پژوهش های مالی و رفتاری در حسابداری

پژوهش های مالی و رفتاری در حسابداری

پژوهش های مالی و رفتاری در حسابداری دوره سوم زمستان 1402 شماره 4 (پیاپی 11)

مقالات

۱.

ارتباط بین اجتماعی شدن مالی با بهزیستی مالی و نقش میانجی امنیت مالی

کلیدواژه‌ها: اجتماعی شدن مالی بهزیستی مالی امنیت مالی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳ تعداد دانلود : ۲۶
هدف این پژوهش بررسی ارتباط بین اجتماعی شدن مالی با بهزیستی مالی با توجه به نقش میانجی امنیت مالی است. روش پژوهش کاربردی از نوع پیمایشی است. بر همین اساس 450 پرسشنامه به صورت برخط از سرمایه گذاران در بورس اوراق بهادار تهران دریافت و 420 پرسشنامه موردپذیرش واقع شد. برای تجزیه وتحلیل داده ها از روش معادلات ساختاری (SEM) استفاده شده است. همچنین برای تخمین مقدار پارامترهای ناشناخته از روش تخمین حداکثر درست نمایی (MLE) استفاده شده است. نتایج این پژوهش نشان داد که بین اجتماعی شدن مالی با بهزیستی مالی ارتباط مثبت و معناداری به صورت مستقیم و غیر مستقیم وجود دارد. از طرفی مدل کامل، برازش بهتری نسبت به مدل غیر مستقیم دارد که نشان دهنده میانجیگری امنیت مالی است. یعنی امنیت مالی ارتباط بین اجتماعی شدن مالی و بهزیستی مالی را بصورت جزئی توضیح داده است. مطالعه حاضر با استفاده از اصول مالی رفتاری، مفهوم روان شناختی امنیت مالی را در ساخت رابطه بین اجتماعی شدن مالی و بهزیستی مالی را توضیح داده است. نتایج این پژوهش، اطلاعات ارزشمندی را برای افراد در شناسایی و درک ویژگی های مختلف روان شناختی ارائه کرده است که می تواند منجر به ایجاد سرمایه گذاری های رضایت بخش و ایمن شود تا افراد بتوانند در سایه آرامش خاطر بیشتری سرمایه گذاری های خودشان را از ریسک های مختلف محافظت کنند.
۲.

بررسی نقش ویژگی های روان شناختی در رابطه بین شخصیت سرمایه گذار و عملکرد سرمایه گذاری

کلیدواژه‌ها: ویژگی های روان شناختی شخصیت سرمایه گذار عملکرد سرمایه گذاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵ تعداد دانلود : ۲۰
موضوع مالی رفتاری که معمولاً از آن به عنوان کاربرد روان شناسی دردانش مالی تعبیرمی شود،به ویژه پس ازترکیدن حباب قیمتی سهام دربیشتر کشورها و علی الخصوص درایران،به موضوع روز تبدیل شده است.مالی رفتاری بیان می کندکه انسان به عنوان یک سرمایه گذار یک موجود کاملاً منطقی نیست و تصمیمات و عملکرد سرمایه گذاری خود را براساس شرایط و تحت تأثیر عوامل مختلف اتخاذ می کند که این تصمیم ها می تواندبه دوراز منطق نیز باشد، یکی از مهم ترین عواملی که عملکرد سرمایه گذاری رامتأثر می کند ویژگی های روانشناختی و شخصیتی سرمایه گذاران است.هدف این پژوهش بررسی نقش ویژگی های روان شناختی (بیش اطمینانی مالی و تحمل ریسک) در رابطه بین ویژگی های شخصیتی سرمایه گذار(مسئولیت پذیری، روان رنجوری، سازگاری، گشودگی به تجربه و برون گرایی) و عملکرد سرمایه گذاری بوده است.روش پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از لحاظ ماهیت، توصیفی و پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش شامل سرمایه گذاران بورس اوراق بهادار تهران طی سال 1400 است که بر اساس فرمول کوکران تعداد387 تن به عنوان نمونه و به روش تصادفی دردسترس انتخاب شدند.ابزار جمع آوری اطلاعات در این پژوهش مبتنی برپرسشنامه است.تجزیه و تحلیل داده ها نیز با تکنیک مدل یابی معادلات ساختاری(SEM) و تحلیل عاملی تأییدی انجام گشت.نتایج حاصل نشان داد که صفات شخصیتی برعملکرد ادراکی سرمایه گذاری تأثیر می گذارند و شخصیت سرمایه گذاران تأثیر معناداری بربیش اطمینانی مالی آن ها برجای می گذارد و سرمایه گذاران با سطح بالاتر(پایین تر)بیش اطمینانی مالی دارای عملکرد ادراکی سرمایه گذاری بالاتری (پایین تری) هستند همچنین شخصیت از طریق بیش اطمینانی مالی بر عملکرد ادراکی سرمایه گذاری تأثیر می گذارد.شخصیت سرمایه گذاران دارای تأثیر معناداری بر تحمل ریسک مالی آن ها می باشد.سرمایه گذاران با سطح بالاتر(پایین تر) تحمل ریسک مالی دارای عملکرد ادراکی سرمایه گذاری بالاتری(پایین تری) هستند.شخصیت از طریق تحمل ریسک مالی برعملکرد ادراکی سرمایه گذاری تأثیر می گذارد.
۳.

ارائه الگوی تبیین حساسیت سرمایه گذاران به استفاده از اطلاعات حسابداری با استفاده از روش ساختاری - تفسیری

کلیدواژه‌ها: حساسیت سرمایه گذاران اطلاعات حسابداری مدل سازی تفسیری- ساختاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶ تعداد دانلود : ۲۳
این تحقیق با هدف شناسایی و اولویت بندی عوامل موثر بر حساسیت سرمایه گذاران به استفاده از اطلاعات حسابداری جهت استفاده سهامداران و سایر استفاده کنندگان انجام گرفته است؛ جامعه آماری این پژوهش مدیران ارشد شرکتها و خبرگان حرفه ای و دانشگاهی در زمینه حساسیت سرمایه گذاران به استفاده از اطلاعات حسابداری میباشند. در این پژوهش از روش نمونه گیری گلوله برفی استفاده شده در این راستا و در گام اول ابعاد و شاخصهای مدل حساسیت سرمایه گذاران به استفاده از اطلاعات حسابداری از ادبیات نظری استخراج و به وسیله مصاحبه با خبرگان مالی مورد تأیید قرار گرفت. خروجی این مرحله نه شاخص در قالب سه بعد اصلی بود در. گام بعدی برای برقراری ارتباط و توالی بین ابعاد و شاخص ها و ارائه مدل ساختاری شان از روش مدل سازی ساختاری-تفسیری و تحلیل میک مک بهره گرفته شد که در این روش بر اساس نظرات خبرگان و تجزیه و تحلیل های صورت گرفته، اولویت بندی عوامل موثر بر حساسیت سرمایه گذاران به استفاده از اطلاعات حسابداری انجام گرفت. نتایج تحقیق منجر به طراحی مدل یکپارچه حساسیت سرمایه گذاران به استفاده از اطلاعات حسابداری در چهار سطح شده است؛ در نهایت نتایج نشان داد که از بین 9 شاخص حساسیت سرمایه گذاران به استفاده از اطلاعات حسابداری، شاخصهای نقاط ضعف سیستم کنترل داخلی، فروش، عملکرد گذشته؛ سرمایه گذاران و عمده و غیرعمده سرمایه گذاران حرفه ای و غیرحرفه ای به عنوان تأثیرگذارترین و در نتیجه بنیادی ترین شاخص ها شناخته شدند
۴.

بررسی رابطه بین هوش انسانی و ویژگی های شخصیتی حسابرسان

کلیدواژه‌ها: هوش های چندگانه ویژگی های شخصیتی هوش طبیعت گرا هوش کلامی هوش اخلاقی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹ تعداد دانلود : ۲۴
چکیده تحقیق حاضر به منظور بررسی رابطه بین هوش انسانی و ویژگی های شخصیتی حسابرسان صورت گرفته است. این تحقیق از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ روش اجرا به صورت توصیفی-همبستگی انجام شده است. جامعه آماری این تحقیق شامل کلیه حسابداران رسمی مشغول به کار در موسسات حسابرسی است که بر اساس آمار جامعه حسابداران رسمی، تعداد آن ها برابر با 2710 نفر است. با استفاده از نمونه گیری تصادفی ساده و با توجه به فرمول کوکران، 336 حسابرس به عنوان نمونه پرسشنامه ها در اختیار آن ها قرار گرفت. در نهایت، 243 پرسشنامه تکمیل شده جمع آوری شد و در اختیار محقق قرار گرفت. برای سنجش متغیرهای تحقیق، از پرسشنامه استاندارد استفاده شد. برای سنجش روایی پرسشنامه، از نظر اساتید و خبرگان در این حوزه استفاده گردید. علاوه بر این، برای آزمون اعتبار پرسشنامه از آلفای کرونباخ استفاده شد و عدد 787/0 به دست آمد. در این تحقیق، برای بررسی روابط بین اجزا، از مدلسازی معادلات ساختاری با استفاده از روش حداقل مربعات جزئی استفاده شد. با توجه به تحلیل داده ها، نتایج نشان داد که فرضیاتی که مقادیر معنی داری بیشتر از 96/1 پذیرفته شده اند.
۵.

مدل سازی ساختاری تفسیری عوامل موثر بر تاب آوری روان شناختی حسابرسان در راستای کاهش قصد ترک شغل

کلیدواژه‌ها: تاب آوری روانشناختی حسابرسان مدلسازی ساختاری تفسیری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷ تعداد دانلود : ۲۲
هدف از انجام مطالعه حاضر مدلسازی ساختاری تفسیری عوامل موثر بر تاب آوری روانشناختی حسابرسان بوده است. این مطالعه بر اساس هدف کاربردی و از منظر روش در حوزه مطالعات آمیخته با رویکرد استقرایی-قیاسی قرار دارد. شناسایی عوامل موثر بر تاب آوری روانشناختی حسابرسان از طریق مصاحبه های نیمه ساختاریافته بر پایه اشباع نظری با اساتید و متخصصان روانشناسی، حسابداری و مدیریت رفتار سازمانی انجام گرفت. روایی و پایایی مصاحبه ها به ترتیب با روش روایی محتوای نسبی و شاخص کاپای کوهن تایید شد. به منظور مدلسازی عوامل موثر بر تاب آوری روانشناختی حسابرسان از نظرات موسسان، مدیران و حسابدارن موسسات حسابرسی به تعداد 79 نفر با روش نمونه گیری غیراحتمالی در دسترس و به کمک پرسشنامه استفاده شد. روایی و پایایی پرسشنامه به ترتیب با بهره گیری از روایی محتوا و روش آزمون- پس آزمون تایید شد. کدگذاری داده های حاصل با استفاده از نرم افزار 2020MaxQda منجر به شناسایی 14 عامل موثر بر تاب آوری روانشناختی حسابرسان شد. مدلسازی عوامل شناسایی شده با روش ساختاری تفسیری منجر به تشکیل هفت سطح گردید که قراردادهای روانشناختی، ذهن آگاه و توانمندسازی روانشناختی اثرگذارترین و سلامت روانشناختی اثرپذیرترین عامل بودند.
۶.

ادراک ریسک، سوگیری های رفتاری و تصمیم های سرمایه گذاری

کلیدواژه‌ها: سوگیری رفتاری تصمیم های سرمایه گذاری اثر تمایل رفتار گله ای ادراک ریسک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸ تعداد دانلود : ۴۳
مالی رفتاری از جمله موضوعات کلیدی در حوزه مالی و اقتصاد است که جذابیت ویژه ای برای پژوهش های علمی دارد. یکی از عوامل تعیین کننده حرکات بازار، احساسات سرمایه گذاران است. در این زمینه مطالعه نقش سوگیری های رفتاری در شکل دادن به تصمیم های سرمایه گذاران و تاثیر آن بر کارایی بازار حائز اهمیت است. پژوهش حاضر به دنبال یافتن تاثیر مهم ترین سوگیری های رفتاری شامل اثر تمایل و رفتار گله ای با در نظر گرفتن عامل ادراک ریسک بر تصمیم های سرمایه گذاران است. داده های این پژوهش از طریق پرسشنامه که بین 384 سرمایه گذار بازار بورس توزیع شد جمع آوری شد، همچنین برای تحلیل داده ها از روش حداقل مربعات جزئی (PLS) استفاده شد. نتایج نشان داد که اثر تمایل، رفتار گله ای و ادراک ریسک بر تصمیم های سرمایه گذاری تاثیر مثبت و معناداری دارد. همچنین، رابطه منفی و معناداری بین اثر تمایل و ادراک ریسک وجود دارد، در نهایت مشخص شد که رفتار گله ای نیز بر ادراک ریسک تأثیر معناداری دارد. به طور کلی، این نتایج تأکید می کند که عوامل رفتاری و ادراکی تاثیر مهمی بر تصمیم های سرمایه گذاری دارد و این نکته می تواند در تحلیل و پیش بینی رفتارهای مالی و سرمایه گذاری به کار گرفته شود.
۷.

بررسی ساز و کار سیستم سنجش عملکرد با تاکید بر نوع کارکرد، سطوح پیچیدگی و عدم قطعیت محیطی، مطالعه موردی هلدینگ خلیج فارس

کلیدواژه‌ها: سیستم سنجش عملکرد کارکرد تعاملی کارکرد تشخیصی مزایای PMS عملکرد سازمانی عدم قطعیت محیطی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰ تعداد دانلود : ۱۵
هدف هر سیستم سنجش عملکرد، به عنوان مکانیسمی از اهرم های کنترل، تمرکز و انتقال اطلاعات مالی و غیر مالی برای اثرگذاری بر تصمیم گیری و اقدامات مدیریت است. دو کارکرد تشخیصی و تعاملی سیستم سنجش عملکرد، به عنوان سیستم های اندازه گیری و بازخورد مورد استفاده برای طراحی و اجرای استراتژی ها، به مدیریت در هماهنگی فعالیت های سازمان کمک می کند. پژوهش حاضر بر آن است تا نحوه اثر کارکرد تشخیصی، تعاملی و سطوح پیچیدگی سیستم سنجش عملکرد بر نتایج سازمانی و اثر متغیر اقتضایی مداخله گر عدم قطعیت محیطی بر سطوح پیچیدگی و نتایج سازمانی مترتب را در در 46 شرکت فعال در صنعت پتروشیمی طی سال 1401 واکاوی نماید و در این رابطه در چارچوب اهرم های کنترل سیمونز، جهت طراحی و کارکرد سیستم سنجش عملکرد و تئوری اقتضایی با رویکرد سازگاری – میانجی، به آزمون فرضیه های طراحی شده با متد معادلات ساختاری حداقل مربعات جزئی ، می پردازد. یافته ها نشان می دهد که کارکرد تعاملی با مزایای سیستم سنجش عملکرد رابطه مثبت معنادار دارد لیکن رابطه کارکرد تشخیصی با مزایای سیستم سنجش عملکرد تائید نگردید. همچنین ارتباط معنادار سطوح پیچیدگی و عدم قطعیت محیطی با مزایای سیستم سنجش عملکرد ، مزایای سیستم سنجش عملکرد با عملکرد سازمانی، کارکرد تشخیصی و تعاملی با سطوح پیچیدگی سیستم سنجش عملکرد، عدم قطعیت محیطی با کارکرد تشخیصی و تعاملی، تائید گردید.