در این مقاله ضمن تجزیه و تحلیل فرم و اشاره به مفاهیم موجود در بطن ماندالا به نوع بروز این فرم قدسی در آثار هنرهای سنتی ، خصوصآ معماری و موسیقی سنتی ایران پرداخته شده است . ماندالا ( Mandala ) لفظی است سانسکریت و از لحاظ لغوی به معنای دایره است . این لفظ به عنوان اسم خاص به اشکال هندسی مربع یا مدور یا ترکیبی از دو شکل اطلاق می شود که در سنت دینی هندویی و بودایی به عنوان هندسه مقدس ، مبنای ساخت معابد و طرح های هنری رمزگونه دینی قرار گرفته و می گیرد ...
نگارگر ایرانی به دلیل زمینه فکری خود و تعلق به عرفان و حکمت اسلامی و نیز پیوستگی به ادبیات سرزمینش و بهره گرفتن از دامنه گسترده اندیشه و خیال در زمینه های ظاهری و صوری ، آثاری کم نظری و بدیع می آفریند . در بطن این آثار ، مفاهیم و معانی ذهنی بسیاری نهفته است . توجه به معنویات و مفاهیم ذهنی از دیرباز در هنر نگارگری ایران وجود داشته و در کنار آن سعی هنرمند نگارگر بر این بوده که به واسطه الوان و اشکال و آشنا شدن با عوالم نورانی ، عالم ملکوت را متجلی می سازد . نور عامل سنجش در عرفان اسلامی است و آب نیز از جنس نور و روشنایی است ...
در بررسی تطبیقی تصاویر آیینی مصر باستان و بیزانس ، اولین مورد این مطالعه ،بررسی مضامین آیینی دو تمدن است که در هر یک از این تمدنها ، مضامینی با آیینها و فرهنگهای آن تمدن مورد کاوش و تحقیق قرار گرفته اند . طراحی یکی از مقولاتی است که می تواند مضمون و محتوای هر فرهنگ را به صورت شکل ارائه کند و در بررسی تطبیقی این مقوله در هر تمدن ،می توان تعریف طر احی را در بینش های این دو فرهنگ مشاهده کرد . مقولاتی مانند ترکیب بندی و رنگ ،عوامی هستند که می توان از آن طریق منظر و جهان بینی به وجود آورنده آثار آیینی را بخوبی بررسی کرد ...
در طول تاریخ نقاشی و نگارگری ، ما به سه نگرش عمده مواجه هستیم که جهان بینی آثار را نمایان می سازند : 1- نگرشی تقلیدی ( Imitative ) که در آن مبنا بر پایه تقلید هر چه بیشتر و دقیق تر از طبیعت استوار شده است . 2- نگرشی که بر محور فاعل شناسا و ذهنیت ( و همان خالق اثر ) بنا شده است ( subjective ) . و 3- نگرشی قدسی ، الهی و توحیدی ...
به هنگام بررسی و مقایسه منبت ایرانی می توان خصوصیات ویژه ای را در منبت صفوی مشاهده کرد که آن را از منبت دیگر ادوار متمایز می کند . علی رغم تغییرات زیادی که منبت ایرانی در طول زمان داشته ، نمی توان اظهار کرد که در همه ادوار هویتی کاملآ مطابق با باورهای ایرانی داشته است ، اما در منبت صفوی به ویژگیهایی از لحاظ بیان و خصوصیات ظاهری و روش اجرا بر می خوریم که می توان آن را به جرأت کمال منبت ایرانی دانست . بسیاری از مرمت گران آثار چوبی و مفسران و محققان آثار هنری به دنبال آن هستند تا ویژگیهای بیانی و زیباشناسی منبت صفوی را بخوبی بشناسند تا بتوانند بر اساس آن نبست به یک مرمت صحیح اقدام کنند ...
خط همواره یکی از بهترین و مؤثرترین وسیله های ارتباطی انسانهاا بوده و پیدایی آن در ایران به اسطوره ها باز می گردد . ایرانیان بر اساس توانمندیهای هنری خویش را در این امر پیشگام و مبدع بوده اند و مسلمآ دارای سابقه ای بس درخشان و پر افتخار و کهن در این زمینه هستند . ایران از معدود کشورهایی است که در طول تاریخ دارای ( خط ملی ) است ، به گونه ای که از آن به عنوان معرف و شاخصه ای از تمدن خود بهره جسته و با گسترش امپراتوریهای عظیم خویش قبل از اسلام به آن وجهه ای تاریخی بخشیده است ...
موضوع مقاله ا ی که در پی می آید مشتمل بر بررسی و تجزیه و تحلیل مقوله سنت و جایگاه آن در هنر مدرن سینما است . رویکردهای مهمی که نگارنده قصد دارد به آنها بپردازد ، عبارت است از سینمای سنتی و قابلیت هایی که سینما برای به تصویر در آوردن مقوله سنت در خود دارد و بررسی برخی از فیلمهایی که از پیدایی سینما تا کنون به مسائل معنوی توجه داشته اند . در این مقاله سعی شده تا از نظر تاریخ نگاهی به حضور معنویت و سنت در سینما داشته باشیم . بدیهی است که نگارنده مدعی آن نیست که مقاله کامل است ...
محور اصلی بحث در مقاله حاضر بر مقایسه دیدگاههای ارسطو و نیچه در زمینه های گوناگون قرار دارد . تفاوت نگرش این دو فیلسوف به حدی است که می توان با توجه به تأثیر وسیع نظریات ارسطو تا عصر روشنگری بر جوامع ( بخصوص جوامع اروپایی ) و همچنین تأثیر کوبنده نظریات نیچه از قرن هیجدهم ، دو شیوه زندگی متفاوت تحت عنوان ( جامعه زایی ) و ( فرد زایی ) را از هم تشخیص داد . این دو شیوه به تبع خود ، معماری و شهر سازی این دو دوره را نیز تحت تأثیر قرار داده اند ، چنانکه می توان نظم صوری ساختار کالبدی شهر سنتی را نشانه ای از یک نوع ویرانی اخلاقی که در وهله اول بر معنویات و اهداف مشترک متمرکز ...
