زینب محمودیان

«نوآوری» پیش فرض ضروری هر فعالیت مداوم رقابتی است. در عرصه فعالیت های اجتماعی و به ویژه اقتصادی، گوی سبقت را کسی می رباید که بتواند راهکارها و منابع تداوم نوآوری سازمان خود را بهتر و بیشتر بشناسد. امروزه مؤسسات خیریه در ایران بیش از هر زمان دیگری وارد عرصه رقابت شده اند و متخصصان، وجود بازار رقابت سخت و جدی در بخش های مختلف به ویژه برای جذب و حفظ حامیان را در میان مؤسسات خیریه تأیید می کنند؛ رقابتی که دیرزمانیست در مؤسسات خیریه کشورهای توسعه یافته و در پی پذیرش خیریه در بستر صنایع فرهنگی به طور جدی سازماندهی شده و جریان دارند. در این پژوهش، راهکارها و منابع توسعه نوآوری در مؤسسات خیریه ایران مطالعه شد. بدین منظور از روش تحقیق کیفی گراندد تئوری، با ابزار مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته با 6 نفر از خبرگان حوزه خیریه، به صورت نمونه گیری هدفمند استفاده شد و پژوهش تا رسیدن به مدل پارادایمی ادامه یافت. نتایج به دست آمده نشان دادند عواملی چون ویژگی های مدیر، قدرت میانجی ها، شبکه شدن، تشکیل نظام جامع امر خیر، ارتباطات میان فرهنگی از تأثیرگذارترین عوامل توسعه نوآوری در مؤسسات خیریه کشور هستند و محوری ترین مقوله شناسایی شده، بهره مندی از دانش بازار است. برنامه ریزی راهبردی و تعیین اهداف و روش ها براساس دانش روزآمد بازار موجب می شود شرایط گوناگون و زمینه های لازم برای توسعه نوآوری، فراهم و به تبع آن، ارتباط میان فرهنگی و تکثرگرا که زمینه ساز تحولاتی جدی در عرصه امر خیر هستند، در خیریه ها محقق شوند.

استعاره از مهمترین عناصر زیبایی آفرینی است که در آثار هنری مورد توجه است. زبان شناسی شناختی استعاره ها را به عنوان ابزاری برای فهم و بیان تصورات انتزاعی در قالب تصاویر معرفی کرده است. بر اساس نظریه استعاره مفهومی لیکاف و جانسون، مطالعه استعاره ها یکی از راه های دسترسی به نظام تفکر افراد جامعه است. استعاره های مفهومی در قالب هنرهای تجسمی چارچوب هایی ذهنی را در مخاطب ایجاد می کنند، که از بین بردن آن ها دشوار است. در میان انواع هنرهای تجسمی دیوارنگاری کارکردهای ارتباطی قدرت مندی دارد و می تواند به تأثیرات فرهنگی و اجتماعی در جامعه منجر شود. از این رو، پرسش های اصلی این پژوهش عبارتند از: «دیوارنگاره ها در شهر تهران مفهوم زن را در قالب چه استعاره هایی برای مخاطبان برساخت می کنند؟» و «این استعاره ها بر اساس کدام حوزه های کلان مفهومی تعریف می شوند؟» این پژوهش با رویکردی کیفی و روش نشانه شناسی انجام شده است. بدین منظور 19 دیوارنگاره در شهر تهران از سال 1396 تا 1400 به صورت هدفمند انتخاب و مطالعه شد. در نهایت 57 استعاره مفهومی شناسایی شد که در 4 محور اصلی شامل: «حضور اجتماعی فعال زنان در جامعه ایرانی»، «برابری موقعیت زنان و مردان در جامعه ایرانی»، «نقش محوری زن در خانواده و جایگاه مادری» و «جایگاه حجاب در زندگی زن»، به بازنمایی زنان پرداخته اند.