کیفیت زندگی نسبت به تلاش هایی که در صنعتی شدن مرسوم بود، فراهم کند. این مقاله به دنبال بررسی موضوعات مرتبط با تاثیر مستقیم و غیرمستقیم ICT بر فقر است.بدین ترتیب مقاله حاضر با استفاده از داده های آماری کشورهای در حال توسعه در دوره 2000 – 2005 که از پایگاه آماری بانک جهانی استخراج شده است و با به کارگیری تکنیک داده های پنل، سعی در بررسی این اثر دارد. در این میان شاخص های مطرح در زمینه ICT شامل تعداد مشترکان تلفن ثابت و همراه، سهم مخارج ICT از تولید ناخالص داخلی و تعداد کاربران اینترنتی به عنوان متغیرهای توضیحی و شاخص فقر انسانی به عنوان متغیر وابسته مدل انتخاب شده است. نتایج به دست آمده بیانگر این است که رابطه منفی و معنا داری بین شاخص های ICT و شاخص فقر وجود دارد.

ظهور فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT)، اشتیاق وصف ناپذیری در خصوص جنبه های نوین توسعه برای اقتصادهای فقیر ایجاد کرده است. امروزه بسیاری بر این باورند که تکنولوژی (فناوری)های جدید می تواند مسیر سریع تری را برای بهبود معیشت و کیفیت زندگی نسبت به تلاش هایی که در صنعتی شدن مرسوم بود، فراهم کند. این مقاله به دنبال بررسی موضوعات مرتبط با تاثیر مستقیم و غیرمستقیم ICT بر فقر است.بدین ترتیب مقاله حاضر با استفاده از داده های آماری کشورهای در حال توسعه در دوره 2000 – 2005 که از پایگاه آماری بانک جهانی استخراج شده است و با به کارگیری تکنیک داده های پنل، سعی در بررسی این اثر دارد. در این میان شاخص های مطرح در زمینه ICT شامل تعداد مشترکان تلفن ثابت و همراه، سهم مخارج ICT از تولید ناخالص داخلی و تعداد کاربران اینترنتی به عنوان متغیرهای توضیحی و شاخص فقر انسانی به عنوان متغیر وابسته مدل انتخاب شده است. نتایج به دست آمده بیانگر این است که رابطه منفی و معنا داری بین شاخص های ICT و شاخص فقر وجود دارد.

ظهور فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT)، اشتیاق وصف ناپذیری در خصوص جنبه های نوین توسعه برای اقتصادهای فقیر ایجاد کرده است. امروزه بسیاری بر این باورند که تکنولوژی (فناوری)های جدید می تواند مسیر سریع تری را برای بهبود معیشت و کیفیت زندگی نسبت به تلاش هایی که در صنعتی شدن مرسوم بود، فراهم کند. این مقاله به دنبال بررسی موضوعات مرتبط با تاثیر مستقیم و غیرمستقیم ICT بر فقر است.بدین ترتیب مقاله حاضر با استفاده از داده های آماری کشورهای در حال توسعه در دوره 2000 – 2005 که از پایگاه آماری بانک جهانی استخراج شده است و با به کارگیری تکنیک داده های پنل، سعی در بررسی این اثر دارد. در این میان شاخص های مطرح در زمینه ICT شامل تعداد مشترکان تلفن ثابت و همراه، سهم مخارج ICT از تولید ناخالص داخلی و تعداد کاربران اینترنتی به عنوان متغیرهای توضیحی و شاخص فقر انسانی به عنوان متغیر وابسته مدل انتخاب شده است. نتایج به دست آمده بیانگر این است که رابطه منفی و معنا داری بین شاخص های ICT و شاخص فقر وجود دارد.

هدف ادبیات غنی در تحول مدیریت از جمله زیرشاخه هایی همچون مهندسی مجدد فرآیند تجاری، مدیریت کیفیت فراگیر و بهبود محصول به طور مستقیم و غیرمستقیم این است که بیان کنند هوش استراتژیک(راهبردی) پیش نیازی برای تحول بوده و پشتیبانی نظام های اطلاعاتی اثربخش، نیاز حیاتی برای اجرای این تحولات به شمار می آیند. در حالی که این دو فرضیه اهمیت بسیار زیادی دارند، متون موجود هیچ شواهد و قرائنی برای تقویت این فرضیه ها در خود ندارند. تحقیق حاضر برای نخستین بار در ایران تلاش دارد تا به بررسی تاثیر هوشمندی رقابتی با پشتوانه نظام های اطلاعاتی بر سازمان های تجاری کوچک و متوسط در حال تغییر بپردازد که در این باره تمامی سازمان ها و مؤسسات کوچک و متوسط که در بخش تولیدی و یا خدماتی قرار می گیرند، می توانند از نتایج این تحقیق استفاده کنند. با آنکه نمونه مورد آزمایش اندازه نسبتاً کوچکی دارد اما نتایج به دست آمده از این پژوهش، شواهد روشنی دال بر اهمیت اطلاعات رقابتی و بهره مندی از پشتیبانی نظام های اطلاعاتی در سازمان های کوچک و متوسط بازرگانی در حال تغییر ارائه کرد. مواردی که در ارزیابی بافت های مهم از آنها استفاده شد دیدگاه بیشتری نسبت به این موضوع ایجاد کرد که مدیران چگونه باید هوش رقابتی را با پشتیبانی مدیریت سیستم های اطلاعاتی جهت بهبود کسب وکار به دست آورند.

امروزه مدیریت زنجیره تامین موضوعی استراتژیک(راهبردی) برای یکپارچه سازی و هماهنگی عملکرد سازمان هایی است که در صنایع مختلف درگیرند و به صورت ارائه محصول یا خدمت به مشتری (مصرف کننده نهایی) تولید ارزش می کنند. هدف این تحقیق، ارائه یک تکنیک جهت ارزیابی عملکرد زنجیره های تامین و تعیین عوامل مؤثر بر آن است. به این منظور براساس مدل کارت امتیازی متوازن شاخص های عملکردی زنجیره های تامین استخراج شده و سپس تکنیک 6 مرحله ای برای ارزیابی عملکرد زنجیره های تامین با منطق فازی (تکنیک پیشنهادی) ارائه می گردد. در این مقاله علاوه بر کمی نمودن ترم های زبانی با استفاده از خواص مجموعه های فازی، روشی جهت ارزیابی عملکرد زنجیره های تامین، شناسایی و اولویت بندی عامل های کلیدی و مؤثر در افزایش عملکرد ارائه و برای ارزیابی عملکرد زنجیره تامین شرکت های عمل آوری میگو در استان بوشهر پیاده سازی و اجرا شد. نتایج حاصل از پیاده سازی تکنیک پیشنهادی، ترسیم اندازه عملکرد سه زنجیره تامین مورد بررسی براساس چهار مؤلفه مالی، رشد و یادگیری، مشتری و بازار و فرآیندهای درون سازمانی بر روی یک نمودار چهار وجهی است.