لیلی پناغی

لیلی پناغی

مدرک تحصیلی: دانشیار گروه بهداشت خانواده، پژوهشکده خانواده، دانشگاه شهید بهشتی
پست الکترونیکی: Lpanaghi@yahoo.com

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۴۱ تا ۶۰ مورد از کل ۷۸ مورد.
۴۱.

رابطه سرکوبی هیجانی و خودمهارگری با نشانه های بیماری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم روانشناختی دوره نوزدهم پاییز (آبان) ۱۳۹۹ شماره ۹۲ 925-934

کلیدواژه‌ها: سرکوبی پردازش هیجانی خودمهارگری نشانه های بیماری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰۵ تعداد دانلود : ۳۹۶
زمینه: پژوهش های متعددی به بررسی رابطه مکانیسم های دفاعی و وضعیت سلامت جسمانی و روانی پرداخته اند. اما پیرامون رابطه سرکوبی هیجانی و خودمهارگری با نشانه های بیماری شکاف تحقیقاتی وجود دارد. هدف: هدف از انجام این پژوهش بررسی رابطه پردازش و سرکوبی هیجانی و نیز خودمهارگری با نشانه های بیماری و تمایز نوع رابطه آنهاست. روش: پژوهش حاضر توصیفی و از نوع مطالعات همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش تمامی کاربران تلگرام ساکن تهران در پاییز ۱۳۹۶ بود. نمونه این پژوهش ۲۵۰ کاربر تلگرام ساکن تهران (۱۴۵ زن و ۱۰۵ مرد) در پاییز ۱۳۹۶ بودند که به روش نمونه گیری در دسترس پرسشنامه های سازش یافتگی واینبرگر (۱۹۹۰)، پردازش هیجانی بیکر (۲۰۱۰)، خودمهارگری تانگنی (۲۰۰۴) و خودسنجی نشانه های بیماری بارتون (۱۹۸۹) را تکمیل کردند. در نهایت داده های مطالعه حاضر با استفاده از روش های ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه گام به گام مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان دادند که نشانه های بیماری با بازداری و دفاعی بودن و نیز خودمهارگری رابطه معکوس و با پریشانی، فرونشانی، هیجانات تنظیم نشده، تجربه هیجانی ضعیف، علائم هیجانات پردازش نشده و اجتناب رابطه مستقیم دارد (0/01 >P). سه زیرمقیاس تجربه هیجانی ضعیف، علائم هیجانات پردازش نشده و پریشانی دارای قدرت پیش بینی کنندگی نشانه های بیماری اند (0/01 >P). نتیجه گیری: نتایج این پژوهش بر رابطه اخلال در پردازش هیجانی و نشانه های بیماری صحه گذاشتند و نقش سرکوبی و خودمهارگری با توجه به ساختار معنایی آنها مورد بحث قرار گرفتند. مثبت بودن رابطه دو زیرمقیاس بازداری و دفاعی بودن و نیز خودمهارگری با نشانه های بیماری حاکی از این است که تمایز سرکوبی از خودمهارگری تنها با استفاده از مقیاس های خودگزارشی امکان پذیر نیست.
۴۲.

ملزومات صیانت از حریم زناشویی در ارتباط درمانی بین روان درمانگر و درمانجو: یک مطالعه کیفی مبتنی بر دیدگاه زوج در فرهنگ ایرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: خانواده پژوهی سال چهاردهم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۵۴ 160-181

کلیدواژه‌ها: ارتباط درمانی حریم خصوصی زناشویی فرهنگ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۸ تعداد دانلود : ۵۳۴
ارتباط درمانی یکی از مهم ترین عوامل تعیین کننده ی موفقیت درمانی است. هدف از این مطالعه بررسی ادراک زوجین ایرانی از حریم خصوصی زناشویی در ارتباط درمانی با روان درمانگر بود. مطالعه ی حاضر، پژوهشی کیفی به روش تحلیل موضوعی مکنون بود. این پژوهش با استفاده از مصاحبه ی نیمه ساخت یافته ی چهره به چهره و نمونه گیری هدفمند انجام شده است. 30 فرد متأهل (15 زن و 15 مرد) ساکن در شهر تهران که حداقل سه سال از زندگی زناشویی آن ها سپری شده بود، دیدگاه شان پیرامون ملزومات صیانت از حریم زناشویی خود در ارتباط درمانی با روان درمانگر را به اشتراک گزاردند. راهبرد شش مرحله ای براون و کلارک (2006) برای استخراج درون مایه ها مورد استفاده قرار گرفت. نتایج این تحقیق در قالب سه درون مایه سایبانی، نه درون مایه و چهار درون مایه فرعی طبقه بندی شدند.درون مایه های سایبانی عبارتند از: محرمیت، تخصص و مرز در ارتباط درمانی. نتایج این مطالعه ضمن برجسته نمودن اقبال عمومی نسبت به نقش روان شناس در تقلیل آلام روحی و مشکلات زناشویی در جامعه ی ایرانی، بیانگر اهمیت برخی مؤلفه های فرهنگ بسته در شکل گیری یک ارتباط درمانی مؤثر و ملزومات صیانت از حریم خصوصی زناشویی در روان درمانی است.
۴۳.

ادراک از زنانگی در کشورهای مختلف: یک فراترکیب کیفی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم روانشناختی دوره بیستم پاییز (مهر) ۱۴۰۰ شماره ۱۰۳ 1015-1038

کلیدواژه‌ها: زنانگی ادراک از زنانگی مادرانگی فرهنگ عاملیت جنسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۸ تعداد دانلود : ۳۸۲
زمینه: زنانگی اصطلاحی پیچیده است زیرا معرف پدیده واحدی نیست. برداشت های گوناگون از زنانگی بسیار وابسته به پیشینه و دانش فرد از اعمال روزمره ای است که معنای زنانگی از طریق آنها فهمیده می شود. همچنین مفهوم زنانگی به مفهوم جنسیت نزدیک است که در تمامی جوامع یکی از سازه های اولیه شکل دهندۀ هویت و تجارب افراد است و اهمیت و نقش آن از جامعه ای به جامعۀ دیگر تغییر می کند. هدف: ازآنجایی که تعریف زنانگی بسته به فرهنگ و استانداردهای هر کشور متفاوت است، لذا بررسی ادراک زنان کشورهای مختلف از این مفهوم می تواند جنبه های مختلف زنانگی را روشن تر سازد. روش: در مطالعه حاضر با استفاده از روش فراترکیب کیفی نوبلیت و هار (1988)، مطالعات کیفی انجام شده پیرامون موضوع پژوهش در سه پایگاه اطلاعاتی Scopus ، Sciencedirect و PubMed در بازه های زمانی 2000 تا 2020 با استفاده از راهبرد جستجوی دقیق مورد بررسی قرار گرفتند. در نتیجه این جستجو 377 مقاله بازیابی و بر اساس دستورالعمل پریزما و ملاک های ورود و خروج، 19 مقاله برای ورود به پژوهش انتخاب شدند. یافته ها: بر اساس پژوهش های مورد بررسی، شش عامل مختلف در زمینه ادراک از زنانگی بدست آمد: عاملیت جنسی، مادرانگی، ظاهر و بدن، مراقبت کننده یا خود مراقبتی، استقلال و احترام، و عامل فرهنگی. نتیجه گیری: شناسایی جنبه های مختلف زنانگی می تواند راهگشای پژوهشگران در تبیین و حل مسائل و دغدغه های مختلف زنان باشد.
۴۴.

همبسته های فیزیولوژیک هیجان های بنیادی خشم و غم در افراد سالم و افسرده(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم روانشناختی دوره نوزدهم تابستان (شهریور) ۱۳۹۹ شماره ۹۰ 665-675

کلیدواژه‌ها: هیجان های بنیادی خشم غم فرایندهای فیزیولوژیک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۶ تعداد دانلود : ۴۸۰
زمینه: مطالعات متعددی پیرامون هیجان­ های بنیادی خشم و غم انجام شده است. اما پژوهشی که به همبسته ­های فیزیولوژیک هیجان ­های بنیادی خشم و غم در افراد سالم و افسرده پرداخته باشد مغفول مانده است. هدف: بررسی همبسته­ های فیزیولوژیک هیجان ­های بنیادی خشم و غم در افراد سالم و افسرده بود. روش: پژوهش از نوع شبه‌آزمایشی بود. جامعه آماری شامل دختران / زنان ۲۰ تا ۴۵ ساله ساکن تهران در تابستان و پاییز سال ۱۳۹۷ بودند. 66 نفر به روش نمونه­ گیری در دسترس به عنوان نمونه انتخاب شدند، ابزار پژوهش عبارتند از: پرسشنامه افسردگی بک (۱۹۶۷). تحلیل داده­ها با روش تحلیل واریانس چند متغیری عاملی با اندازه‌گیری مکرر و نیز آزمون‌های تعقیبی انجام شد. یافته ­ها: تغییرات فرآیندهای فیزیولوژیک در دو گروه سالم و افسرده در حین تجربه غم و خشم متفاوت با یکدیگر (0.01 P< ) اما در جهتی یکسان بود. در حین تجربه خشم افزایش نرخ تنفس، ضربان قلب و نسبت نرخ تنفس بر ضربان قلب در افراد افسرده بیشتر از سالم بود (0.01 P< ). نتیجه­ گیری: این یافته مؤید نظریه روان‌پویشی درباره سبب‌شناسی افسردگی است. بر اساس این نظریه، افسردگی خشم سرکوب‌شده است و افراد افسرده در تجربه خشم مشکل دارند
۴۵.

معنای زندگی چیست و تکوین آن چگونه است؟ یک مطالعه کیفی بر روی دانشجویان ایرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی کاربردی سال ۱۴ پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۵۵) 199-173

کلیدواژه‌ها: تکوین معنا چیستی معنا دانشجویان کیفی معنای زندگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۹ تعداد دانلود : ۳۷۰
هدف: پرسش از معنا، سؤالی است که ذهن بشر را سال هاست به خود مشغول کرده است. برای پاسخ به این پرسش که جایگاه طرحش جایی میان فلسفه و روانشناسی است، فلاسفه و روانشناسان بسیاری قلم فرسودند و در جهت روشن شدن این مقوله پُرابهام پژوهش کردند. مطالعه حاضر با هدف واکاوی عمیق و پدیدارشناسانه دو پرسش در باب معنای زندگی صورت پذیرفته است. روش: این مطالعه، پژوهشی کیفی به روش تحلیل درون مایه ای است که با بهره گیری از مصاحبه نیمه ساختاریافته در 5 گروه متمرکز و با مجموع تعداد 33 نفر، به بررسی دیدگاه دانشجویان ایرانی در مقاطع تحصیلی و سنی مختلف درمورد ماهیت معنا و چگونگی شکل یافتن آن پرداخته است. راهبرد شش مرحله ای براون و کلارک (2006) برای استخراج درون مایه ها مورد استفاده قرار گرفت. یافته ها: نتایج این تحقیق در قالب دو درون مایه سایبانیِ «چیستی معنا و تکوین معنا»، شش درون مایه «نیاز به انسجام، تمنّای جاودانگی، معنا به مثابه محک، معنای معیشتی، معنای معرفتی، و معنای تجربتی»، و 12 درون مایه فرعیِ «ماندگاری در جهان دیگر، ماندگاری به واسطه فایده رسانی، زیستن در مرز روزمرگی، زیستن در انقیاد هنجارها، گریز از اندیشه و انتزاع، عافیت و منفعت، جست جوی معنا، خلق معنا، بسط معنا، بی تعادلی، تعادل جویی و کشف معنا» طبقه بندی شده است. نتیجه گیری: نتایج مطالعه چشم اندازی نو  به منظور ساخت پروتکل ها و بسته های آموزشی مبتنی بر معنای زندگی در جمعیت دانشجویان ترسیم می کند.
۴۶.

تأثیر آموزش مدیریت خشم و استرس بر کاهش خشم و استرس مادران کودکان مبتلا به اختلال های طیف اتیسم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: خانواده پژوهی سال سیزدهم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۵۲ 515-530

کلیدواژه‌ها: مدیریت خشم مدیریت استرس مادران اختلال طیف اتیسم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۶ تعداد دانلود : ۵۲۶
پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر آموزش مدیریت خشم و استرس بر کاهش خشم و استرس مادران کودکان مبتلا به اختلال های طیف اتیسم انجام گرفت. جامعه آماری پژوهش را کلیه مادران کودکان مبتلا به طیف اتیسم مراجع کننده به مرکز به آرا در سال 94 تشکیل می دادند. به روش نمونه گیری در دسترس تعداد 30 نفر از مادران به عنوان نمونه پژوهش انتخاب و به طور تصادفی به دو گروه (15 نفره) آزمایش و گواه تقسیم شدند. ابزارهای این پژوهش پرسشنامه های پاسخ به استرس کوه و همکاران (2001) و پرخاشگری گلادو (1991) بود. آموزش مدیریت خشم و استرس روی مادران گروه آزمایش به مدت 8 جلسه هفتگی 90 دقیقه ای اجرا شد. در این تحقیق از طرح پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها نیز از طریق آزمون تحلیل کواریانس صورت گرفت. نتایج نشان داد که آموزش مدیریت خشم و استرس والدگری موجب کنترل خشم و ابعاد آن (کلامی، فیزیکی و تکانش گری) و هم چنین کاهش استرس و ابعاد آن (تنش، پرخاشگری، خشم، خستگی و ناکامی) در مادران کودکان مبتلا به اختلال طیف اتیسم می شود.
۴۷.

بررسی روایت خود در بیماران مبتلا به اسکیزوفرنیا بر اساس نظریه تحلیل ساختاری ژنت(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران دوره ۲۳ پاییز ۱۳۹۶ شماره ۳ (پیاپی ۹۰) 336-347

کلیدواژه‌ها: اسکیزوفرنیا روایت از خود تحلیل ساختاری ژنت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۶ تعداد دانلود : ۴۰۵
اهداف این پژوهش با هدف بررسی روایت از خود بیماران مبتلا به اسکیزوفرنیا انجام شد. مواد و روش   ها پژوهش حاضر از نوع تحلیل روایت بود و نمونه آماری آن عبارت بود از ۹ نفر بیمار مبتلا به اسکیزوفرنیا که به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. ابزارهای استفاده شده در این پژوهش شامل فرم مصاحبه وضعیت روانی و مصاحبه داستان زندگی مک آدامز بود. به منظور تحلیل داده ها از دو روش تحلیل ساختاری ژنت و تحلیل محتوا استفاده شد. یافته   ها نتایج نشان داد که روایت این بیماران با وضعیتی بی ثبات آغاز می شود و در آن سرنخ های آشوبی بزرگ وجود دارد. این آشوب معمولاً ابتلای راوی به بیماری اسکیزوفرنیاست که زندگی او را کاملاً تحت تأثیر قرار می دهد. بر اساس تحلیل محتوا درون مایه اصلی در روایت از خود بیماران مبتلا به اسکیزوفرنیا درون مایه قربانی شدن بود. درون مایه های طرد، ناامنی، تنهایی، شرم و گناه نیز از دیگر درون مایه های اصلی روایت های این بیماران محسوب می شوند. همچنین درون مایه پدر غایب و مادر بیش از حد مداخله گر نیز از مهم ترین یافته های حاصل از روایت آزمودنی های پژوهش حاضر بود. نتیجه   گیری یافته ها حکایت از این داشت که درک بیماران مبتلا به اسکیزوفرنیا از خود درکی خودمرکزبین است و بیماری در فهم آن ها از خود نقش محوری دارد.
۴۸.

کارکرد خانواده ادراک شده و افکار خودکشی دانشجویان: نقش تعدیل کننده ناامیدی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران دوره ۲۲ زمستان ۱۳۹۵ شماره ۴ (پیاپی ۸۷)

کلیدواژه‌ها: افکار خودکشی کارکرد خانواده ناامیدی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۸ تعداد دانلود : ۴۳۸
هدف پژوهش حاضر به دنبال پاسخگویی به این پرسش است که بر اساس رابطه موجود میان کارکرد خانواده و افکار خودکشی از یک سو و رابطه کارکرد خانواده و ناامیدی از سوی دیگر، آیا می توان فرض کرد در رابطه میان کارکرد خانواده و افکار خودکشی ناامیدی به شکل تعدیل کننده عمل می کند؟ روش روش پژوهش حاضر از نوع همبستگی است. جامعه آماری شامل دانشجویان ساکن خوابگاه در دانشگاه شهیدبهشتی در سال 1393 است که از میان آن ها 373 دانشجو به صورت در دسترس انتخاب و با استفاده از ابزارهای خودگزارش دهی سنجیده شدند. پس از اجرای پرسش نامه های ابزار سنجش خانواده ( FAD )، مقیاس ناامیدی بک ( BHS ) و مقیاس افکار خودکشی بک ( BSS )، داده های به دست آمده با استفاده از نسخه 19 نرم افزار SPSS و به روش همبستگی و رگرسیون سلسله مراتبی چندگانه تحلیل شد. یافته   ها نتایج این تحلیل نشان داد که بین ادراک کارکرد کلی خانواده و ناامیدی (001/0, P ≤ 40/0= r )، ادراک کارکرد کلی خانواده و افکار خودکشی (001/0، P≤ 43/0= r ) و بین ناامیدی و افکار خودکشی دانشجویان (001/0، P≤ 63/0= r ) همبستگی مثبت معناداری وجود دارد. یافته مهم دیگر این پژوهش، تأیید نقش تعدیل کننده ناامیدی است. نتیجه   گیری رابطه ادراک کارکرد کلی خانواده و افکار خودکشی در سطوح بالای ناامیدی بیشتر می شود، درحالی که در سطوح پایین ناامیدی این رابطه چشمگیر نیست.
۴۹.

بررسی مقدماتی ویژگی های روان سنجی مقیاس ادراک کارآمدی جمعی خانواده در نوجوانان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: خانواده پژوهی سال یازدهم زمستان ۱۳۹۴ شماره ۴۴ 531-550

کلیدواژه‌ها: ویژگی های روان سنجی ادراک کارآمدی جمعی خانواده نوجوانان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۳ تعداد دانلود : ۳۲۹
هدف از پژوهش حاضر بررسی مقدماتی ویژگی های روان سنجی مقیاس ادراک کارآمدی جمعی خانواده در نوجوانان است. روش پژوهش حاضر، توصیفی و مقطعی است و جامعه آماری در این پژوهش، دانش آموزان شهرستان قدس استان تهران است که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی دو مرحله ای، 891 نفر از آن ها انتخاب شدند. ابزار پژوهش، پرسشنامه ادراک کارآمدی جمعی خانواده بود که همراه با پرسشنامه های (CPIP)، (YSR) و (FAD) روی گروه نمونه اجرا شد. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی دو عامل را مشخص کرد و تحلیل عاملی تأییدی این مقیاس هم از مدل دوعاملی و هم از مدل تک عاملی حمایت کرد؛ البته مدل دوعاملی نسبت به تک عاملی برازش بهتری داشت. در بررسی روایی واگرا و همگرا از طریق ضریب همبستگی پیرسون، مقیاس ادراک کارآمدی جمعی خانواده ب ا پرسشن امه ه ای (CPIP)، (YSR) و (FAD) رضایت بخش بود. همچنین نتایج ضریب آلفای کرونباخ 0/92 و ضریب باز آزمایی 0/83به دست آمد؛ بنابراین بر اساس نتایج به دست آمده از این پژوهش، مقیاس ادراک کارآمدی جمعی خانواده دارای ویژگی های روان سنجی مناسبی است و می توان آن را برای اهداف پژوهشی و ارزیابی خانواده ها در مشاوره خانواده مورد استفاده قرار داد.
۵۰.

اثربخشی آموزش روانشناسی وحدت مدار بر خود شفقت ورزی و صمیمیت زناشویی در مادران در مرحله آشیانه خالی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال نهم مرداد ۱۳۹۹ شماره ۵ (پیاپی ۵۰) 135-146

کلیدواژه‌ها: آشیانه خالی خودشفقت ورزی صمیمیت زناشویی روان شناسی وحدت-مدار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۱ تعداد دانلود : ۴۳۸
پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی آموزش روان شناسی وحدت مدار بر خودشفقت ورزی و صمیمیت زناشویی در مادران در مرحله آشیانه خالی انجام شد. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون _ پس آزمون، گروه گواه و پیگیری ۲ ماهه بود. جامعه آماری متشکل از مادران در مرحله آشیانه خالی شهر تهران بود. روش نمونه گیری به صورت هدفمند بود و با در نظر گرفتن معیارهای ورود به مطالعه، ۲۴ مادر در دو گروه ۱۲ نفری به صورت تصادف گمارده شدند. گروه آزمایش در ۶ جلسه حضوری آموزش روان شناسی وحدت مدار، هفته ای یکبار، به مدت ۱۲۰ دقیقه شرکت و ۶ جلسه تمرین در منزل را دریافت کردند و گروه گواه در فهرست انتظار قرار گرفتند. ابزار پژوهش، فرم کوتاه خود شفقت ورزی و مقیاس صمیمیت واکر بود. جهت تجزیه و تحلیل داده ها، از آمار توصیفی و آزمون تحلیل کوواریانس تک متغیره استفاده شد. نتایج نشان داد که آموزش روان شناسی وحدت مدار بر بهبود خودشفقت ورزی مادران در مرحله آشیانه خالی، اثربخشی معناداری دارد. اما اثربخشی این مداخله بر صمیمیت زناشویی این افراد معنادار نبود. این نتایج پس از پیگیری ۲ ماهه نیز پایدار بود. بنابراین آموزش روان شناسی وحدت مدار می تواند به عنوان یکی از مداخلات روان شناختی مؤثر بر افزایش خودشفقت ورزی مادران در مرحله آشیانه خالی مورد استفاده قرار گیرد.
۵۱.

رابطه بین ناکارآمدی خانواده مبدأ و وابستگی متقابل زنان: نقش تعدیل کننده تحصیلات دانشگاهی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی کاربردی سال ۷ بهار ۱۳۹۲ شماره ۱ (پیاپی ۲۵)

کلیدواژه‌ها: تحصیلات دانشگاهی خانواده مبدأ زنان ناکارآمدی وابستگی متقابل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۱ تعداد دانلود : ۳۱۳
هدف این پژوهش تعیین رابطه ناکارآمدی های خانواده مبدأ و وابستگی متقابل و شناسایی نقش تعدیل کننده تحصیلات دانشگاهی در این رابطه بود. روش: روش مطالعه از نوع همبستگی و جامعه آماری شامل زنان شهر تهران بود. از بین زنان مناطق 4 و 7 شهر تهران، 140 زن به صورت نمونه گیری دردسترس انتخاب شدند و مقیاسهای وابستگی متقابل فیشر، اسپن و کراوفورد ( 1991 ) و سنجش خانواده اپشتاین، بالدوین و بیشاپ ( 1983 ) را تکمیل کردند. یافته ها: یافته ها نشان داد وابستگی متقابل زنان دارای تحصیلات دانشگاهی، پایین تر از سایر زنان است. اگرچه تمامی انواع ناکارآمدیهای خانواده مبدأ با وابستگی متقابل همبسته بود ولی تنها ناکارآمدی نقشها و ارتباطات، رابطه قویتری با وابستگی- متقابل داشت. همچنین تحصیلات دانشگاهی رابطه بین ناکارآمدی خانواده مبدأ و وابستگی متقابل را تعدیل کرد و همبستگی بین ناکارآمدی خانواده مبدأ و وابستگی متقابل فقط در بین زنان بدون تحصیلات دانشگاهی معنادار بود. نتیجه گیری: بهنظر میرسد تحصیلات دانشگاهی میتواند با تأمین احساس هویت، اعتماد به نفس، خودارزشمندی و توانمندی روانشناختی، به زنان کمک کند تا ناگواریهای خانواده مبدأ را با خود به بزرگسالی منتقل نکنند. ازاینرو مطالعه نقش تحصیلات دانشگاهی در پژوهشهای کاربردی حوزه زنان، ضروری به نظر میرسد.
۵۲.

توانمندی های منشی نوجوانان ایرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی کاربردی سال ۱۵ پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۵۹) 380 - 355

کلیدواژه‌ها: توانمندی های منشی روان شناسی مثبت نگر نوجوانان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۹ تعداد دانلود : ۴۰۷
هدف: توانمندی های منشی یکی از موضوعات مهم در رشد و تحول مثبت کودکان و نوجوانان به حساب می آیند. هدف از مطالعه ی کیفی حاضر، شناسایی توانمندی های منشی خاصِّ نوجوانان ایرانی بود. روش: جامعه ی آماری این پژوهش شامل متخصصان حوزه ی کودک و نوجوان و نوجوانان شهر تهران بود که به شیوه ی غیراحتمالی و به صورت داوطلبانه در این پژوهش وارد شدند. برای جمع آوری داده ها از روش مصاحبه ی نیمه ساختاریافته و بحث در گروه های متمرکز استفاده شد. گروه متخصصان (شامل روان شناسان، مشاوران و معلمان) ده نفر بود. گروه نوجوانان شامل دو گروه از نوجوانان کلاس نهمی (هفت دختر، شش پسر، میانگین سنی نوجوانان: 5/14سال) بود. داده ها با روش تحلیل محتوا (محتوا محور)، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: متخصصان صفاتی مثبت مانند "زود یاد گرفتن مطالب"، "وفاداری" و "رازداری" را به عنوان ویژگی های خاص نوجوانان ایرانی برشمردند. در گروه نوجوانان، "حیا"، "غیرت" و "عفت" به عنوان توانمندی های خاص نوجوانان ایرانی مطرح شدند. نتیجه گیری: ویژگی های مطرح شده توسط متخصصان، نمی توانند به عنوان توانمندی منشی در نظر گرفته شوند؛ زیرا ملاک های ده گانه ی توانمندی منشی را ندارند؛ اما ویژگی های مطرح شده توسط نوجوانان ایرانی، یعنی "حیا"، "غیرت" و "عفت" برخی از این ملاک ها را دارا هستند و می توان اضافه شدن آن ها به مجموعه ی 24تایی توانمندی های منشی را پیشنهاد داد. این یافته ها در زمینه ی فرهنگ ایرانی مورد بحث قرار گرفتند.
۵۳.

نقش تعدیل کننده تنظیم هیجان والدین در ارتباط میان تعارضات زناشویی و اجتماعی کردن هیجان کودکان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال دهم آبان ۱۴۰۰ شماره ۸ (پیاپی ۶۵) 134-125

کلیدواژه‌ها: اجتماعی کردن هیجان کودکان تعارضات زناشویی تنظیم هیجان والدین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۹ تعداد دانلود : ۲۲۲
هدف پژوهش حاضر بررسی نقش تعدیل کننده تنظیم هیجان والدین در رابطه میان تعارضات زناشویی و اجتماعی کردن هیجان کودکان بود. پژوهش حاضر از نوع همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش شامل مادران و پدران دارای فرزند 6 تا 10 ساله شهر تهران بود که فرزندان آنها در سال 1398 در مدارس ابتدایی مشغول به تحصیل بودند. از جامعه تعریف شده، 120زوج با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شد و به سه پرسشنامه سازگاری با هیجان های منفی کودکان ( فابز، آیزنبرگ و برنزوانیگ، 1990 )، تعارضات زناشویی( ثنایی و ترابی، 1379 ) و دشواری در تنظیم هیجان ( گراتز و رومر، 2004 ) پاسخ دادند. داده ها جمع آوری شده با استفاده از روش رگرسیون سلسله مراتبی تحلیل شدند. یافته ها نشان داد که در مدل زوجی نقش تعدیل کننده دشواری در تنظیم هیجان در رابطه تعارضات زناشویی و اجتماعی کردن هیجان کودکان در پدر و مادر تاثیرات متفاوتی در رابطه والدگری آنها دارد. نقش تعدیل کنندگی تنظیم هیجان پدران در واکنش های آنها به هیجانات کودکان از نظر آماری معنادار بود، به این معنا که دشواری در تنظیم هیجان پدران در میزان پاسخ های حمایتگر و غیر حمایتگر آنها موثر بود و در ارتباط میان تعارضات والدین و اجتماعی کردن هیجان توسط آنها نقش تعدیل کنندگی ایفا کرد (05/0< P ) . در مقابل، دشواری تنظیم هیجان مادران در ارتباط میان تعارضات زناشویی و اجتماعی کردن هیجان نقش تعدیل کنندگی ایفا نکرد، اما تنظیم هیجان مادر در میزان پاسخ های حمایتگر او موثر بود (05/0< P ) . بطور کلی نتایج پژوهش نشان داد مهارت تنظیم هیجان والدین هنگام تجربه تعارضات زناشویی اثر متفاوتی داشته و با توجه به عوامل اثرگذار دیگر در رابطه با تعامل والد-کودک عمل می کند، به عبارتی عدم دسترسی پدر به راهبردهای تنظیم هیجانی باعث بروز پاسخ های غیر حمایتگر می شود ودشواری در تنظیم هیجان مادر تاثیر کمتری بر رابطه والد-فرزندی و نقش مادری در آنها دارد.
۵۴.

تحلیل عاملی تأییدی و اعتباریابی سیاهه خودنظم جویی نوجوانان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی تحولی: روانشناسان ایرانی سال سیزدهم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۵۲ 395 - 406

کلیدواژه‌ها: سیاهه خودنظم جویی نوجوانان ویژگی های روان سنجی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۰ تعداد دانلود : ۳۰۳
این پژوهش با هدف تعیین ویژگی های روان سنجی سیاهه خودنظم جویی نوجوانان در نمونه ای از جمعیت نوجوانان ایرانی انجام شد. روش پژوهش توصیفی و جامعه آماری دانش آموزان شهر کرج استان البرز بود که با استفاده از روش نمونه برداری چندمرحله ای، 355 نفر انتخاب شدند. ابزار پژوهش، سیاهه خودنظم جویی نوجوانان (دایاز، گارسیا- دل کاستیلو و مویلانن، 2014) بود که همراه مقیاس خطرپذیری نوجوانان ایرانی (زاده محمدی، احمدآبادی و حیدری، 1390) بر روی گروه نمونه اجرا شد. نتایج تحلیل عاملی تأییدی، مدل دوعاملی نسخه اصلی سیاهه خودنظم جویی را تأیید کرد؛ با بررسی روایی ملاکی همزمان نیز ضریب همبستگی سیاهه خودنظم جویی با مقیاس خطرپذیری بین 30/0 تا 51/0 به دست آمد. علاوه بر تأیید روایی ملاکی، همبستگی بالای زیرمقیاس ها با نمره کل ، روایی سازه سیاهه را تأیید کرد. در بررسی اعتبار سیاهه، نتایج ضرایب آلفای کرونباخ و بازآزمایی به ترتیب در عامل خودنظم جویی کوتاه مدت 81/0، 75/0؛ در عامل خودنظم جویی بلندمدت 77/0، 71/0 و در کل سیاهه 87/0، 74/0 به دست آمد که رضایت بخش بود. بر اساس نتایج به دست آمده سیاهه خودنظم جویی نوجوانان دارای ویژگی های روان سنجی مناسب است و برای هدف های پژوهشی می تواند مورد استفاده قرار گیرد
۵۵.

نقش میانجی طرحواره های هیجانی در رابطه بین پیوند والدینی و صمیمیت زناشویی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: خانواده پژوهی سال هفدهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۶۶ 209 - 241

کلیدواژه‌ها: پیوند والدینی صمیمیت زناشویی طرحواره های هیجانی نقش میانجی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۰ تعداد دانلود : ۲۲۵
در بسیاری از پژوهش ها نشان داده شده که روابط اولیه والد کودک بر کیفیت روابط زناشویی فرزندان تأثیرگذار است؛ اما این مسئله که روابط اولیه با والدین از چه مسیرهایی بر کیفیت رابطه زوجی اثرگذار است، کمتر مورد توجه قرار گرفته است. پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش میانجی طرحواره های هیجانی در رابطه بین پیوند والدینی و صمیمیت زناشویی، انجام شده است. روش این پژوهش از نوع همبستگی بوده و جامعه آماری این پژوهش شامل تمامی افراد متأهل ساکن شهر یزد در سال 1398-1397 است. معیارهای ورود به پژوهش عبارت بودند از: متأهل بودن، داشتن سواد خواندن و نوشتن، زندگی زیر یک سقف حداقل به مدت دو سال و این که والدین فرد تا قبل از 16 سالگیِ او فوت نکرده باشند. از بین افرادی که معیارهای ورود به پژوهش را داشتند، تعداد 426 نفر (227 نفر زن و 199 نفر مرد) در پژوهش شرکت کردند. شیوه نمونه گیری به صورت در دسترس و از طریق پرسشنامه کاغذی و فرم اینترنتی بود. ابزارهای مورد استفاده در پژوهش عبارت بودند از: مقیاس پیوند والدینی (PBI)، مقیاس صمیمیت زناشویی تامپسون و والکر (MIS) و مقیاس طرحواره های هیجانی لیهی (LESS). داده های به دست آمده با استفاده از روش های آمار استنباطی هم چون همبستگی و تحلیل مسیر مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج حاصله نشان داد که تعدادی از طرحواره های هیجانی در رابطه بین پیوند والدینی و صمیمیت زناشویی نقش میانجی داشتند. بنابراین با توجه به نقش طرحواره های هیجانی در تجربه هیجانی و استفاده از راهبردهای کنترل هیجان، می توان گفت که این طرحواره ها از طریق تأثیر بر ادراک افراد از هیجان (مثل باور به غیرقابل کنترل بودن و منحصر بودن هیجانات به شخص) و نیز استفاده از راهبردهای مختلف (هم چون نگرانی، سرزنش دیگران، نشخوار فکری و اجتناب از موقعیت) جهت مقابله با هیجان، در رابطه بین پیوند والدینی و صمیمیت زناشویی نقش میانجی را ایفا می کنند.
۵۶.

تعارضات عمده نوجوانان ایرانی با والدین در پاندمی کووید 19(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: خانواده پژوهی سال هفدهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۶۷ 385 - 406

کلیدواژه‌ها: تعارضات عمده نوجوانان والدین کووید 19 موج سوم کرونا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۸ تعداد دانلود : ۳۴۳
پژوهش حاضر با هدف شناسایی مسائل پرتعارض در روابط والد-نوجوان در پاندمی کووید ۱۹ انجام شد. نمونه پژوهش1590 نوجوان ساکن شهر تهران بودند که به صورت مجازی به چک لیست بازسازی شده مسائل تعارض آمیز والد-نوجوان (PACIC-R) پاسخ دادند. نتایج پژوهش نشان داد که ۹۳/۹۷ درصد از نوجوانان حداقل در یکی از ۴۷ مسئله مطرح شده در PACIC-R با والدین خود اختلاف داشتند و ۳۰/۷۷ درصد از نوجوانان حداقل در یکی از این مسائل تعارض پر تکرار (یک یا چند بار در روز) با والدین خود داشتند. استفاده از رسانه (گوشی، اینترنت و بازهای اینترنتی و رایانه) تعارض عمده نوجوانان با والدین در بین ۱۳ حوزه تعارض آمیز بود و ۵۰ درصد از نوجوانان حداقل در طول یک ماه، یک یا چندبار در روز درباره این مسائل با والدینشان بحث می کردند. همچنین اختلاف در حوزه های «رفتار والدین»، «مسائل انضباطی» و «مسائل تحصیلی» به ترتیب از بیشترین مسائل تعارض آمیز عمده نوجوانان با والدین بود. به طور کل در پژوهش حاضر به بررسی ۱۳ حوزه تعارض آمیز والد-نوجوان و نقش تفاوت های سنی و جنسیتی در این حوزه ها پرداخته شد. با توجه به فراوانی بالای تعارضات روزانه در روابط والد-نوجوان در پاندمی کووید ۱۹ و به دلیل عامل خطر تعارضات والد-نوجوان در حوزه استفاده از رسانه، در بروز آسیب های روان شناختی مانند وابستگی به اینترنت در نوجوانان باید مورد توجه قرار گیرد.
۵۷.

نقش میانجی ابعاد مراقبت در رابطه میان ابعاد دل بستگی و رضایت جنسی زوجین در چرخه های زندگی خانواده(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مشاوره و روان درمانی خانواده سال هشتم پاییز و زمستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۲۶) 215 - 241

کلیدواژه‌ها: چرخه های زندگی خانواده دل بستگی رضایتمندی جنسی مراقبت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۴ تعداد دانلود : ۴۶۳
یکی از تکالیف تحولی باارزش در دوره بزرگ سالی، برقراری و حفظ روابط صمیمانه است، که به وسیله سه نظام دل بستگی، مراقبت و جنسی هدایت می شوند. پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش میانجی ابعاد مراقبت در رابطه میان ابعاد دل بستگی و رضایت جنسی زوجین در چرخه های زندگی خانواده انجام شد. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی و جامعه آماری دربرگیرنده زوج های ساکن تهران در سال 96-1395 بود؛ که دست کم یکی از آن ها تحصیلات دانشگاهی داشته باشند. تعداد ۲۴۴ زوج (488 نفر) به روش نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی از دانشگاه شهید بهشتی و خوابگاه های متأهلی دانشگاه های شهید بهشتی، امام صادق (ع)، تربیت مدرس و امیرکبیر انتخاب و ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ رﺿﺎﯾﺖ ﺟﻨﺴﯽ (ﻻرﺳ ﻮن، و همکاران 1998)، پرسشنامه مراقبت (کانس و شاور، 1994)، و پرسشنامه مقیاس های رابطه (گریفین و بارثولومیو، 1994) را تکمیل کردند. داده ها با به کارگیری نرخ همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر تحلیل شد. یافته ها نشان داد روابط معنی دار (P
۵۸.

نقش میانجی دشواری تنظیم هیجان در رابطه بین کارکردهای متوازن و نامتوازن خانواده با علائم اختلال های خوردن در نوجوانان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال نهم بهمن ۱۳۹۹ شماره ۱۱ (پیاپی ۵۶) 55-64

کلیدواژه‌ها: اختلال خوردن کارکرد خانواده دشواری تنظیم هیجان نوجوانان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۷ تعداد دانلود : ۳۳۷
اختلال های خوردن جزو زیان بارترین بیماری های روان پزشکی هستند که با بیماری های پزشکی و روان شناختی مهمی همراه هستند که موجب هزینه های شخصی، خانوادگی و اجتماعی چشمگیری می گردند. هدف پژوهش حاضر تعیین نقش میانجی دشواری تنظیم هیجان در رابطه بین کارکردهای متوازن و نامتوازن خانواده با علائم اختلال خوردن در نوجوانان بود. این مطالعه از نوع توصیفی-همبستگی بود. جامعه ی آماری این پژوهش را کلیه نوجوانان 13 تا 18 ساله مشغول به تحصیل در دبیرستان های (دوره ی اول و دوم) شهر تهران در سال تحصیلی 98-97 تشکیل می دادند. از میان آن ها 567 نفر با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس وارد پژوهش شدند و به آزمون نگرش های خوردن (گارنر و گارفینکل، 1979)، مقیاس دشواری های تنظیم هیجان (گراتز و رامر، 2004) و مقیاس ارزیابی سازگاری و انسجام خانواده (السون، 2011) پاسخ دادند. برای تجزیه وتحلیل اطلاعات، از روش مدلسازی معادلات ساختاری استفاده شد. نتایج حاکی از برازش مناسب مدل پژوهش بود. نتایج نشان داد مسیر مستقیم کارکرد متوازن و نامتوازن خانواده بر علائم اختلال خوردن معنی دار نیست ولی اثر غیرمستقیم کارکرد نامتوازن خانواده بر علائم اختلال خوردن از طریق دشواری تنظیم هیجان معنی دار است (001/0 p= ،166/0 = β ). با توجه به نتایج پژوهش حاضر می توان پیشنهاد کرد که برای مداخله در اختلال های خوردن به جای تمرکز بر کارکردهای خانواده، می توان دشواری های تنظیم هیجان را به عنوان هدف درمان انتخاب نمود.
۵۹.

پیش بینی گرایش به مصرف مواد بر مبنای انتظارات پیامد، نظارت والدینی و پایداری در برابر تاثیرات همسالان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اعتیادپژوهی سال شانزدهم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۶۵ ۲۶-۷

کلیدواژه‌ها: انتظارات پیامد مصرف مواد تاثیرات همسالان گرایش به مصرف مواد نظارت والدینی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۵ تعداد دانلود : ۱۹۶
هدف: هدف پژوهش حاضر، پیش بینی گرایش به مصرف مواد بر مبنای انتظارات پیامد، نظارت والدینی و پایداری در برابر تاثیرات همسالان بود. روش: روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش را دانشجویان دانشگاه شهید بهشتی تهران در سال 1399-1398 تشکیل دادند که از بین آن ها تعداد 419 نفر از طریق روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه های خطرپذیری جوانان، ارزیابی شناختی وقایع خطرساز، پایداری در برابر تاثیرات همسالان، و راهبردهای نظارت والدینی بود. برای تحلیل داده ها از روش های همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون گام به گام استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که بین انتظارات پیامد مثبت با گرایش به مصرف مواد رابطه مثبت و معنادار و بین پایداری در برابر تاثیرات همسالان، نظارت والدینی، کنترل والدینی، و درخواست والدینی با گرایش به مصرف مواد مخدر رابطه منفی و معناداری وجود دارد. همچنین، نتایج تحلیل رگرسیون آشکار کرد که 56 درصد از واریانس گرایش به مصرف مواد بر اساس انتظارات پیامد مثبت، پایداری در برابر تاثیرات همسالان، و نظارت والدین قابل پیش بینی است. نتیجه گیری: با توجه به یافته های به دست آمده می توان اقداماتی در راستای اصلاح انتظارت افراد در زمینه پیامدهای مثبت در مورد مصرف مواد، افزایش پایداری در برابر تاثیرات همسالان، و افزایش نظارت والدین انجام داد که در نهایت منجر به کاهش مصرف مواد شود.
۶۰.

شهرزاد، هزارویک شب و زن بودن: با تاکید بر مولفه های اجتماعی- فرهنگی زنانگی

نویسنده:
منبع: زن و فرهنگ سال دوازدهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۴۸ 15 - 25

کلیدواژه‌ها: مولفه های اجتماعی - فرهنگی زنانگی داستان های هزار و یک شب شهرزاد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۲ تعداد دانلود : ۳۳۰
هدف پژوهش حاضر بررسی مولفه های اجتماعی- فرهنگی زنانگی در داستان های هزارویک شب شهرزاد می باشد. جامعه پژوهش داستان های هزار و یک شب بود. نمونه مورد بررسی داستان هایی بود که خوانش جنسیتی داشتند. طرح پژوهش کیفی، که با روش تحلیل تماتیک صورت پذیرفت. مفاهیم زنانگی بر مبنای محتوای زنانه ویا قهرمان داستان در داستان های عاشقانه، داستان های خیالی، داستان های سفری، داستان های جن و پری و داستان های آموزشی، حکمت و پرهیزکاری مورد بررسی قرار گرفت و با استفاده از تحلیل محتوا بدست آمد. یا فته ها نشان داد که زن، محوری ترین موضوع داستان های هزار ویک شب است و در تمامی داستان ها نقش دارد . و مهم تر این که هزارویک شب اثری است که خلق آن به یک زن (شهرزاد) منسوب شده است. شهرزاد با قصه گویی توانست روایت جدیدی از زنانگی را بیان کند که نه تنها خود را از مرگ برهاند بلکه سرزمینش را با زنانگی آشتی دهد. در واقع زنانگی را از حاشیه به متن آورد تا صدایش شنیده شود.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان