عملکرد سرمایه گذاری

این مقاله، به بررسی رفتار معامله گران پرداخته است. عملکرد مدیریت دارایی در معاملات درون روزی بازار طلا مورد بررسی قرار گرفته است. جهت انجام این پژوهش 408 آزمودنی در سال 97 تا 98 مورد ارزیابی قرار گرفتند. ابتدا هر آزمودنی پرسش نامه رفتاری را با سه بعد رفتار احساسی، رفتار منطقی و رفتار ریسک پذیر سنجش شده و پس از آن در نرم افزار شبیه سازی بازار با استفاده از داده های تاریخی سال 2000 جهت ازبین بردن تورش اخباری میان آزمودنی ها انتخاب شده است. آزمون فرضیات با استفاده از رگرسیون چندمتغیره مورد تحلیل قرار گرفته است. نتایج نشان می دهند ابعاد رفتاری معامله گران در موقعیت خرید و فروش تأثیرات نامتقارنی دارند. در بازارهایی با موقعیت های خرید، داشتن رفتار منطقی می تواند بیشتری عامل مؤثر رفتاری برای معامله گران باشد و در بازارهایی با موقعیت فروش رفتار ریسک پذیری عامل مؤثرتری برای معامله گر است و در نهایت در بازارهای دوطرفه مهم ترین عامل رفتاری مؤثر بر عملکرد معامله گران رفتار ریسک پذیر و اجتناب از رفتارهای احساسی است.    

هدف: تا کنون، منبع اصلی الهام بخش دانشمندان مالی رفتاری، روان شناسی شناختی بوده و مفاهیم مرتبط با روان شناسی شخصیت کمتر در کانون توجه قرار گرفته است. از آنجا که شخصیت انسان نقش مهمی در تعیین رفتار و عملکردش دارد، در این پژوهش نشان خواهیم داد که چگونه می توان این اصل را در زمینه مطالعه رفتار و عملکرد سرمایه گذاران برای یک زیرمجموعه مشخص از پنج ویژگی شخصیتی (مرکز کنترل، تمایل به حداکثر سازی، خود ارزیابی، هیجان خواهی و رفتارهای نوع A و B) به کار برد. روش: مؤلفه های رفتاری و عملکردی 380 نفر از سرمایه گذاران حقیقی فعال در بازار سرمایه به روش پیمایشی و با استفاده از پرسش نامه بررسی شد. یافته ها : نتایج نشان می دهد فراوانی معامله افراد با مرکز کنترل بیرونی، رفتار نوع A و تمایل به حداکثرسازی زیاد، بیشتر است (بیشتر خرید و فروش می کنند). همچنین افراد با مرکز کنترل بیرونی و خودارزیابی و هیجان خواهی زیاد، تنوع پرتفوی کمتری دارند. در نهایت اینکه فراوانی معاملات بیشتر با عملکرد بهتر مرتبط است، در حالی که تنوع پرتفوی تأثیری بر عملکرد افراد ندارد. نتیجه گیری: ویژگی های شخصیتی متفاوت، اجزای متمایز رفتار معاملاتی و به دنبال آن عملکرد معاملاتی را متأثر می کند.

در بازار سرمایه افراد به سوگیری های متعددی دچار هستند که این موضوع موجب ظهور رفتارهای غیرمنطقی می شود. به همین دلیل افراد غالبا در معرض سطح قابل توجهی از ریسک هستند، و برای رهایی از آن، مانند دیگران رفتار می کنند. بر این اساس هدف از این پژوهش پاسخ به این سوال است که "آیا سوگیری زیان گریزی تأثیر قابل توجهی بر شکل گیری رفتار دسته جمعی در میان سرمایه گذاران بورس اوراق بهادار تهران دارد؟". برای دستیابی به این هدف یک پرسشنامه تحلیلی آنلاین و با 411 سرمایه گذار، برای جمع آوری داده های اولیه طراحی و برای تجزیه و تحلیل و تفسیر داده ها از تحلیل رگرسیون چندگانه استفاده شد. یافته های این پژوهش بیانگر این موضوع است که زیان گریزی بر رفتار دسته جمعی تاثیر مثبت و معناداری دارد و یکی از دلایل رخ دادن چنین رفتاری در بین سرمایه گذاران است، به صورتی که افرادی که از زیان گریزان هستند، همواره سعی می کنند رفتار جمعی را الگوی خود قرار دهند، با این تصور که دیگران نیز احساسی شبیه خودشان دارند. از طرفی دیگر نتایج نشان داد که کسانی که به دانش خود متکی هستند، نیز رفتار دسته جمعی از خود نشان می دهند، بخصوص زمانی که افراد از دانش دیگران از این موضوع باخبر می شوند، اتکا به دانش درک شده خودشان بیشتر می شوند و رفتار دسته جمعی قوت می گیرد. دیگر نتیجه ی به دست آمده حاکی از آن دارد که سرمایه گذارانی که عملکرد خود را بالا می بینند، دارای عملکرد مشابه دیگران هستند و از رفتار دیگران در بازار تبعیت می کنند.

موضوع مالی رفتاری که معمولاً از آن به عنوان کاربرد روان شناسی دردانش مالی تعبیرمی شود،به ویژه پس ازترکیدن حباب قیمتی سهام دربیشتر کشورها و علی الخصوص درایران،به موضوع روز تبدیل شده است.مالی رفتاری بیان می کندکه انسان به عنوان یک سرمایه گذار یک موجود کاملاً منطقی نیست و تصمیمات و عملکرد سرمایه گذاری خود را براساس شرایط و تحت تأثیر عوامل مختلف اتخاذ می کند که این تصمیم ها می تواندبه دوراز منطق نیز باشد، یکی از مهم ترین عواملی که عملکرد سرمایه گذاری رامتأثر می کند ویژگی های روانشناختی و شخصیتی سرمایه گذاران است.هدف این پژوهش بررسی نقش ویژگی های روان شناختی (بیش اطمینانی مالی و تحمل ریسک) در رابطه بین ویژگی های شخصیتی سرمایه گذار(مسئولیت پذیری، روان رنجوری، سازگاری، گشودگی به تجربه و برون گرایی) و عملکرد سرمایه گذاری بوده است.روش پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از لحاظ ماهیت، توصیفی و پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش شامل سرمایه گذاران بورس اوراق بهادار تهران طی سال 1400 است که بر اساس فرمول کوکران تعداد387 تن به عنوان نمونه و به روش تصادفی دردسترس انتخاب شدند.ابزار جمع آوری اطلاعات در این پژوهش مبتنی برپرسشنامه است.تجزیه و تحلیل داده ها نیز با تکنیک مدل یابی معادلات ساختاری(SEM) و تحلیل عاملی تأییدی انجام گشت.نتایج حاصل نشان داد که صفات شخصیتی برعملکرد ادراکی سرمایه گذاری تأثیر می گذارند و شخصیت سرمایه گذاران تأثیر معناداری بربیش اطمینانی مالی آن ها برجای می گذارد و سرمایه گذاران با سطح بالاتر(پایین تر)بیش اطمینانی مالی دارای عملکرد ادراکی سرمایه گذاری بالاتری (پایین تری) هستند همچنین شخصیت از طریق بیش اطمینانی مالی بر عملکرد ادراکی سرمایه گذاری تأثیر می گذارد.شخصیت سرمایه گذاران دارای تأثیر معناداری بر تحمل ریسک مالی آن ها می باشد.سرمایه گذاران با سطح بالاتر(پایین تر) تحمل ریسک مالی دارای عملکرد ادراکی سرمایه گذاری بالاتری(پایین تری) هستند.شخصیت از طریق تحمل ریسک مالی برعملکرد ادراکی سرمایه گذاری تأثیر می گذارد.