مریم شریفیان

زمینه و هدف : کنترل مهاری دقیق و در عین حال انعطاف پذیر پاسخ های خودکار شناختی و هیجانی برای رفتار سازگارانه هنگام وقوع حوادث غیر قابل پیش بینی، نیازی اساسی در زندگی روزمره می باشد و نقص در این عملکرد اجرایی- شناختی، مشخصه اختلالات روان پزشکی مختلف از جمله نقص توجه- بیش فعالی (Attention-deficit hyperactivity disorder یا ADHD) و سوء مصرف مواد است. هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی عملکرد کنترل مهاری تداخلی و پاداش پیشین در زمان حضور محرک های هیجانی و غیر هیجانی از طریق تحریک الکتریکی مستقیم از روی جمجمه (Transcranial direct current stimulation یا tDCS) بود. مواد و روش ها: در این مطالعه، 20 نفر داوطلب با میانگین سنی 7/21 سال (دامنه سنی 19 تا 30 سال) در سه موقعیت تحریک آندی قشر خلفی خارجی پیش پیشانی (Dorsolateral prefrontal cortex یا DLPFC)، تحریک آندی قشر حدقه ای پیشانی (Orbitofrontal cortex یا OFC) و شرایط شبه تحریک از طریق آزمون های Stroop هیجانی و برو/ نرو هیجانی که به ترتیب برای سنجش کنترل مهار تداخلی و مهار پاداش پیشین می باشند، مورد ارزیابی قرار گرفتند. یافته ها: یافته های آزمون Stroop نشان دهنده تفاوت معنی دار در دقت اجرا (001/0 > P) و تفاوت غیر معنی دار در سرعت اجرا (050/0 < P) بود. نتایج آزمون برو/ نرو نیز تفاوت غیر معنی دار در دقت اجرا (050/0 < P) و همچنین، تفاوت غیر معنی دار در زمان واکنش (050/0 < P) را نشان داد. نتیجه گیری: با توجه به درگیری دو ساختار مغزی متفاوت در کنترل مهاری و عوامل هیجانی، تحریک یک ساختار واحد برای بهبود هم زمان این دو کارکرد اثربخش نمی باشد و به شواهد بیشتری برای بهبود هم زمان مهار و هیجان نیاز است.

این پژوهش در گستره ادبیات تطبیقی و براساس مکتب فرانسه، به بررسی و مقایسه اشعار اجتماعی احمد شاملو، شاعر مشهور معاصر ایرانی و برتولت برشت، شاعر، نویسنده و نظریه پرداز نام آور تئاتر می پردازد. این دو شاعر با زبانی ساده و روان و با نگاهی انسانی به مسائل اجتماعی خود نگریستند و این مهم در شعرشان نمایان است.شیوه کار در این پژوهش، از نوع بنیادین و به صورت کتابخانه ای و سندکاوی است که با ارائه نمونه مثال ها به تحلیل تطبیقی هشت مفهوم اجتماعی از جمله انسان، آزادی، عدالت، وطن، عشق، زن، ظلم و مرگ در سروده های شاملو و برشت پرداخته شد و این نتیجه به دست آمد که شعرهای احمد شاملو و برتولت برشت، بیانگر دردها و آلام جامعه انسانی اند. آنان با درون مایه اجتماعی شعر خود، موجب تحریک اندیشه، احساس و تخیل می شوند تا جامعه بیماری را از خواب غفلت بیدار کنند که تشنه مفاهیمی مانند آزادی، عشق، عدالت، ظلم ستیزی و... است.

هدف: درک ارزش آینده که از جمله کارکردهای اجرایی گرم محسوب می شود که به گرایش افراد برای ترجیح پاداش فوری و بی واسطه در مقابل پاداش بزرگتر ولی با تاخیر، اشاره دارد. هدف از مطالعه حاضر طراحی نسخه فارسی آزمون ادرک ارزش آینده کودکان و بررسی ویژگی های روان سنجی آن است. روش: مطالعه مقطعی حاضر بر روی 219 دانش آموز مقطع ابتدایی شهر تهران با میانگین سنی 72/9 و دامنه سنی 7 تا 12 سال، از طریق نمونه گیری در دسترس، صورت گرفت. آزمون درک ارزش آینده بر روی نمونه ها اجرا شد. همچنین این آزمون بر روی 35 دانش آموز با فاصله 3 هفته تکرار گردید. برای بررسی روایی تمیز از آزمون آماری تحلیل واریانس دو راهه، برای مقایسه میانگین نمرات استفاده شد. همچنین از آزمون همبستگی پیرسون جهت بررسی تکرار پذیری و پایایی باز آزمون استفاده شد. یافته ها: نتایج تحلیل واریانس، نشان دهنده تفاوت معنی دار نمرات آزمون درک ارزش آینده، هم بین دو جنس و هم در پایه های تحصیلی مختلف، در سطح 05/0 بود. ضریب همبستگی پیرسون نیز برابر با 71/0 بود که نشان دهنده پایایی بازآزمون نتایج بود. نتیجه گیری: طبق نتایج این مطالعه، ارزش آینده برای دختران، نسبت به پسران بیشتر است و این آزمون یک ابزار روا و پایا برای ارزیابی درک ارزش آینده در کودکان است.

هدف: کارکردهای اجرایی به مجموعه ای از توانایی های شناختی سطح بالا اشاره دارد که ما را قادر می سازد رفتارهای خود را مدیریت کنیم. تحول بهنجار کارکردهای اجرایی در دوران کودکی برای پیامدهای بعدی زندگی از جمله سلامتی، ثروت و پیشرفت تحصیلی بسیار مهم است. هدف مطالعه حاضر، طراحی و اعتبارسنجی تعدادی از آزمون های سنجش کارکردهای اجرایی در نمونه ای از کودکان ایرانی است. روش: در مطالعه مقطعی- مقایسه ای حاضر، 1676 دانش آموز با دامنه سنی 6 تا 15 سال در 9 مطالعه مختلف با آزمون های کارکردهای اجرایی مختلف شرکت کردند: آزمون های ردیابی رنگی، ری، نشانه، سیالی طرح، ویسکانسین، استروپ، برج هانوی، استروپ نوشتاری و حافظه دیداری بر روی آنها اجرا شد. برای بررسی روایی افتراقی آزمون ها از روش آماری تحلیل واریانس استفاده شد. یافته ها: نتایج تحلیل واریانس در آزمون ردیابی رنگی و شاخص ترسیم آزاد آزمون سیالی طرح در سطح 05/0 نشان دهنده تفاوت معنادار بین سنین مختلف بود. در آزمون ری، نشانه، حافظه دیداری، شاخص ترسیم با خطوط معین آزمون سیالی طرح، زمان کل آزمون ویسکانسین، زمان واکنش در هر سه مرحله آزمون استروپ و آزمون برج هانوی، نتایج تحلیل واریانس بین سنین مختلف در سطح 01/0 تفاوت معناداری را نشان داد. نتیجه گیری: آزمون های کارکردهای اجرایی آزمون معتبری برای مطالعه مسیر تکاملی و تأخیر یا اختلال هستند. این آزمون ها برای نظارت بر اختلالات رشدی و/یا مداخلات مربوطه در محیط بالینی پیشنهاد می شوند.