فضای گردشگری

طبیعت گردی یکی از شاخه های گردشگری است که مبتنی بر جاذبه های طبیعی است. شناسایی مناطق مستعد طبیعت گردی و برنامه ریزی برای این مناطق، به منظور جذب علاقه مندان و ایجاد امکانات زیربنایی برای آن ها از جمله راهکارهای توسعه صنعت اکوتوریسم است. پژوهش حاضر به مکان یابی بهینه کمپ های طبیعت گردی با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی و سیستم اطلاعات جغرافیایی و بررسی لایه های جغرافیایی حوضه بازفت می پردازد. حوضه بازفت جزو مناطق دارای قابلیت های طبیعت گردی بالا در زمینه گردشگری است. این پژوهش از نوع کاربردی و روش تحقیق توصیفی تحلیلی است.. هدف مطالعه حاضر این است که با توجه به معیار فاصله ها و دسترسی ها و زیر معیار های مشخص شده برای آن، مکان های مستعد جهت احداث پروژه های گردشگری تعیین شوند. برای انتخاب مکان مناسب جهت احداث کمپ های طبیعت گردی، لایه های مربوط به معیار و زیرمعیارهای دسترسی، ارزیابی شده و ارزش هریک از این لایه ها در نظر گرفته شده است. این پژوهش از نوع کاربردی و روش تحقیق توصیفی تحلیلی است. درنهایت، با بهره گیری از مدل تصمیم گیری تحلیل سلسله مراتبی مکان یابی مناسب برای ایجاد پروژه های گردشگری مشخص شد و با تجزیه و تحلیل انجام شده، با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی، بخش مرکزی حوضه و منتهی علیه شمالی حوضه دارای وضعیت بسیارنامناسب جهت احداث کمپ ها میباشد و بخش های پراکنده در جنوب و شمال غرب حوضه، بهترین وضعیت را جهت احداث کمپ های طبیعت گردی دارند.

گردشگری درمانی یکی از روبه رشد ترین بخش های صنعت گردشگری است که از دهه 1990 عوامل متعددی همچون تغییر در ارزش های مصرف کنندگان، مسن تر شدن جمعیت، اقتضائات سیستم خدماتی بهداشتی و... موجب گسترش و تقویت آن شده است و به دلیل مزایا و منافع فراوان از توجه خاصی برخورداراست.هدف این پژوهش ارزیابی توانمندی های شهر اهواز در جذب گردشگران درمانی خارجی است.این پژوهش بر اساس ماهیت و روش از نوع توصیفی، تحلیلی و بر اساس هدف از نوع کاربردی می باشد. جامعه آماری درنظر گرفته شده در آن، گردشگران درمانی ومتخصصین وکارشناسان مراکز درمانی فعال در این حوزه است و حجم نمونه پژوهش با استفاده از فرمول کوکران 150 نفر درنظر گرفته شده است که از این تعداد، 100 نفر گردشگران درمانی و 50 نفر متخصصین وکارشناسان را شامل می شود. به منظور جمع آوری اطلاعات از2پرسشنامه محقق ساخته استفاده شده است که پایایی آنها از طریق الفای کرونباخ برای پرسشنامه متخصصین وکارشناسان 71/0 وبرای گردشگران درماتی 85/0 محاسبه شده است.جهت تحلیل داده ها از آزمون t تک نمونه ای استفاده شده است همچنین جهت رتبه بندی عوامل مؤثر بر توسعه گردشگری درمانی شهر اهواز از روش AHP استفاده شده است؛ نتایج حاکی از آن است که زیرساخت های درمانی، خدماتی و رفاهی در شهر اهواز از دید گردشگران پاسخ گوی نیاز آن ها است و نشان از رضایت بالای آنها از این زیر ساخت هادارداما از دید متخصصین وکارشناسان مراکز- درمانی،زیر ساخت های درمانی پاسخ گوی نیاز گردشگران این شهر نمی باشد. درتعیین گزینه های تصمیم گیری عوامل مؤثر بر توسعه گردشگری درمانی، منابع پزشکی، خدمات سفر و بازاریابی درنظر گرفته شد.

توسعه اقتصادی در هر کشوری در گرو بهره برداری صحیح از منابع و جذب سرمایه های داخلی و خارجی بمنظور توسعه این منابع است. در این زمینه، گردشگری یکی از بخشهای مهم و قابل احیاء جهت هدایت سرمایه گذاریهای داخلی و خارجی و رسیدن به توسعه منطقه است.از اینرو، شناخت پتانسیلها و محدودیتهای مناطق در بخش گردشگری و تدوین برنامه ها و راهبردهای مناسب جهت رفع محدودیتها و ارتقاء توانمندیها، از گامهای موثر در توسعه این صنعت است. 2.روش شناسی: در این رابطه مقاله حاضر،با استفاده از دو روش توصیفی-تحلیلی و پیمایشی، به شناسایی امکانات و محدودیتهای گردشگری شهرستان خدابنده پرداخته است. بدین ترتیب که، ابتدا نقاط قوت، ضعف، فرصتها و تهدیدهای پیش روی منطقه را شناسایی کرده و براساس آن راهبردهای مهم جهت توسعه گردشگری در شهرستان مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. جامعه آماری شامل 442 نفر در سه گروه ساکنین شهرستان، گردشگران، و کارشناسان گردشگری می باشد که با استفاده از روش نمونه گیری کوکران و کارشناسی انتخاب شده اند. برای جمع آوری اطلاعات از شیوه مطالعات کتابخانه ای و پژوهشهای میدانی استفاده شده است. همچنین، برای تحلیل داده ها از تکنیکهای SWOT، روش راه حل توافقی و بهینه سازی چند معیاره(Vikor)وضریب تاو کندال و نرم افزارSPSSکمک گرفته شده است. 3.بحث: طبق یافته های تحلیل SWOT، 20 نقطه قوت و فرصت در مقابل 20 نقطه ضعف و تهدید، به عنوان توانمندیها و محدودیتهای گردشگری منطقه می باشند. همچنین 20 راهبرد متنوع در بخش گردشگری نیز برای منطقه شناسایی گردید.

منطقه ورزنه و تالاب گاوخونی از مناطق ارزشمند استان اصفهان جهت توسعه گردشگری است. قابلیت های ارزشمند از جمله : عبور زاینده رود از پهنه منطقه، مجاورت با تالاب گاوخونی، ژئو سایت های متعدد، زیست بوم های متنوع، تاریخ کهن، محوطه های باستان شناسی، آثار تاریخی متعدد، نزدیکی به کلانشهر اصفهان و برخورداری از فرهنگی ریشه دار، غنی و منحصر بفرد، شرایط مناسبی را جهت توسعه گردشگری فراهم کرده است. از سوی دیگر طی سال های اخیر شاهد بروز و گسترش عدم تعادل های اکولوژیکی ناشی از قطع آب زاینده رود و خشک شدن تدریجی تالاب گاوخونی در منطقه بوده ایم. مجموع قابلیت های ارزشمند و کم نظیر در این منطقه، شرایط بسیار مناسبی را در راستای معرفی، برنامه ریزی و ثبت این منطقه به عنوان یک ژئو پارک ارزشمند، در استان اصفهان و بخش مرکزی فلات ایران، فراهم آورده است. مقاله حاضر با استفاده از روش توصیفی تحلیلی و بکارگیری فرایند برنامه ریزی راهبردی ، ابتدا به ارزیابی و تحلیل عوامل داخلی و خارجی موثر بر گردشگری ورزنه براساس مدلSWOT و سپس برنامه ریزی راهبردی کمی توسعه گردشگری منطقه براساس مدلQSPM پرداخته است. نتیجه این تحقیق، معرفی گونه های قابل توسعه گردشگری در ورزنه، همچنین تدوین راهبردهای توسعه گردشگری در منطقه است. یکی از راهبردهای مهم حاصل از این تحقیق، برنامه ریزی، معرفی و ثبت ژئوپارک منطقه ورزنه و تاللاب گاوخونی است. هدف از این مطالعه بررسی و تحلیل امکان پذیری و اهمیت معرفی و ثبت ژئوپارک منطقه ورزنه و تالاب گاوخونی در راستای توسعه پایدار منطقه است.

مطابق ادعای مسئولین گردشگری استان خراسان جنوبی، سالانه بیش از 12 میلیون مسافر از این استان به سمت شمال و جنوب کشور عبور می کنند، اما بهره استان از این پتانسیل بسیار اندک و در واقع هیچ است. بسیاری این مشکل را در عدم وجود قابلیت های فرهنگی، تاریخی، زیارتی و طبیعی استان می دانند. این حالی است که علاوه بر وجود قابلیت های اساسی در این زمینه، همین شرایط تزانزیتی می تواند بهترین امکان برای بهرمندی از پیامدهای مثبت گردشگری تلقی گردد. در این بررسی سعی اصلی بر آن است تا شرایط استان خراسان جنوبی به عنوان مهمترین منزلگاهی که مسافران مرکز، جنوب و جنوب شرق کشور را به مشهد می رساند، مورد بحث و بررسی قرار گیرد. به این منظور، از روش توصیفی و تحلیل بهره برداری شده است و داده های گرددآوری شده از طریق پرسشنامه های محقق ساخته از 300 نفر نمونه انتخابی، با نرم افزار SPSS و ابزار تحلیلی SWOT مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج نشانگر آن است که ضعف های موجود در ارتباط با عدم بهره گیری از قابلیت گردشگران عبوری عمدتا به سیاست های اجرایی و عدم اتخاذ استراتژی های مناسب مربوط می باشد. به طوری که راهبردهای تعیین شده در این بررسی عمدتا در بخش تهاجمی می باشد حال آن که مسئولین راهبردهای دیگری را مد نظر قرار داده اند.

گردشگری روستایی به واسطه تاثیرات اقتصادی که دارد، مورد بررسی محققان مختلفی قرار گرفته است. از جمله این تاثیرات اقتصادی، اشتغال زایی است. لذا هدف این مقاله بررسی تاثیر گردشگری روستایی بر اشتغال زایی از دیدگاه گردشگران روستایی است. روش تحقیق کمی، پیمایشی است که از ابزار پرسشنامه جهت جمع آوری اطلاعات استفاده شده است. جامعه آماری مشتمل بر 270 نفر از گردشگران است که با استفاده از فرمول کوکران و به صورت نمونه گیری اتفاق جمع آوری شده است. پایایی تحقیق از طریق ضریب آلفای کرونباخ(برابر با 73/0) و روایی تحقیق توسط متخصصان جغرافیا و گردشگری تایید شد. یافته ها نشان می دهند که گردشگری به واسطه گسترش امکانات خدماتی اعم از اقامتی و تسهیلاتی و همچنین از طریق توجه بیشتر مسئولان به بهداشت روستا شرایطی را فراهم می کنند که سبب می گردند، اشتغال زایی روستایی بیشتر شود. همچنین روستاییان بخش قابل توجهی از درآمد خود را صرف سوغاتی و هزینه اقامت و تفریح در روستا می کنند که این امر موجب رونق بخش های فروشگاهی و مغازه های خرده فروش روستایی شده است. در نهایت آزمون همبستگی رگرسیون نشان می دهد که گردشگران با ایجاد نیاز به ارائه برخی خدمات می توانند منجر به توسعه اشتغال زایی روستایی شوند که این امر از طریق سرمایه گذاری خصوصی و دولتی مهیا می شود.

امروزه صنعت گردشگری به عنوان یک پدیده اجتماعی- اقتصادی به یکی از بزرگترین بخش های اقتصادی که درآمد، شغل و مبادلات ارزی را برای بسیاری از کشورها را فراهم می کند از این رو توسعه صنعت گردشگری موجب افزایش معیشت خانوادهای محلی ،بهبود وضعیت کسب و کار آنها جهت ایجاد شرکت های کوچک ورفع تنگناهای زیر بنایی در صنعت گردشگری درکشورهای در حال توسعه می گردد .هدف از این تحقیق مهم ترین موانع توسعه صنعت گردشگری درشهر کجور می باشد. نوع تحقیق کابردی و روش توصیفی- تحلیلی و برای گردآوری اطلاعات از روش های کتابخانه ای و میدانی (پرسشنامه) استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق خانوارهای شهر کجور می باشد. که طبق فرمول کوکران تعداد نمونه150 به دست آمد. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از آمار توصیفی و استنباطی (آزمون تحلیل عاملی اکتشافی) استفاده شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که، نتیجه حاصل از تقلیل 39 متغیر 8 عامل بوده است که عبارتند از: عامل کالبدی، عامل کالبدی و اقتصادی، عامل اطلاع رسانی فرهنگی، عامل فرهنگی و عامل اجتماعی بوده اند که در این میان عامل کالبدی با مقدار ویژه67/8 که به تنهایی قادر است 34/15واریانس را محاسبه کند.که به عنوان مهم ترین موانع توسعه گردشگری شهر کجور شناخته شد.

امروزه صنعت گردشگری در بسیاری از کشورها یک صنعت پر درآمد و از منابع مهم ارزآوری تلقی می شود. در دنیای امروز می توان گفت تقریبا هر آنچه می بینیم به صورت هوشمند عمل می نماید. نیاز صنعت گردشگری به هوشمندسازی از دیگر صنایع مستثنی نیست. وجود گردشگری هوشمند لازمه ی ارائه ی خدمات با کیفیت و سرعت بالاتر است ولی پژوهش مرتبط با گردشگری هوشمند در ایران بسیار محدود انجام گرفته است. هدف از این پژوهش اینست که از طریق بررسی توان سنجی گردشگری هوشمند مهم ترین چالش هایی که در "مقصد گردشگری مشهد"؛ "اکوسیستم های کسب و کار گردشگری مشهد" و "تجربیات گردشگران" وجود دارد و مانع تحقق گردشگری هوشمند می شود را شناسایی نماید. پژوهش از نظر نتیجه، هدف و نوع داده به ترتیب پژوهشی کاربردی، توصیفی و کیفی است. داده ها با ابزار پرسشنامه جمع آوری و با نرم افزار spss از طریق آزمون تحلیل واریانس تجزیه و تحلیل شده اند. در نتیجه فرضیه های پژوهش مبنی بر وجود زیر ساخت های گردشگری هوشمند از منظر کسب و کار، تجربیات و مقاصد هوشمند در شهر مشهد تایید شدند. نتایج نشان می دهد بستر اولیه پیاده سازی گردشگری هوشمند در شهر مشهد وجود دارد و نیازمند تاکید بیشتر بر لزوم سرعت عمل در تبادل و دسترسی به اطلاعات و اهمیت مشتری محوری و... می باشد. یافته های پژوهش همچنین حاکی از وجود ارتباط معنی دار بین برخی متغیرهای جمعیت شناختی پژوهش و لایه های اصلی گردشگری هوشمند است. در انتها پیشنهاداتی برای توسعه و پیاده سازی گردشگری هوشمند و پیشنهاداتی در جهت ادامه مسیر تحقیقاتی در این حوزه ارائه گردیده است.