هوشنگ مبارک آبادی

این مقاله با نگاهی به نسل های مختلف تجربه شده شهر هوشمند در جهان، به دنبال شاخص ها و ویژگی های شهر هوشمند مطلوب ایرانی جهانی بوده است که چون در تاریخ ایران، سه نسل شهرهوشمند با عنوان شار تجربه شده است، آن را شهر هوشمند شاری نامیده ایم که شار هم به معنای «شهر و تمدن» است و هم سرواژه ۴ مفهوم است که ارکان شهر شاری پیشنهاد شده این پژوهش هستند. از طریق یک مطالعه چند ساله داخلی و بین المللی، ۵۳داناوری یا دانش و فناوری با ۹۹ ویژگی و شاخص شاری استخراج شده است تا بتوان از طریق به کارگیری و پیاده سازی آن ها « شهر مطلوب نجات دهنده یا دست کم کاهنده مشکلات انسان معاصر و زندگی شهری » را شکل داد؛ یعنی « شهر هوشمند شاری». یافته های این نوشتار از طریق روش شناسی داده بنیاد یا جی تی و به شکل آمیخته و با جامعه آماری ۴۸ نفر از خبرگان داخلی در بخش کیفی، و ۴۰۰ نفر از متخصصان حوزه فناوری و مدیریت شهری در بخش کمی، به دست آمده است. در پایان نیز پایایی یافته ها از طریق فوکوس گروپ یا گروه کانونی، راستی آزمایی شده است.

تحقیق حاضر با هدف، شناسایی ابعاد، مؤلفه ها و شاخص های توسعه منابع انسانی شرکت های کوچک و متوسط و تبیین عوامل اثرگذار بر آن با الهام از الگوی سه شاخگی مدیریت انجام شده است. این پژوهش توصیفی و در زمره تحقیقات ترکیبی (کیفی وکمّی) است که در بخش کیفی  با بهره گیری از تکنیک دلفی در تفسیر مصاحبه ها، به کشف عوامل مورد نظر پرداخته شد و تجزیه و تحلیل نهایی روی 50 ماتریس بازگشتی که مبتنی بر مؤلفه های استخراجی طراحی شده بود، انجام شد و داده های گردآوری شده با استفاده از نرم افزار میک مک تحلیل شد. جامعه آماری این تحقیق را در بخش کیفی پنل خبرگان و در  فاز کمّی شرکت ها و کسب و کارهای مستقر در شهرک های صنعتی تشکیل می دهند  که در بخش ساخت و تولید فعالیت می کنند و دارای 10- 99 کارکن هستند. داده های گردآوری شده، ابتدا با استفاده از نرم افزار میک مک تحلیل و موقعیت متغیرهای شناسایی شده از جهت تأثیرگذاری یا تأثیرپذیری مشخص گردید و در فاز کمّی نیز فرضیه هایی طراحی و نقش میانجی متغیرهای توسعه فردی و سازمان های به عنوان متغیر میانجی تعیین شد. بر اساس یافته های تحقیق در بعد ساختاری پنج مؤلفه، در بعدرفتاری چهار مؤلفه و در بعد زمینه ای سه مؤلفه در توسعه منابع انسانی این شرکت ها مؤثر شناخته شدند.

پژوهش حاضر با هدف شناسایی مؤلفه های توسعه منابع انسانی به منظور ارتقای عملکرد SMEs ایران در سه بعد رفتاری، ساختاری و زمینه ای صورت پذیرفته است. نوع پژوهش ازلحاظ هدف، کاربردی و روش آن براساس نحوه گردآوری داده ها، کمی کیفی  بود. در فاز کیفی با مرور ادبیات و پیشینه تحقیق وگفتگو با صاحب نظران و خبرگان حوزه منابع انسانی و SMEs،  مؤلفه های سه بعد رفتاری، ساختاری و زمینه ای استخراج و سپس  با تشکیل پانل دلفی متشکل از  25 خبره در چهار دور، مؤلفه های نهایی شناسایی شد و در فاز کمی براساس جدول مورگان، 375 مدیر SMEs انتخاب شدند. نمونه گیری با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای انجام شد. مدل تحقیق در قالب 74 نشانگر در 12 متغیر مکنون برای دستیابی به سه متغیر مستقل مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج تحلیل ساختاری نشان داد، هر سه بعد، نقش معنی داری در توسعه منابع انسانی SMEs دارند و مبتنی بر آزمون فریدمن، اولویت بندی هر سه بعد مشخص شد. لذا نتیجه تحقیق نشان داد مؤلفه های ابعاد ساختاری، رفتاری و زمینه ای مؤثر بر توسعه منابع انسانی، به افزایش دانش و مهارت، بهبود نگرش و انگیزه کارکنان و درنتیجه افزایش عملکرد مالی و عملیاتی  SMEs منجر شده است.