سینا سیدآبادی

پژوهش حاضر به تحلیل نقوش اسکناسهای پس از انقلاب اسلامی بر اساس رویکرد بازتاب در جامعه شناسی هنر اختصاص یافته است. این رویکرد به بررسی هرگونه تحولات اجتماعی و بازتاب آنها در آثار هنری می پردازد. بر این اساس، مسئله اصلی این است که تحولات اجتماعی پس از انقلاب اسلامی چه تأثیری بر شکلگیری و تنوع نقوش اسکناسها داشته و تا چه اندازه بازنمایی کننده این اتفاقات است. برای دستیابی به هدف پژوهش، نقوش 35دد اسکناس از سال 1357 تا 1369 بررسی قرار گرفت و با تحولات اجتماعی دورههای چاپ اسکناسها تطبیق داده شد. نتایج نشان می دهد که پس از دستورات بنیانگذار کبیر انقلاب اسلامی مبنی بر برچیده شدن آثار و نمادهای طاغوت، تمامی این عناصر از اسکناسها حذف شده و تحولات اجتماعی از جمله تشکیل جهاد سازندگی، راهپیماییهای مردم در زمان انقلاب اسلامی، آزادسازی خرمشهر، ایران هستهای، رشد علم و فناوری و نیز وامگرفتن مؤلفه های مورد نظر دولت از مذهب و دین اسلام در طراحی نقوش اسکناسهای ایران پس ازانقلاب مشهود بوده است و بازتاب آنها در این آثار دیده میشود. پژوهش حاضر بر اساس هدف بنیادی، و از نظر روش و ماهیت، تاریخی و توصیفی تحلیلی است. روش جمعآوری اطلاعات به شیوه - کتابخانهای و میدانی بوده است.