منصوره فضیلتی

نیازسنجی آموزشی، مهم ترین گام در برنامه ریزی، به ویژه برنامه ریزی درسی محسوب می شود. از این رو، هدف از پژوهش حاضر پاسخگویی به دو سوال بود: 1) نیازهای آموزشی و اولویت آنها از نظر دانش آموزان ناشنوای هنرستانی مدارس ویژه در شهر اصفهان چیست؟ 2) آیا بین دیدگاه دانش آموزان دختر و پسر ناشنوای هنرستانی نسبت به نیازهای آموزشی تفاوت وجود دارد؟ در این پژوهش توصیفی، تعداد شصت نفر از دانش آموزان پسر و دختر ناشنوای هنرستانی مدارس ویژه در شهر اصفهان به طور تصادفی انتخاب شدند و پرسشنامه نیازسنجی آموزشی محقق ساخته در اختیار آنان قرار گرفت. قابلیت اعتماد پرسشنامه بر اساس ضریب آلفای کرونباخ 79/0 برآورد گردید. روایی محتوایی پرسشنامه توسط پنج تن از استادان گروه روان شناسی و آموزش کودکان استثنایی دانشگاه تهران مورد تأیید قرار گرفت. داده های به دست آمده با استفاده از روش های آماری توصیفی و استنباطی بررسی و تحلیل شد. یافته های به دست آمده نشان داد که شرکت کنندگان در اکثر گویه ها اهمیت نیازهای ارتباطی و شغلی را بیش از سایر نیازها تشخیص دادند. همچنین بین نیازهای انگیزشی، شغلی، ارتباطی و حرکتی، تفاوت معناداری وجود داشت. نتایج پژوهش نشان داد که همه شرکت کنندگان، نیازهای آموزشی خود را در حد بالایی گزارش کردند و گروه دختران نیازهای انگیزشی و حرکتی را بیشتر از گروه پسران ابراز کردند. بنابراین ضرورت دارد در برنامه ریزی درسی برای دانش آموزان ناشنوای هنرستانی به نیازهای آموزشی آنان و اولویت های مربوط مورد توجه قرار گیرد.

نتایج پژوهش ها نشان می دهد که توانمندسازی خانواده، به گونه ای است که نقش خانواده در قالب گروه بتواند اعضایش را در موقعیت های مختلف زندگی به شکل های گوناگون دچار تحول کرده و به سطحی از رضامندی برساند. پس الگوسازی مبتنی بر سازوکارهای روانشناختی خانواده می تواند در تغییر و ایجاد رواندرستی و رضامندی زوجین از طریق برنامه های آموزشی خانواده محور مؤثر باشد. بنابراین بی توجهی به این مسأله می تواند بار زیادی از مشکلات را بر فرد و جامعه تحمیل کند. از این رو بررسی متغیرهای روانشناختی می تواند به فهم بهتر تأثیر مداخلات خانواده محور و افزایش رواندرستی اعضای خانواده و رضامندی زوجین بینجامد. از این رو هدف پژوهش حاضر بررسی کارآمدی مداخله روانشناختی خانواده محور بر رواندرستی و رضامندی زوجیت مادران باردار شهر تهران بود. روش این پژوهش نیمه آزمایشی بود. جامعه آماری را کلیه زنان باردار سه ماه اول تشکیل می دادند که برای مراقبت های دوران بارداری به بیمارستان مدائن تهران مراجعه نمودند، که از میان آنها با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس30 مادر به طور تصادفی انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه مداخله ای و گواه جایگماری شدند. مادران مقیاس رضامندی زوجیت افروز و رواندرستی را در مرحله پیش آزمون و پس آزمون تکمیل کردند. سپس آموزش روانشناختی خانواده- محور برای گروه مداخله در مدت 16 هفته و هر جلسه120 دقیقه ای ارائه شد. داده ها با روش تحلیل کواریانس چندمتغیره (مانکوا) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج بیانگر تأثیر کاربندی آموزش روانشناختی بر افزایش رواندرستی و رضامندی مادران باردار گروه مداخله ای نسبت به گروه گواه بود (0/05> P ). نتایج: بر اساس یافته های این پژوهش می توان نتیجه گرفت که، آموزش مادران می تواند تأثیر به سزایی در بهبود شاخص های متعدد باروری، بارداری و نیز سلامت نوزاد به شکل مثبت داشته باشد.

چکیده هدف پژوهش حاضر بررسی کارآمدی مداخلات روانشناختی خانواده محور بر رضامندی زوجیت مادران باردار و وزن تولد نوزادان آنها بود. در این پژوهش شبه آزمایشی جامعه آماری را کلیه زنان بارداری تشکیل دادند که در سه ماه اول بارداری بوده و برای مراقبت های دوران بارداری به بیمارستان مدائن مراجعه نمودند. با استفاده از نمونه گیری در دسترس30 مادر برای گروه مداخله و گواه انتخاب شدند. کلیه مادران مقیاس رضامندی زوجیت افروز را بعنوان پیش-آزمون و پس آزمون تکمیل کردند و وزن نوزاد آنها نیز پس از تولد اندازه گیری شد. برای گروه مداخله، 16 جلسه پی در پی مداخلات روانشناختی خانواده محور بصورت هفته ای یکبار اجرا شد. تحلیل داده های پژوهش با استفاده از ANCOVA و MANCOVAنشان داد که مداخلات روانشناختی خانواده محور موجب بهبود رضامندی زوجیت زنان باردار (05/0>p) و همچنین وزن تولد نوزادان آنها (05/0>p) شده است. نظر به نتایج پژوهش، توجه به آموزش مداخلات روانشناختی خانواده محور در دوران بارداری و داشتن برنامه های آموزشی در راستای بهبود ویژگی های روانی زنان باردار و افزایش وزن تولد نوزاد ضرورت می نماید.