مجیدولی شریعت پناهی

تجربه دنیا نشان داده است که توسعه شهری ارتباط تنگاتنگی با توسعه حکمروایی دارد و در ایران نیز چنین است. در این میان، کلانشهر تهران، به عنوان پایتخت، با مشکلات بسیاری مواجه است و منطقه چهار که از پرجمعیت ترین مناطق تهران است در شرایط کنونی فاقد توازن در سطح توسعه در بین نواحی مختلف می باشد. کشف روابط بین این شرایط با وضعیت حکمروایی در نواحی، مساله پژوهش را تشکیل می دهد. پژوهش به روش توصیفی-تحلیلی و با راهبرد پیمایش انجام شد. شاخص ها ابتدا به روش دلفی (DELPHI) بدست آمد. شاخص هایی که در محیط SPSS دارای نمره بالاتر از میانگین (3 از 5) بوده و انحراف معیار آن ها پایین باشد (که در اغلب موارد زیر 1 بدست آمده است) نهایی شدند. لذا شاخص های نهایی حکمروایی بدست آمدند.

تنوع قومی در ایران به گونه ای است که می توان جامعه پلی اتنیک یا کثیر الاقوام را بر آن اطلاق نمود. از این رو سازماندهی سیاسی فضا و آمایش سرزمین، ماهیت قوانین از جنبه تئوریک و عملی، سیاستهای اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و... مستلزم تعریفی است که همگرایی معنوی برونداد نهایی آن باشد. مقاله حاضر با تکیه بر منابع مکتوب داخلی و خارجی و به روش توصیفی- تحلیلی با مفروض قرار دادن این امر نقش مولفه های قومی - زبانی در بحران های ژئوپلیتیکی ایران دارای چه فرصت ها و تهدیدات و نیز قوت ها و ضعف هایی بوده است؟ تبیین تحلیلی مولفه های تاثیرگذار مولفه های قومی – زبانی، می تواند بحران های ژئوپلیتیک دیگری از جمله بحران توسعه، بحران انزوای جغرافیایی و بحران مشارکت را به وجود آورد. تنوع قومی در ایران به گونه ای است که می توان جامعه پلی اتنیک یا کثیر الاقوام را بر آن اطلاق نمود. از این رو سازماندهی سیاسی فضا و آمایش سرزمین، ماهیت قوانین از جنبه تئوریک و عملی، سیاستهای اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و... مستلزم تعریفی است که همگرایی معنوی برونداد نهایی آن باشد. مقاله حاضر با تکیه بر منابع مکتوب داخلی و خارجی و به روش توصیفی- تحلیلی با مفروض قرار دادن این امر نقش مولفه های قومی - زبانی در بحران های ژئوپلیتیکی ایران دارای چه فرصت ها و تهدیدات و نیز قوت ها و ضعف هایی بوده است؟ .

در سال های اخیر تغییرات کاربری اراضی به چالش بزرگ در مناطق روستایی تبدیل شده است. در روستاها خبری از اصالت، محیط بکر و آرامش فراگیر نیست، چرا که فرهنگ خاص و نجیب روستائیان جای خود را به سرمایه داری سیری ناپذیر سود و فایده داده است، سرمایه داری موذیانه ای که اصالت بخش ترین قلمروها را به تسخیر خود در آورده است. در این پژوهش عوامل مؤثر بر تغییرات نظام کاربری زمین در مناطق روستایی دهستان لواسان کوچک با رویکرد اقتصاد سیاسی فضا بررسی شده است. این پژوهش از نظر هدف کاربردی است که به روش توصیفی تحلیلی و مبتنی بر مطالعات اسنادی و میدانی انجام گرفته است. در بخش تحلیل میدانی جهت تجزیه و تحلیل تغییرات کاربری اراضی از تصاویر ماهواره ای و در بخش اسنادی از تکنیک دلفی استفاه شده است. برای ارزیابی عوامل، از 44 گویه در قالب 8 شاخص اقتصادی، سیاسی، کالبدی، مسکونی، کشاورزی، تجاری اداری، حمل و نقل تاسیسات و فرهنگی، ورزشی و توریستی و جهت تحلیل و سنجش میزان اهمیت پیشرانها از روش تحلیل دلفی، آزمون کای اسکوئر و میانگین استفاده شده است. نتایج اوزان شاخص های اجماع، قطعیت، اهمیت و اولویت، نشان می دهد که دسترسی به سیستم حمل و نقل، توریست پذیری منطقه و رشد سرانه تاسیسات بیشترین اهمیت و کیفیت مسکن از نظر دسترسی به تأسیسات زیربنایی، رشد و نوع کاربری تجاری، توریست پذیری منطقه و دسترسی به سیستم حمل و نقل بالاترین اهمیت را داشته اند.

عراق با ایران دارای طولانی ترین مرزهای سرزمینی در منطقه است. ویژگی مرزهای دو کشور به گونه ای است که تقویت نیازها و ظرفیت های متقابل اقتصادی را ضروری می سازد. عراق در دوره پسا صدام به دلیل عدم یکپارچگی سیاسی، عدم تاثیرگذاری کارآمد بر سیاست های جهانی و منطقه ای در ارتباط با دیگر کشورها، وجود اختلافات قومی-مذهبی، عدم همکاری با دول عرب منطقه جهت ثبات و امنیت در منطقه و ضعف ساختار نتوانست منافع، امنیت و اهداف خود را عملی سازند. با توجه به این که نگرش های موجود، اساس روابط ایران و عراق را بر پایه تفکرات امنیتی و تهدید متقابل و به طور کلی بی اعتمادی و سوء ظن تعریف می نمایند. از این لحاظ عراق یک رقیب استراتژیک و تهدید امنیتی برای ایران بوده و ممکن است در آینده نیز باشد، هدف این مقاله بررسی تاثیر تحولات ژئوپلیتیکی عراق بر امنیت ملی ایران بعد از سقوط صدام حسین از 2003 تا 2019 می باشد. سوال پژوهش این است که تاثیر تحولات ژئوپلیتیکی عراق بر امنیت ملی ایران بعد از سقوط صدام حسین از 2003 تا 2019 چگونه است؟ روش پژوهش ترکیبی از کیفی و کمی است. بخش کیفی مبتنی بر کدگذاری چند مرحله ای است. بخش کمی از نظر نوع توصیفی پیمایشی، از نظر هدف کاربردی خواهد بود. جامعه آماری شامل متخصصان و صاحب نظران فعال در حوزه علوم سیاسی و روابط بین الملل خواهد بود. نمونه آماری برابر 400 نفر از صاحبنظران جغرافیای سیاسی و به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب خواهند شد. ابزار پژوهش شامل روش مصاحبه ، روش دلفی و پرسشنامه است.