مهدی مطهری

تبارشناسی و فهم دقیق آرای بسیاری از فیلسوفان در باب ادراکات، بدون توجه به نظریه ی عقل ارسطو، به خصوص در باب چگونگی حصول مفهوم عقلی، ممکن نیست. این نوشتار در تلاش است با تکیه بر بازخوانی متن آثار ارسطو و نیز محورقراردادن نفس شناسی ارسطو، تفسیری نو از مسأله ارائه کند: الف) مفهوم عقلی حاصلِ دستگاه شناختی انسان است نه قوه ی عاقله ی محض؛ ب) در این دستگاه، عامل فعلیت بخشِ معقولاتِ بالقوه نه عقل بیرونی است نه عقل درونی محض، بلکه هریک از بخش های مختلف دستگاه شناختیِ انسان (حس، خیال، اراده و عقل) به نحوی در بالفعل شدن معقول بالقوه نقش دارند؛ ج) فرایند شکل گیری ادراکات از الگوی طولی واحدی پیروی نمی کند، بلکه کارکردهای بخش های مختلف دستگاه شناختی درهم تنیده اند، به طوری که نمی توان مرز مشخصی میان قوای حسی، خیالی و عقلی و نیز میان کارکرد هایشان ترسیم کرد. از منظر ارسطو، با همان ادراکی که شیء جزئی محسوس را درمی یابیم، ذات کلی و خالص آن را نیز درمی یابیم.

استاد مطهری معتقدند علامه طباطبایی نخستین فیلسوف در تاریخ فلسفه اسلامی است که به چگونگی انتزاع معقول ثانی پرداخته است. منظور ایشان این نیست که پیش از علامه به این مسئله توجه نشده است، حتی می توان گفت عناصر اصلی تبیین علامه در کلمات صدرالمتألهین وجود دارد. عناصر ملهم از آموزه های صدرالمتألهین در تبیین علامه عبارت اند از: 1) معقولات ثانیه، علوم حصولی مسبوق به علوم حضوری اند 2) علم نفس به خود، قوا و افعالش و نیز ادراک حسی، علم حضوری اند؛ 3) بررسی فرایند انتزاع معقولات ثانیه را باید از یکی از این علوم حضوری آغاز کرد؛ 4) معقولات ثانیه محصول نگاه استقلالی به نسبت میان پدیده های یافت شده، نفسانی یا خارجی، است.

یکی از عوامل کلیدی بقای دولت ها در جهان امروز ارتقای پیوسته مدیریت عملکرد در این سازمان ها است به نحوی که سازمان های دولتی هرچه در زمینه نوآوری مدیریت عملکرد از حیث پاسخگویی به نیازهای مختلف اجتماع غنی تر عمل نمایند اسباب ایجاد رشد و کمال توسعه سازمانی را فراهم خواهند نمود. الگویی در زمینه مدیریت عملکرد اجتماعی در سازمان های دولتی وجود نداشت، لذا این پژوهش با هدف طراحی الگوی توصیف شده انجام گردید. پس از تأیید مدل با استفاده از تکنیک دلفی و بهره گیری ازنظر خبرگان در دو دور رفت وبرگشت با اجماع بیش از 80 درصد، مدل ارائه گردید، درنهایت 10 بعد اصلی،39 مؤلفه به عنوان گویه های مدل استخراج گردید. سپس توسط 16 نفر از خبرگان علمی و دانشگاهی آزمون شد و مورد تأیید قرار گرفت. تحقیق حاضر ازنظر هدف توصیفی و ترکیبی، از نظر نتیجه، کاربردی و از نظر نوع داده ترکیبی (کمی و کیفی) است. جامعه هدف تحقیق سازمان های اداری نظام دولتی مستقر در شهرستان نجف آباد اصفهان بود. بخش کمی به وسیله، 94 پرسشنامه محقق ساخته از مدیران عالی و ارشد دستگاه های اجرایی تکمیل و جمع آوری شد. درنهایت برای تحلیل داده ها از روش تحلیل عاملی تأییدی با استفاده از نرم افزار SPSS و Smart_PLS استفاده شد. بار عاملی تمامی گویه ها بالاتر از 4/0 به دست آمد. لذا پایایی مدل از وضعیت مطلوبی برخوردار بود. هدف پژوهش ارائه مدلی برای سازمان های دولتی است که سبب تاب آوری در پاسخگویی اجتماعی و تعالی سازمان های دولتی در بهره وری بوده است.

یکی از بحران های مهم بشر در طول تاریخ، جنگ و پیامدهای ناگوار آن در جوامع مختلف بوده است. اخلاق جنگ، به عنوان یکی از مباحث مهم اخلاق کاربردی، ضمن واکاوی ابعاد و  و ملاحظات اخلاقی جنگ و نیز اخلاقیات رفتاری حین جنگ، به بیان قواعد و هنجارهای لازم جهت کنترل اقدامات خشونت آمیز بین نیروهای متخاصم و ارائه راهکار برای حل چالش ها و تعارضاتی می پردازد که بین اصول نظامی و اخلاقی رخ می دهند. نگارنده  بر خلاف واقع گرایان که جنگ را بکلی بی ارتباط با اخلاق می دانند بر این باور است  که رعایت موازین اخلاقی در این حوزه ضروری است و این امر می تواند به کاهش خشونت و تبعات منفی جنگ کمک کند. از این رو، در این مقاله تلاش شده تا برخی از مهم ترین و پرکاربردترین اصول راهنما در حلِّ چالش های اخلاقی جنگ  که با اتکا  به عقل و نقل  قابل اصطیاد و استخراج اند، برشمرده و بررسی شوند. از جمله این اصول می توان به اصالت اخلاق، اصل کرامت، اصل عدالت، اصل تفکیک، اصل تناسب، و اصل صلح ورزی اشاره کرد.