سید علی میرنژاد

در شرایط متغیر و پیچیده امروزی که بر محیط اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و … حاکم است یکی از عواملی که می¬تواند به بقای سازمان کمک نماید، مسئله بهره‌وری است، به‌همین دلیل در این تحقیق سعی نموده‌ایم مهمترین عوامل مؤثر بر بهره¬وری نیروی انسانی را شناسایی کرده و در گام بعد به اولویت¬بندی این عوامل بپردازیم. پس از مطالعه متون و تحقیقات موجود در زمینه بهره¬وری و تکنیک‌های تصمیم‌گیری و هم‌چنین مصاحبه با متخصصین و اساتید، پرسشنامه¬ای تهیه گردید که شامل عواملی چون مدیریتی، اجتماعی- روانی، فرهنگی، محیطی، فردی و اقتصادی بود. پس از تجزیه و تحلیل پرسشنامه اول، معیارهای نهایی شناسایی شد و پرسشنامه دوم تهیه گردید که شامل جداول مقایسات زوجی معیارها بود و داده‌های حاصل از آن به منظور رتبه¬بندی معیارها در روش‌های AHP، SAW، TOPSIS و ELECTRE استفاده شد. با توجه به این‌که نتایج حاصل از اجرای روش‌های فوق در مواردی با یک‌د‌یگر هم‌خوانی نداشت، برای رسیدن به یک اجماع کلی از رتبه¬بندی معیارها از تکنیک‌های ادغامی (Poset) که شامل روش‌های میانگین، بردا و کپ¬لند است، استفاده نمودیم. در نهایت عوامل مدیریتی مهمترین عامل شناخته شد و سپس به ترتیب عوامل فردی، فرهنگی، اجتماعی- روانی و در انتها عوامل محیطی قرار گرفت.

ارزیابی و اندازه گیری عملکرد موجب هوشمندی سیستم و برانگیختن افراد در جهت رفتار مطلوب می شود و بخش اصلی تدوین و اجرای سیاست سازمانی است. ارزیابی عملکرد نشان دهنده میزان بهره وری فعالیت ها و برنامه های سازمان است. شناسایی شاخص های عملکرد برای هدایت سازمان به سوی اهداف بلندمدت در چنین شرایط پیچیده کسب و کار حیاتی است. در این پژوهش محدودیت های انتخاب معیارهای عملکردی و راهبردهای اجرایی در کارت امتیازی متوازن مورد بحث قرار گرفته و فرایند تحلیل شبکه و نظریه بازی ها به عنوان ابزارهایی برای افزایش اثربخشی کارت امتیازی متوازن ارائه شده است. مطالعه موردی انجام شده در سازمان شهرداری منطقه ۴ تهران نشان داد که کمّی کردن نقش عوامل مؤثر در موفقیت سازمان همراه با مقایسات زوجی ارجحیت و وابستگی های این عوامل با استفاده از فرایند تحلیل شبکه به پذیرش بهتر این مدل از سوی صاحبان این سازمان ها کمک شایانی می کند. علاوه بر این با رویکرد بازی های گروهی در نظریه بازی ها، هر منظر کارت امتیازی متوازن به عنوان یک بازیکن در نظر گرفته شده و ارزش شاپلی هر بازیکن از ائتلافات مشخص شد. در نهایت با توجه به ارزش های به دست آمده بهترین ترکیب راهبردی برای اجرا انتخاب شده است.

در این نوشتار، مسأله تخصیص مازاد سیستم سری - موازی، برای بیشینه کردن سطح دسترس پذیری سیستم با در نظر گرفتن محدودیت بودجه، وزن، حجم و بیشترین و کمترین تعداد عناصر تخصیص یافته به هر زیرسیستم مورد بررسی قرار گرفته است. نوآوری اصلی تحقیق لحاظ کردن نرخ خرابی و تعمیرپذیری اجزاء در فرآیند بهینه سازی با نرخ های خرابی و تعمیر غیر از تابع توزیع نمایی می باشد. پارامترهای مؤثر بر سیستم مورد مطالعه این تحقیق به گونه ای می باشد که امکان محاسبه دسترس پذیری با استفاده از روابط ریاضی غیرممکن خواهد بود. بنابراین این تحقیق به منظور محاسبه دسترس پذیری سیستم از تکنیک شبیه سازی استفاده می کند. از آنجایی که شبیه سازی هیچ گونه قابلیت بهینه سازی ندارد سعی می شود تا نتایج حاصل از شبیه سازی به شکل یک تابع ریاضی، که بیانگر چگونگی تأثیر متغیرهای تصمیم بر دسترس پذیری سیستم می باشد، بیان شود. در ادامه با توجه به درجه سختی بالای تابع ریاضی توسعه داده شده، الگوریتم فراابتکاری ژنتیک برای حل آن به کار گرفته می شود. در نهایت کارایی الگوریتم ژنتیک در برابر الگوریتم های اجتماع ذرات و شبیه ساز تبرید سنجیده می شود. به منظور مقایسه منصفانه، پارامترهای تأثیرگذار بر الگوریتم ها با استفاده از روش تاگوچی تنظیم شده و الگوریتم ها در بهترین حالت کارکردی خود قرار می گیرند. نتایج محاسباتی توانایی بالای الگوریتم ژنتیک را در بهینه سازی مسأله مورد نظر اثبات می کند.

امروزه با توجه به توسعه و تنوع محصولات شرکت ها و نیز رقابت شدید میان آن ها، سازمان های تولیدی باید به اندازه کافی انعطاف پذیر باشند تا از یک سو بتوانند تهدیدات غیرقابل پیش بینی در آینده نامطمئن و محیط بی ثبات را مدیریت کنند و از سوی دیگر از فرصت های موجود بهره کامل را ببرند. دوسوتوانی را یک توانایی سازمانی در هم سویی و کارآیی در پاسخ به تقاضاهای بازار و به طور همزمان سازگاری با تغییرات محیطی تعریف می کنند. به همین منظور، پژوهش حاضر به دنبال طراحی مدل ارتقای دوسوتوانی زنجیره تأمین در صنعت فولاد است. با توجه به روند روزافزون بهره گیری از روش مدل سازی معادلات ساختاری و قدرت آن در آزمون فرضیه ها، مدل طراحی شده با استفاده از رویکرد حداقل مربعات جزئی مورد آزمون قرار گرفت. سازه های مدل طراحی شده، شامل چهار بُعد «فرآیند ایجاد قابلیت پویای زنجیره تأمین»،«توانایی های رقابتی ترکیبی»،«دوسوتوانی زنجیره تأمین» و «عملکرد شرکت» می باشد. جامعه آماری این پژوهش را خبرگان صنعت فولاد یزد تشکیل می دهند. برای این منظور تعداد 100 پرسش نامه جهت سنجش مدل در بین این خبرگان توزیع و جمع آوری شد. نتایج نشان می دهد که «فرآیند ایجاد قابلیت پویای زنجیره تأمین» بر دو بُعد «دوسوتوانی زنجیره تأمین» و «توانایی های رقابتی ترکیبی»،«دوسوتوانی زنجیره تأمین» بر دو بُعد «توانایی های رقابتی ترکیبی» و «عملکرد شرکت» و در نهایت «توانایی های رقابتی ترکیبی» بر «عملکرد شرکت» تأثیر مثبت و معنی داری دارد.

در گذشته مساجد جامع تعیین کننده الگوی کلی و هویت مشترک شهرهای اسلامی به شمار می رفتند، به تعبیری مفهوم شهر اسلامی با وجود مسجد جامع تحقق می یافت و در این شهرها به زیباترین وجه هویت کالبدی و بصری آنها به نمایش گذاشته می شد. اما امروزه سیمای بیرونی عناصر شهری و در نتیجه کالبد شهر انعکاس دهنده هویت ساکنان آن نیست و نیز عنصر هویت بخش دیگر در شهرهای جدید دیده نمی شود. اما در شهر تاریخی یزد مسجد جامع کبیر به عنوان یکی از نمادهای مادی و معنوی و هویت بخش به کالبد شهر همچنان مورد توجه شهروندان است. در این مقاله که به شیوه توصیفی و تحلیلی نوشته شده و تکنیک گردآوری اطلاعات آن به صورت کتابخانه ای و میدانی بوده، سؤال اصلی پژوهش این است: آیا معماری مسجد جامع یزد در ایجاد حس تعلق مکان و هویت بخشی به یزد تأثیرگذار بوده است؟ طبق نتایج این پژوهش عناصر معماری مسجد مذکور، نوع مکان یابی بنا به ویژه در راستای قبله، ویژگی های کیفی اجزای بنا مثل مصالح، رنگ، استفاده از نمادهای مختلف، و... در هویت بخشی به کالبد یزد مؤثر بوده است.