اعظم منصوری نیک

مقدمه: پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه علی درونی سازی آرمان لاغری با نارضایتی از بدن با توجه به نقش واسطه ای مقایسه اجتماعی انجام گرفت. روش: 351 دانشجوی دختر مقطع کارشناسی دانشگاه کاشان که به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند، در این پژوهش شرکت کردند. به منظور جمع آوری داده ها از مقیاس های جهت گیری مقایسه ای آیوا-نترلندز (INCOM)، مقیاس مقایسه ظاهر جسمانی نسخه تجدیدنظرشده (PACS-R)، مقیاس تجدیدنظرشده کلیشه سازی بدن آرمانی (IBIS-R) و پرسشنامه شکل بدنی (BSQ) استفاده شد. ارزیابی الگوی پیشنهادی از طریق الگویابی معادلات ساختاری (SEM) و با استفاده از نرم افزارهای SPSS و AMOS ویراست 21 انجام شد. یافته ها: نتایج نشان دادند که الگوی پیشنهادی از برازش نسبتاً خوبی با داده ها برخوردار است. برازش بهتر از طریق همبسته کردن خطاهای یک مسیر حاصل شد. یافته ها همچنین حاکی از معنی داری روابط بین درونی سازی آرمان لاغری با مقایسه اجتماعی کل و مقایسه اجتماعی ظاهر بود. رابطه مقایسه اجتماعی ظاهر و مقایسه اجتماعی کل با نارضایتی از بدن نیز معنی دار بود. نتایج همچنین نقش واسطه ای مقایسه اجتماعی ظاهر را در رابطه بین درونی سازی آرمان لاغری با نارضایتی از بدن مورد تأیید قرار دادند. نتیجه گیری: بر اساس یافته های پژوهش حاضر، بررسی عوامل علی زمینه ساز درونی سازی آرمان لاغری و مقایسه های اجتماعی مرتبط با ظاهر می تواند گامی در جهت پیشگیری از ایجاد نارضایتی از بدن باشد. کلمات کلیدی: درونی سازی آرمان لاغری، نارضایتی از بدن، مقایسه اجتماعی    

ادراک ناهمخوانی بین بدن واقعی و بدن آرمانی در افراد باعث می شود آنها راهبردهای مقابله ای را برای مدیریت تجارب پریشان کننده تصویر بدن شان به کار برند. پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین ناهمخوانی بدن با راهبردهای مقابله ای غیر انطباقی تصویر بدن (اجتناب تجربه ای و ترمیم ظاهر) با میانجیگری شفقت به خود و شرم از بدن در دانشجویان دختر انجام گرفت . اعضای نمونه را ۳۰۰ دانشجوی دختر دانشگاه شهید چمران اهواز که به روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای انتخاب شدند، تشکیل می دادند. به منظور جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه ایده آل های تصویر بدن ، مقیاس آگاهی از بدن شی انگاشته ، پرسشنامه راهبردهای مقابله ای تصویر بدن و مقیاس شفقت به خود (فرم کوتاه) استفاده شد. ارزیابی الگوی پیشنهادی با استفاده از روش تحلیل مسیر انجام گرفت. نتایج نشان داد مسیر مستقیم ناهمخوانی بدن به اجتناب تجربه ای معنی دار نبود در حالیکه مسیر مستقیم ناهمخوانی بدن به ترمیم ظاهر معنی دار بود. علاوه بر این، مسیر شفقت به خود به شرم از بدن معنی دار بود. همچنین مسیر غیر مستقیم ناهمخوانی بدن به راهبردهای مقابله ای غیر انطباقی تصویر بدن از طریق شفقت به خود و شرم از بدن معنی دار بود. این مطالعه همسو با مدل درمان مبتنی بر شفقت نشان میدهد، شرم و شفقت، ابعاد هیجانی نارضایتی از تصویر بدنی محسوب می شوند.

طی چند دهه اخیر، مطالعه در زمینه تصویر بدن پیوسته رشد یافته است و پژوهش های انجام شده که در آنها محققان به بررسی تأثیرات تصویر بدن بر کنش های روانی اجتماعی پرداخته اند. پژوهش حاضر نیز با هدف بررسی رابطه تصویر بدن، میزان سازگاری و پیشرفت تحصیلی انجام شده است. نمونه پژوهش شامل 400 دانش آموز دختر و پسر دوره متوسطه بود که به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. به منظور جمع آوری اطلاعات، از دو پرسش نامه خودتوصیف گریِ جسمانی و سازگاری بل استفاده گردید. همچنین از میانگین نمرات درسی دانش آموزان به عنوان شاخص ارزیابی پیشرفت تحصیلی استفاده شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها، شاخص های آمار توصیفی و استنباطی به کار گرفته شد. نتایج نشان داد که بین تصویر بدن و سازگاری ارتباط معناداری وجود دارد، در حالی که بین تصویر بدن و پیشرفت تحصیلی ارتباط معناداری مشاهده نشد. همچنین نتایج بیانگر این بود که بین تصویر بدن دانش آموزان دختر و پسر تفاوت معناداری وجود دارد، در حالی که در میزان سازگاری دانش آموزان دختر و پسر تفاوت معناداری مشاهده نشد. در مجموع یافته ها مؤید آن است که تصویر مثبتِ بدن ، میزان سازگاری را افزایش می دهد و سازگاریِ بهتر با موقعیت، بر عملکرد تحصیلی نوجوانان تأثیر بسزایی دارد.   

مقیاس آگاهی از بدن شی انگاشته یک مقیاس برجسته از سازه های کلیدی در پیشینه تصویر بدن است. پژوهش حاضر با هدف بررسی ویژگی های روان سنجی نسخه فارسی مقیاس آگاهی از بدن شی انگاشته در زنان صورت گرفت. جامعه پژوهش حاضر کلیه دانشجویان دختر دانشگاه شهید چمران اهواز بودند که 290 نفر از آنان به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. به منظور گردآوری اطلاعات از مقیاس آگاهی از بدن شی انگاشته (مک کینلی و هاید،1996)، پرسشنامه طرح واره ظاهر (کش و لابارج، 1996) و خرده مقیاس جهت گیری ظاهر پرسشنامه روابط چندبعدی بدن - خود- ظاهر (کش، 2000) استفاده شد. روایی مقیاس آگاهی از بدن شی انگاشته با استفاده از روش های تحلیل عامل تأییدی و روایی همگرا سنجیده شد و پایایی مقیاس با روش های همسانی درونی و تنصیف ارزیابی شد. ضرایب همبستگی بین آگاهی از بدن شی انگاشته و عامل های آن (پایش بدن، شرم بدن و باورهای کنترل ظاهر) با طرح واره ظاهر و جهت گیری ظاهر نشان داد که مقیاس فوق از روایی همگرای خوبی برخوردار است. ضریب پایایی آلفای کرونباخ برای کل مقیاس و عامل های آن (پایش بدن، شرم بدن و باورهای کنترل ظاهر) به ترتیب 71/0، 78/0، 75/0 و 65/0 محاسبه شد. همچنین ضرایب پایایی کل مقیاس به روش تنصیف (اسپیرمن – براون و گاتمن) 50/0 و برای عامل های آن (پایش بدن، شرم بدن و باورهای کنترل ظاهر) در دامنه 65/0 تا 71/0 و به روش بازآزمایی پس از چهار هفته برای نمره کل 79/۰ و برای عامل های آن (پایش بدن، شرم بدن و باورهای کنترل ظاهر) به ترتیب 83/0، 66/0 و 63/0 به دست آمد. نتایج پژوهش بیانگر این بود که مقیاس آگاهی از بدن شی انگاشته در ایران از روایی و پایایی مطلوبی برخوردار است.

اهمال کاری تحصیلی بیانگر تأخیر در فعالیت های تحصیلی است که می تواند عمدی، اتفاقی و یا عادتی بوده و با عوامل متعددی مرتبط باشد. پژوهش حاضر باهدف تعیین رابطه ی صفات شخصیتی، کمال گرایی و رضایت از زندگی با اهمال کاری تحصیلی انجام گرفته است. پژوهش حاضر از نوع توصیفی – همبستگی است. نمونه ی پژوهش شامل 243 دانشجوی دختر و پسر بود که به روش نمونه گیری طبقه ای انتخاب شدند. به منظور جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه ی پنج عاملی شخصیت نئو(NEO-FFI)، پرسشنامه ی کمال گرایی هیل و همکاران (PI)، مقیاس رضایت زندگی داینر و همکاران (SWLS) و مقیاس اهمال کاری تحصیلی سولومون و راثبلوم– نسخه ی دانشجو (PASS) استفاده گردید. جهت تجزیه وتحلیل داده ها ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون گام به گام محاسبه شد. نتایج نشان داد که بین صفات شخصیتی، کمال گرایی و رضایت از زندگی با اهمال کاری تحصیلی ارتباط معناداری(01/0p<) وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که مسئولیت پذیری و کمال گرایی پیش بینی کننده ی اهمال کاری تحصیلی هستند. این یافته ها تلویحات کاربردی مهمی در فهم نیمرخ شخصیتی و کمال گرایی افراد اهمال کار دارند.

مقدمه: کیفیت زندگی بیماران مبتلا به نارسایی قلبی تحت تأثیر عوامل متعددی است. پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه ی بین ویژگی های شخصیتی با کیفیت زندگی بیماران قلبی با میانجی گری رفتارهای خودمراقبتی انجام شد. روش: پژوهش از نوع مدل سازی معادلات ساختاری است. جامعه ی آماری 300 نفر از بیماران قلبی مراجعه کننده به بیمارستان جم و کلینیک تخصصی قلب و عروق بوستان بودند که به روش نمونه گیری دردسترس انتخاب شدند. جهت جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه های پنج عاملی نئو (کاستا و مک کری، 1989)، کیفیت زندگی (ویر و شربورن، 1992) و رفتار خودمراقبتی بیماران مبتلا به نارسایی قلب (جارسما و همکاران، 2003) استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که الگوی پیشنهادی پژوهش از برازش مطلوبی برخوردار است. علاوه بر این نتایج حاکی از این بود که اثر مستقیم روان رنجوری، برون گرایی و توافق پذیری بر کیفیت زندگی معنی دار است (01/0>P). هنگامی که رفتارهای خودمراقبتی به عنوان میانجی در ارتباط بین ویژگی های شخصیتی و کیفیت زندگی وارد می شود، اثر غیرمستقیم و معنادار روان رنجوری و وجدانی بودن بر کیفیت زندگی به ترتیب برابر با 09/۰- و 049/0 است (01/0>P). بنابراین رفتارهای خودمراقبتی رابطه ی بین ویژگی های شخصیتی روان رنجوری و وجدانی بودن با کیفیت زندگی را میانجی می کنند. نتیجه گیری: این نتایج تلویحات مهمی برای عملکرد بالینی و تحقیقات در زمینه ی روانشناسی سلامت بیماران قلبی دارد و ضرورت توسعه ی رویکردها و مدیریت بهتر این بیماران را در رفتارهای خودمراقبتی نشان می دهد.