فرشید فرخی زاده

با توجه به اهمیت و نقش فزاینده صنایع کوچک و متوسط و نقشی که آمادگی الکترونیکی و گسترش تجارت الکترونیکی در کاهش هزینه و بسط فعالیت این صنایع دارد، بررسی وضعیت آمادگی الکترونیکی جهت ورود به بازار تجارت الکترونیکی در صنایع کوچک و متوسط بسیار مهم است. از این رو طراحی الگوهای ارزیابی آمادگی متناسب با شرایط داخلی و محیطی سازمان ها و جوامع با هدف سنجش سطح آمادگی الکترونیکی آن ها ضروری است و بدون ارزیابی آمادگی سازمان ، فعالیت در دنیای شبکه ای غیرممکن و یا موانع آن بسیار زیاد خواهد بود. <br /> در این مقاله ضمن معرفی اجمالی مدل های ارائه شده برای ارزیابی آمادگی الکترونیکی و طبقه بندی آن ها، عوامل مؤثر در ارزیابی آمادگی صنایع تولیدی کوچک و متوسط جهت ورود به بازار تجارت الکترونیک با رویکرد ترکیبی فراتلفیق بررسی و شناسایی شده است. سپس به منظور شناخت بهتر متغیرهای تأثیرگذار بر این رابطه و درک دینامیزم های موجود، با استفاده از رویکرد مدل سازی پویایی های سیستم و ترسیم نمودارهای علّی- حلقوی(CLD)، یک مدل ارزیابی آمادگی صنایع کوچک و متوسط جهت ورود به بازار تجارت الکترونیک ارائه و در نهایت شبیه سازی توسط نرم افزار ونسیم انجام شده است. دو سناریوی اساسی افزایش تبلیغات و کیفیت سیستم، به عنوان اهرم های مدل مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت. نتایج شبیه سازی، حاکی از تأثیر مثبت کیفیت سیستم و تبلیغات بر روی آمادگی الکترونیکی صنایع است با این تفاوت که تأثیر کیفیت سیستم نسبت به تبلیغات بر افزایش آمادگی الکترونیکی بیشتر است.

سرعت تغییر و تحولات، رقابت، مشتریان مطلع و فهیم و نوآوری های روزافزون، چالش ها و عدم قطعیت های جدی پیش روی سازمان ها در آینده می باشد که ضرورت توجه ویژه به موضوع مدیریت دانش و سازگاری آن با شرایط آینده را اثبات می کند. چنانچه در مسیر تعالی مدیریت دانش در یک سازمان، فاقد نگاه آینده پژوهی باشیم، اقدامات توسعه ای مدیریت دانش علاوه بر ناتوانی در حل مسئله، نفعی بر پایه نیازهای دانشی آینده نیز نخواهد داشت. هر دو مفهوم آینده پژوهی و مدیریت دانش درباره شناسایی پیچیدگی و پویایی برخاسته از محیط داخلی و خارجی سازمان ها بوده و به نیازمندی دانشی مدیران برای تصمیم گیری در چنین محیط هایی می پردازند. با نگاه مختصری به نقش آینده در هدف گذاری، برنامه ریزی و تصمیم گیری، می توان به اهمیت آینده پژوهی در مدیریت دانش پی برد. مدیریت دانش یکی از عوامل تأثیرگذار در حوزه آینده پژوهی است. در این پژوهش، سعی بر آن است تا به بررسی رابطه و نقش آینده پژوهی و مدیریت دانش در یک سازمان پرداخته شود. در این تحقیق پژوهشگران با مطالعه موردی با استفاده از مصاحبه عمیق با خبرگان موضوع (که شامل کارکنان، مدیران و اعضای هیئت علمی یک مرکز آموزش عالی نظامی) است، به نحوه پیوند آینده پژوهی با سیر بلوغ مدیریت دانش پرداخته اند که نوآوری آن متکی بر ترکیب روش های آینده پژوهی در مسیر کارآمدسازی الگوی مدیریت دانش سازمانی است. در این مسیر، از روش های مصاحبه، پرسشنامه و مرور ادبیات برای گردآوری داده ها استفاده شده است و از منطق تحلیل چارچوب و گروه متمرکز حول چالش های آینده مدیریت دانش سازمان موردمطالعه به عنوان ابزارهای تجزیه وتحلیل استفاده شده است. با تجزیه وتحلیل روش های آینده پژوهی به مبانی کارکردی آنها، درنهایت مدلی برای توسعه آینده پژوهی برمبنای مدیریت دانش سازمانی به عنوان خروجی پژوهش پیشنهاد شده است.

رویکردهای نوآوری استراتژیک و نوآوری باز می توانند تحولی در عملکرد شرکت ها ایجاد نموده و نقاط ضعف و اشکالات وارده بر رویکردهای سنتی را مرتفع نمایند. همراهی این دو متغیر با عملکرد زمینه ساز شرایطی می گردد که شرکت ها برای دستیابی به عملکرد بالا و رقابت با رقبا و زنده ماندن از نوآوری استفاده کنند. با توجه به اهمیت این امر در تحقیق حاضر به بررسی تأثیر عوامل نوآوری باز بر استراتژی و عملکرد سازمانی شهرداری تهران (نمونه موردی: شهرداری منطقه یک تهران) پرداخته شد. این تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر گردآوری داده ها توصیفی- تحلیلی است. تجزیه وتحلیل داده ها و آزمون فرضیه های پژوهش توسط نرم افزارهای SPSS، PLS، بر اساس پرسشنامه های گردآوری شده از 234 نفر از مدیران و کارشناسان واحدهای شهرسازی، امور شهری، فناوری اطلاعات، مالی، برنامه ریزی و توسعه شهری به عنوان نمونه آماری صورت گرفته است، روش نمونه گیری از نوع کاملاً تصادفی و روش فرمول کوکران می باشد و ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه نوآوری باز با 17 گویه و پرسشنامه استراتژی ارزیابی سازمانی با 15 گویه و پرسشنامه عملکرد سازمانی با 15 گویه می باشد که دارای روایی و پایایی مورد تائید می باشد. نتایج بررسی فرضیات حاکی از آن بوده است که به ترتیب عامل تولیدی، فرآیندی و اداری با ضریب (0.116،0.149 و 0.509) بر استراتژی و با ضریب (0.172،0.117 و 0.605) بر عملکرد سازمانی تأثیر دارد.