محمد ملکی

یکی از رایج ترین و کاربردی ترین مداخلات روان شناختی در زمینه مدیریت حالات هیجانی، مداخلات مبتنی بر ذهن آگاهی و پذیرش است. هدف مطالعه حاضر بررسی اثرات مداخله مبتنی بر ذهن آگاهی-پذیرش و تعهد بر نشخوارفکری خشم، اضطراب رقابتی، کژتنظیمی هیجان و عملکرد ورزشی در ورزشکاران مرد رشته بدنسازی بود. پژوهش حاضر از نوع مطالعات نیمه تجربی بود که در قالب طرح تک موردی با خط پایه چندگانه اجرا شد. جامعه آماری شامل تمام ورزشکارانی بود که به باشگاه های ورزشی بدن سازی در شهرستان سلسله از توابع استان لرستان در سال 2021 مراجعه کرده بودند. از بین این افراد تعداد 10 نفر که حائز ملاک های ورود به پژوهش بودند با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. شرکت کنندگان به صورت انفرادی در یک برنامه 8 جلسه ای مبتنی بر ذهن آگاهی-پذیرش و تعهد شرکت کردند. داده ها با استفاده از تحلیل نیمرخ نمودارهای دیداری، شاخص تغییر پایا (RCI)، شاخص داده های ناهمپوش (PND,PAND,PEM)، شاخص میزان بهبودی، و اندازه اثر D کوهن تفسیر شدند. نتایج نشان داد که مداخله مبتنی بر ذهن آگاهی-پذیرش و تعهد منجر به کاهش نشخوارفکری خشم، اضطراب رقابتی، کژتنظیمی هیجان و نیز افزایش عملکرد ورزشی در ورزشکاران شده است. یافته های حاصل از پژوهش حاضر بیانگر این که مداخلات مبتنی بر ذهن آگاهی و پذیرش می تواند در بهبود کارکردهای شناختی-هیجانی و عملکرد ورزشی ورزشکاران مؤثر واقع شده و به کارگیری آن در کنار تمرینات جسمانی می تواند موجب بهبود عملکرد ورزشی آنها شود.

هدف: پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی tDCS آندی بر انعطاف پذیری شناختی و تصمیم گیری اجتماعی در بازیکنان ماهر، نیمه ماهر و مبتدی فوتبال انجام شد. مواد و روش ها: پژوهش حاضر یک مطالعه نیمه تجربی با دو گروه آزمایش و ساختگی (شم) به همراه پیش آزمون و پس آزمون بود. جامعه آماری شامل تمامی بازیکنان فوتبال استان کردستان بودند که از بین آن ها تعداد 60 نفر بازیکن مرد با میانگین سنی 27/24 در سطح ماهر، نیمه ماهر و مبتدی به شیوه در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و شم گماشته شدند. گروه آزمایش، سه جلسه تحریک آندی با شدت 2 میلی آمپر به مدت 20 دقیقه دریافت کرد و گروه شم نیز سه جلسه تحریک الکتریکی به صورت شم یا ساختگی را دریافت نمود. برای گردآوری داده ها از آزمون دسته بندی کارت های ویسکانسین و بازی اولتیماتوم استفاده شد. داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس تک متغیره (ANCOVA) در نرم افزار SPSS-22 تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان داد که tDCS منجر به افزایش معنادار انعطاف پذیری شناختی و بهبود تصمیم گیری اجتماعی در فوتبالیست های گروه آزمایش در مقایسه با گروه شم شده است (001/0>p). نتایج آزمون پیگیری بونفرونی نشان داد tDCS باعث افزایش انعطاف پذیری شناختی فوتبالیست های ماهر و نیمه ماهر در گروه آزمایش در مقایسه با گروه شم شده است (001/0>P)، ولی بر انعطاف پذیری شناختی فوتبالیست های مبتدی تأثیر معناداری را نداشته است. علاوه بر این، نتایج نشان داد که tDCS بر بهبود تصمیم گیری اجتماعی در تمامی فوتبالیست های ماهر، نیمه ماهر و مبتدی در گروه آزمایش در مقایسه با گروه شم تأثیر معناداری داشته است (001/0>p).  نتیجه گیری: نتایج حاصل از پژوهش حاضر برای روانشناسان ورزشی و مربیان فوتبال در راستای بهبود عملکردهای شناختی و رفتاری بازیکنان فوتبال توسط tDCS پیامدهای کاربردی به همراه دارد.