درخت حوزه‌های تخصصی

این پژوهش با هدف دستیابی به اصول و روشهای حاکم بر گفتگوی تربیتی به واکاوی گفتگوهای تربیتی قرآن پرداخته است. این پژوهش در زمره پژوهشهای بنیادی، و بر روش تحلیلی تفسیری مبتنی است. پژوهشگران درگام اول با بررسی همه آیات قرآن کریم و مبتنی بر ملاکهای گفتگوی تربیتی، 37 مورد گفتگوی تربیتی را از قرآن کریم استخراج نموده، و در گام بعدی این موارد را به کمک تفاسیر، مورد تحلیل و بررسی روشمند قرار داده اند. حاصل این بررسی، استخراج مجموعه روشهای این گفتگوها است. در گام پایانی از طریق تحلیل و دسته بندی روشها، اصول حاکم بر گفتگو به دست آمده است. یافته های پژوهش شامل هفت اصل به همراه روشهای متناظر با هر کدام است که این اصول عبارت است از: رویارویی استدلالی و منطقی، ارتقای سطح معرفتی متربی، ایجاد مشارکت، توجه به انگیزه، رویارویی واقع بینانه، به کارگیری انگیزه صیانت از نفس و یادآوری (تذکار).

در تعالیم قرآن و حدیث نبوی از دین اسلام و مسلمانان، به عنوان دین اعتدال و «امت وسط» یاد شده؛ که این امر اهمیت اعتدال و میانهروی را در تمامی امورات جامعه اسلامی به منصه ظهور میرساند، امری که گاهی مورد غفلت واقع میشود. در این نوشتار؛ میانهروی و اعتدال از منظر قرآن و سنت نبوی به اختصار مورد بحث و بررسی واقع شده تا در ضمن بیان معنای لغوی و اصطلاحی و مفهوم آن، به استناد آیات کریمه قرآن و اشارات مستقیم رسول خدا (ص)؛ اهمیت و ارزش و نقش آن در زندگی فردی و اجتماعی و سیر تکاملی انسان در نیل به شخصیت مطلوب ایمانی مورد بررسی و کنکاش قرارگرفته تا نقش اعتدالگرایی در رسیدن به کمالات انسانی و شکوفایی تمدن و تداوم نعمتها تبیین شود.

/نبشتار /حاضر درصدد بررسی شروطی است که در گزینش و اعطای مجوّز مشاور در اسلام لازم است. این پژوهش، که به صورت کتابخانه ای صورت گرفته، از آیات و روایات نکات ذیل را در این باره استخراج کرده است: مهم ترین شرط مشاور در اسلام، «تقوا» است. میزان تقوای شخص در رعایت مسائل اخلاقی نیز نقش بسزایی ایفا نموده، نوعی تضمین درونی به شمار می آید. داشتن صلاحیت حرفه ای، که از دو مؤلفه «علم» و «تجربه» تشکیل شده، دومین شرط گزینش مشاور در اسلام است. عقل محوری، احترام به کرامت انسانی، توجه عاطفی مثبت به همه مراجعان، حریص و بخیل نبودن، صبر، آراستگی ظاهری، عمل به دانسته ها، علم افزایی مداوم، صداقت و راستی قلبی و زبانی از دیگر صفات لازم برای مشاور در اسلام است. توجه به این نکات در گزینش مشاور و اعطای مجوّز فعالیت مشاوره ای موجب کاهش بسیاری از ضررهای حاصل از مشاوره توسط افراد غیرصالح می شود و از آسیب رسانی به مراجع و این حرفه مقدس یاری رسان جلوگیری خواهد کرد.

هدف این پژوهش، بررسی نقش ولایت پذیری اهل بیت علیهم السلام در تأمین امنیت فردی انسان مؤمن است. امنیت یکی از نیازهای پایه بشری است که در سایه آن، تحقق دیگر نیازها امکان پذیر می باشد. در این نوشتار، ابتدا اهمیت امنیت از دیدگاه دین و روان شناسی ذکر می گردد. منابع امنیت در روان شناسی، به طور مختصر، بیان می شود. سپس بر اساس متون دینی، آسیب های پیش روی انسان ذکر شده، ولایت پذیری اهل بیت علیهم السلام ازجمله عوامل امنیت آفرین، معرفی می گردد. این تحقیق با روش توصیفی تحلیلی و با تحلیلی روان شناختی، درصدد است چگونگی نقش «ولایت پذیری اهل بیت علیهم السلام» در «امنیت فردی» را مورد مطالعه قرار دهد. یافته های پژوهش، حکایت از آن دارد که آسیب ناپذیری از کارکردهای اساسی ولایت پذیری است که موجب شکل گیری امنیت فردی در ابعاد دنیوی (جسمانی، مالی، معنوی، روانی) و اخروی می گردد. چگونگی آسیب ناپذیری به وسیله شاخصه های زیر تحقق می یابد: شناخت منافع و آسیب ها، الگوپذیری، احساس نظارت، امید به حمایت گری، معناداری زندگی و امداد غیبی.