شبنم رفوآ

موج نویی از پیشنهادات محصولات جدید، تصویر آرام صنعت بیمه اموال و حوادث را دگرگون کرده است.از ابتدای سال، تعداد زیادی از بیمه گران اموال و حوادث، پیشنهادات نوآورانه برای ریسک هایی شامل ریسک های فناوری،چالش های اقتصادی جاری، روابط شخصی، کسب و کارهای کوچک خانگی و رویدادهای غیرمعمول ورزشی را معرفی کرده اند. به نقل از راجر هرت ویگ ، رئیس مؤسسه نوآوری بیمه واقع در آمریکا، عصر جدیدی در بیمه اموال و حوادث آغاز شده و نوآوری در همه عرصه ها فراگیر شده است.

پژوهش حاضر در راستای بررسی تاثیر عوامل سازمانی و تکنولوژیکی بر تسهیم دانش در کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران انجام شده است. این پژوهش از نظر هدف،کاربردی و از نظر گردآوری اطلاعات، توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعه پژوهش شامل کارشناسان ارشد کتابخانه ملی در چهار بخش فراهم آوری، سازماندهی، اطلاع رسانی و آموزش و پژوهش می باشد. پس از جمع آوری اطلاعات با استفاده از پرسشنامه، برای آزمون فرضیات پژوهش از مدل سازی معادلات ساختاری استفاده شده است. نتایج بدست آمده نشان می دهد که متغیرهای فرهنگ سازمانی، ساختار سازمانی و پشتیبانی فناوری اطلاعاتی و ارتباطی بر تسهیم دانش تاثیر مثبت و معنادار دارند. نتایج بدست آمده از آزمون فرضیات فرعی حاکی از آن است که متغیرهای تمرکزگرایی، نگرش مدیر ارشد، استفاده پذیری و سهولت پذیری فناوری اطلاعاتی و ارتباطی، سیستم پاداش دهی، یادگیری سازمانی، انگیزه بیان شده بر تسهیم دانش تاثیر مثبت و معنادار داشته اند.

در مبحث بیمه خرد، آموزش مصرف کنندگان تلاشی اصولی در راستای آموزش شیوه های مدیریت ریسک به خانواده های کم درآمد بوده و هم چنین آن ها را از نقش بیمه در مدیریت هر چه بهتر ریسک آگاه می نماید. اغلب اوقات آموزش مصرف کنندگان را به عنوان بخشی جدایی ناپذیر از طرح بیمه خرد در نظر می گیرند. هدف آن است که این آموزش دانش و مهارت های لازم را در اختیار خانواده ها قرار دهد تا آن ها در مسائل مالی تصمیم گیری آگاهانه ای را صورت دهند. پژوهش های دانشگاهی و تجاری محدود در این زمینه باعث می شود تا به سختی بتوانیم نتیجه بگیریم که آیا آموزش مصرف کننده قادر به تحقق این هدف هست یا خیر. در حال حاضر، استفاده از تجربه متخصصین بهترین راهنمای موجود به نظر می رسد. این مقاله خلاصه ای از سه مطالعه انجام شده در این زمینه است.

مقدمه: مدیریت دانش یکی از راهبردهای مؤثر برای کسب مزیت رقابتی است. شرکت های بیمه از جمله سازمان های متکی بر سرمایه دانشی هستند که می توانند با پیاده سازی مدیریت دانش فرصت پیشرفت هر چه بیشتر را کسب نمایند. مدل های مدیریت دانش به عنوان الگو و نقشه راهی برای پیاده سازی موفق مدیریت دانش در سازمان ها محسوب می گردند. از این رو هدف اصلی پژوهش حاضر، ارائه مدل مفهومی مدیریت دانش برای سازمان های بیمه با مورد مطالعه شرکت بیمه دانا به عنوان یکی از شرکت های فعال در صنعت بیمه ایران است. روش شناسی: روش پژوهش کیفی و مبتنی بر رویکرد نظریه داده بنیاد است. ابزار جمع آوری داده های کیفی مصاحبه و روش نمونه گیری از نوع هدفمند با رویکرد نظری بود. در این پژوهش مصاحبه های نیمه ساختاریافته با 12 نفر از مدیران شرکت بیمه دانا انجام شد. معیار تجزیه وتحلیل داده های کیفی مبتنی بر طرح سیستماتیک نظریه داده بنیاد بود. از این رو متن مصاحبه ها پس از پیاده سازی در سه مرحله و به روش کدگذاری باز، محوری و انتخابی مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. یافته ها: در کدگذاری باز 331 کد شناسایی گردید. سپس کدگذاری محوری بر اساس الگوی پارادایمی صورت گرفت. بر این اساس، مدیریت دانش به عنوان مقوله ی محوری انتخاب شد. در نهایت کدگذاری انتخابی انجام شد که منجر به 61 کد محوری و 26 کد انتخابی گردید. نتیجه : مدل مفهومی مدیریت دانش برای شرکت بیمه دانا ترسیم گردید. در این مدل فرایندی، عوامل و شرایط مؤثر از جمله شرایط علّی، شرایط زمینه ای، شرایط مداخله گر، راهبردها و پیامدها شناسایی گردید. مدل ارائه شده می تواند به عنوان نقشه راهی برای پیاده سازی دانش مدیریت دانش در شرکت بیمه دانا مورد استفاده قرار گیرد و بر اساس آن به تجزیه وتحلیل نقاط ضعف و قوت خود بپردازد.

هدف: پیاده سازی فرآیند مدیریت دانش در سازمان نیازمند توجه و طراحی مدل متناسب با شرایط و زمینه های خاص آن سازمان است. شرکت های بیمه از جمله سازمان های متکی بر سرمایه دانشی هستند که می توانند با پیاده سازی مدیریت دانش فرصت پیشرفت هرچه بیشتر را کسب نمایند. از این رو، هدف از پژوهش حاضر، طراحی مدل پیاده سازی مدیریت دانش برای شرکت بیمه دانا است. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نوع کاربردی بود که با روش پیمایشی انجام شد. جامعه آماری پژوهش کارشناسان و مدیران شرکت بیمه دانا به تعداد 1761 نفر بودند که تعداد 317 نفر با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده به عنوان اعضای نمونه انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. تحلیل داده ها و بررسی برازش مدل نیز با روش معادلات ساختاری و با کمک نرم افزار آموس انجام گرفت. یافته ها: براساس نتایج به دست آمده، مشخص شد که مدل از برازش کافی به داده ها برخوردار است. به گونه ای که شامل پنج بعد اصلی است و هر یک از ابعاد دارای مؤلفه های جداگانه است. بعد شرایط علّی شامل مؤلفه ایجاد حافظه سازمانی، اهمیت سرمایه فکری و فضای صنعت بیمه؛ بعد شرایط زمینه ای شامل چهار مؤلفه به صورت توسعه و بهسازی نیروی انسانی، نظام ارزیابی عملکرد و ارتقا مبتنی بر دانش، نهادهای عالی و نظارتی و مدیریت و رهبری؛ بعد شرایط مداخله گر شامل دو مؤلفه به صورت عوامل انسانی و عوامل درون سازمانی؛ بعد راهبردها و اقدامات شامل سه مؤلفه به صورت آماده سازی زیرساخت مدیریت دانش، کشف و گردآوری دانش و مستندسازی دانش؛ و بعد پیامدها شامل پنج مؤلفه به صورت افزایش بهره وری سازمان، ایجاد سازمان دانش محور، رشد عملکردی و اقتصادی سازمان، ارتقا سهم بیمه در رشد اقتصاد و بهبود عملکرد نیروی انسانی است. نتیجه گیری: نتایج نشان داد مدل پیاده سازی مدیریت دانش به عنوان مرجع و الگویی برای شرکت بیمه دانا شامل پنج بعد اصلی و 17 مؤلفه است. از این رو، برای پیاده سازی موفقیت آمیز مدیریت دانش در شرکت بیمه دانا باید به این عوامل توجه ویژه شود. در بین ابعاد پنج گانه مدل مدیریت دانش، بعد پیامدها دارای رتبه اول و شرایط علّی، جایگاه آخر را به خود اختصاص داده است.

هدف: هدف این پژوهش شناسایی مؤلفه های مورد نیاز پیاده سازی اشتراک دانش و بررسی وضعیت آنها در صنعت بیمه ایران است. روش شناسی: روش پژوهش پیمایشی - توصیفی و ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه است. جامعه پژوهش مدیران عالی دفاتر مرکزی شرکت های بیمه فعال در بازار بیمه ای ایران در شهر تهران است. یافته ها: در این پژوهش پس از بررسی ادبیات مرتبط، مجموع متغیرهای کلیدی تأثیرگذار در پیاده سازی اشتراک دانش شناسایی شد و به روش دلفی مورد تأیید خبرگان و متخصصان امر قرار گرفت و در نهایت 68 عامل شناسایی شدند که در 8 گروه عامل ویژگی های نیروی انسانی، نگرش و حمایت مدیران، راهبرد به اشتراک گذاری دانش، ساختار و روابط سازمانی، فرهنگ و جوّ سازمانی، پاداش های سازمانی و ارزیابی، راهبرد سازمانی و کاربرد فناوری اطلاعاتی و ارتباطاتی قرار گرفتند. از مؤلفه های مورد بررسی، به طور کلی مؤلفه تعهد به سازمان، اعتقاد به افزایش موفقیت سازمان از طریق اشتراک گذاری دانش، کارآموزی کارکنان تازه استخدام شده در کنار کارکنان، ارتباط باز میان مدیران و کارکنان، اعتماد متقابل کارکنان به یکدیگر و استفاده از اینترانت، ضعیف ترین وضعیت را نشان دادند.

پیشینه و اهداف: صنعت بیمه، ماهیتاً صنعتی دانش محور است. ازاین رو، راهبرد مدیریت دانش می تواند به عنوان عاملی برای موفقیت شرکت های بیمه محسوب شود. با توجه به اهمیت این موضوع، شناخت پیشران ها و بازدارنده های آن در بیمه نقشی اساسی در پیاده سازی موفق مدیریت دانش شرکت های بیمه خواهد داشت. بر این اساس، هدف اصلی پژوهش، شناسایی عوامل پیشران و بازدارنده پیاده سازی مدیریت دانش در صنعت بیمه است.روش شناسی: پژوهش حاضر از لحاظ هدف، توسعه ای– کاربردی است و در دسته پژوهش های کیفی قرار دارد. ابزار جمع آوری داده ها، مصاحبه های عمیق و روش نمونه گیری از نوع هدفمند با رویکرد نظری بود. در این پژوهش مصاحبه های نیمه ساختاریافته با 15 نفر از مدیران اجرایی و عملیاتی شرکت های بیمه انجام شد. تجزیه وتحلیل داده های کیفی با استفاده از روش تحلیل مضمون انجام شد.یافته ها: در این پژوهش تعداد 112 کد در دو گروه اصلی پیشران و بازدارنده شناسایی شدند. 79 کد در 17 مضمون پیشران شامل بهبود روابط و تعاملات سازمانی، بهبود فضای سازمانی، فرهنگ سازی و ترویج فرهنگ دانشی، بازطراحی ساختار سازمانی، توسعه رفتارهای دانشی سازمان، بانک های اطلاعاتی، زیرساخت نرم افزاری و سخت افزاری پشتیبان مدیریت دانش، صلاحیت عمومی نیروی انسانی، صلاحیت تخصصی و حرفه ای، شایسته گزینی و حفظ نیروی انسانی، تناسب شغل و شاغل، سیاست های انگیزشی و تشویقی، بینش و تفکر مدیریتی، رویکرد مدیریتی به دانش، آموزش های ضمن خدمت براساس نیاز شغلی، توسعه آموزش های اثربخش، آموزش های به روزرسانی، ارزشیابی دانشی، پیشرفت شغلی، ارکان صنعت بیمه قرار گرفتند. 33 کد نیز در 7 مضمون بازدارنده شامل عوامل انسانی، عوامل شغلی، عوامل مرتبط با دانش، عوامل مدیریتی، عوامل انتصاباتی، عوامل نهادی، عوامل سیاسی، عوامل اقتصادی دسته بندی شدند.نتیجه گیری: از نتایج این پژوهش می توان به عنوان الگویی برای پیاده سازی مدیریت دانش در صنعت بیمه استفاده کرد و براساس آن شرکت های بیمه می توانند به تقویت پیشران ها و تضعیف بازدارنده ها بپردازند. براساس نتایج این پژوهش، در صنعت بیمه نیاز به حکمرانی دانش داریم.