محمدحسین حق شناس

پژوهش حاضر با هدف بررسی کارآمدی مداخله وفاداری جنسی همسران در افزایش رضایت و تعهد زناشوئی مبتنی بر الگوی اسلامی تنظیم رفتار جنسی انجام شده است. بدین منظور، از یک طرح آزمایشی تک آزمودنی با خط پایه چندگانه و نمونه ای شامل سه زوج استفاده شد. یافته ها نشان داد هر سه زوج با شروع مداخله، روند افزایشی و روبه بهبودی را در مقیاس رضایت زناشویی (71 درصد) و در مقیاس تعهد زناشویی (5/61) نشان دادند. میزان 100٪ درصد داده غیرهمپوش (PND) برای زوج دوم (خانم و آقا) در مقیاس رضایت زناشویی، نشان از اثربخشی بالای مداخله در این متغیر داشت و این شاخص برای زوج اول و سوم 80٪ بود که درباره آنها نشان از اعتبار نسبی مداخله دارد. همچنین، (میزان 100٪ داده غیرهمپوش (PND) در مقیاس تعهد زناشویی برای خانم در زوج سوم نشان از اثربخشی بالای مداخله در این متغیر دارد و این شاخص برای زوج اول، دوم و آقا در زوج سوم، 80٪ بود که نشان از اعتبار نسبی مداخله در این متغیر دارد. این یافته ها نشان می دهد مداخله وفاداری جنسی مبتنی بر الگوی اسلامی تنظیم رفتار جنسی در افزایش رضایت و تعهد زناشوئی کارآمداست.

پژوهش حاضر با هدف تدوین مداخله آموزشی مبتنی بر الگوی تنظیم رفتار جنسی با رویکرد اسلامی در افزایش خویشتن داری جنسی پسران انجام شده است. بدین منظور اهداف، فنون و تکالیف این مداخله طراحی شد. برای بررسی روایی محتوای مداخله، نظر کارشناسان مورد استفاده قرار گرفت. در بررسی کارآمدی مداخله آموزشی، از یک طرح آزمایشی تک آزمودنی با خط پایه چندگانه و نمونه سه نفری شامل پسران نوجوان استفاده شد. فنون و تکالیف مداخله آموزشی مبتنی بر الگوی تنظیم رفتار جنسی با رویکرد اسلامی، در دوازده گام به دست آمد. روایی محتوای طرح نما نیز برای تمامی راهبردها، اهداف عملیاتی، فنون و تکالیف در اظهار نظر نُه کارشناس تأیید شد. در طرح آزمایشی تک آزمودنی، یافته ها نشان داد که هر سه مُراجع با شروع مداخله، روند افزایشی و روبه بهبودی را در مقیاس خویشتن داری جنسی (57 درصد) نشان دادند. میزان 86 درصد داده غیرهمپوش مربوط به تحلیل دیداری در مقیاس خویشتن داری جنسی برای هر سه مراجع نشان داد که مداخله طراحی شده، از کارآمدی برخوردار است. نتیجه این پژوهش نشان می دهد که طرح نمای درمانی مبتنی بر الگوی تنظیم رفتار جنسی با رویکرد اسلامی، مداخله ای آموزشی است که در افزایش خویشتن داری جنسی تأثیر دارد.

زمینه و هدف: به طور کلی میل و رفتارجنسی در دوره نوجوانی نسبت به دوره های دیگر رشد بیشتری دارد و از آنجائی که میل جنسی کارکرد لذت آوری دارد، و با توجه به اینکه امروزه صنعت سکس و شاخه های مرتبط با آن رشد فزاینده و دسترسی به تکنولوژی های نوین به ویژه اینترنت نیز موجب تسریع این روند شده است، می تواند نوجوان را به هر دلیل در معرض آسیب روحی و روانی قرار دهد. لذا هدف این پژوهش بررسی زیرساخت های درونی سازی و صیانت خویشتنداری جنسی ویژه نوجوانان مبتنی بر منابع اسلامی بود. روش پژوهش: نوع این تحقیق از لحاظ هدف، کاربردی و از نظر نحوه جمع آوری مؤلفه ها، با در نظر گرفتن خانواده متون دینی، مؤلفه های درونی سازی و صیانت خویشتنداری جنسی با هدف تنظیم رفتار نسبت به هیجانات جنسی استخراج و آموزه های اسلامی و روانشناختی مرتبط با خویشتنداری جنسی از روش توصیفی- تحلیلی بررسی شد. یافته ها: نتایج نشان داد که با توجه داشتن به عقل اخلاقی به هنگام مواجهه با تحریکات جنسی و بالا بردن توانمندی های روانشناختی نوجوان در معرکه های جنسی و فشار درونی آن، از جمله مباحثی است که مورد تأکید قرار گرفته اند. عناصر مرتبط با درونی سازی و صیانت خویشتنداری ویژه دوران نوجوانی که از آموزه های اسلامی و روانشناختی استخراج شد، عبارتند از: 1. کسب مهارت مهارگری از طریق بی توجهی کردن به محرک های درونی، بالا بردن توان بازداری رفتاری، تأخیر در کامرواسازی و مقاومت در برابر وسوسه؛ 2. افزایش ظرفیت مهارگری با ابزارهای روانشناختی همچون صبر و تاب آوری و آینده نگری مثبت و 3. ایجاد محبت و مهرورزی با حفظ عزت نفس، خدادوستی، دیگردوستی و ارتباط معنوی با خداوند، می باشند. نتیجه گیری: این پژوهش با توجه به خلأ موجود در زمینه تنظیم فردی رفتارجنسی با تأکید بر درونی سازی و صیانت خویشتنداری جنسی بر اساس متون اسلامی به تبیین و شناسایی عناصر و زیرساخت آن می پردازد.

پژوهش حاضر با هدف کارآمدی مداخله آموزشی تنظیم رفتار جنسی با رویکرد اسلامی در کاهش اضطراب و افزایش سلامت روانی پسران نوجوان انجام شده است. بدین منظور، برای بررسی کارآمدی مداخله آموزشی الگوی تنظیم رفتار جنسی با رویکرد اسلامی در کاهش اضطراب و افزایش سلامت روانی پسران نوجوان از طرح آزمایشی تک آزمودنی با خط پایه چندگانه و نمونه سه نفره استفاده شد. یافته ها نشان داد هر سه مُراجع با شروع مداخله، روند افزایشی و رو به بهبودی را در مقیاس اضطراب کتل و در مقیاس سلامت روانی نشان دادند. میزان داده غیرهمپوش برای مُراجع سوم و میزان داده غیرهمپوش برای مُراجع اول و دوم در مقیاس اضطراب کتل نشان داد که مداخله آموزشی تنظیم رفتار جنسی با رویکرد اسلامی در کاهش اضطراب و افزایش سلامت روانی پسران نوجوان از کارآمدی و اثربخشی نسبی برخوردار است. بخش چشمگیری از تغییرات به وجودآمده در دوره پیگیری یک ماهه و سه ماهه ادامه پیدا کرد. نتایج این پژوهش نشان داد مداخله آموزشی تنظیم رفتار جنسی با رویکرد اسلامی، روشی مؤثر در کاهش اضطراب و افزایش سلامت روانی نوجوانان است.