فرزانه حاتمی

هدفاز اجرای پژوهش حاضر، تعیین تأثیر وجوه حسی تصویرسازی ذهنی بر یادگیری شوت سه گام بسکتبال بود. بدین منظور،40 دانشجوی دختر (میانگین سنی: 5/2±23 سال) به صورت داوطلبانه در پژوهش شرکت نمودند وپرسش نامه تصویرسازی حرکتی تجدیدنظر شده هال و مارتین را به منظور مشخص نمودن توانایی تصویرسازی تکمیل کردند. پس از آموزشاولیه ، شرکت کنندگان 10 کوشش مربوط به پیش آزمون را انجام دادند و سپس،بر اساس نمرات پیش آزمون و به روش آرایش جور کردن نمرات در چهار گروه تصویرسازی بینایی، جنبشی، شنیداری و کنترل قرار گرفتند. مرحله اکتساب شامل شش جلسه تمرین بود و 48 ساعت پس از آزمون اکتساب، آزمون یادداری و آزمون انتقال انجام شد. یافته های حاصل از آزمون تحلیل واریانس مرکب با اندازه های تکراری درمورد عامل آزمون نشان می دهد که اثرات اصلی گروه و آزمون و نیز تعامل بین این دو متغیر معنادار می باشد. یافته های آزمون های تحلیل واریانس یک راهه و تحلیل واریانس در اندازه های تکراری به عنوان آزمون های تعقیبی اثر تعامل نیز بیانگر این هستند که عملکرد سه گروه تصویرسازی در آزمون های اکتساب، یادداری و انتقال به طور معناداری بهتر از گروه کنترل می باشد؛ در حالی که تفاوت معناداری بین سه گروه تجربی مشاهده نمی شود. علاوه براین، گروه های تجربی در آزمون های اکتساب و یادداری، پیشرفت معناداری را نسبت به پیش آزمون داشته اند. یافته های پژوهش بیان می کنند که مربیان و معلمان ورزشی با استفاده از هر یک از وجوه حسی بینایی، شنیداری و جنبشی در تصویرسازی می توانند یادگیری مهارت شوت سه گام بسکتبال را تسهیل نمایند.

هدف از اجرای این پژوهش تعیین ارتباط بین توانایی تصویرسازی ورزشی و کارکردهای یادگیری مشاهده ای در ورزشکاران مرد بود. 115 ورزشکار مرد شرکت کننده در دوازدهمین المپیاد ورزشی دانشجویی با میانگین سنی 94/3±89/22 سال، پرسش نامه های پژوهش را تکمیل نمودند. یافته ها نشان داد ارتباط مثبت و معنا داری بین خرده مقیاس های توانایی تصویرسازی ورزشی و کارکردهای یادگیری مشاهده ای وجود دارد. یافته های تحلیل رگرسیون چندگانه به روش گام به گام نیز نشان داد توانایی تصویرسازی مهارت و هدف، کارکرد مهارتی و توانایی تصویرسازی راهبرد، کارکرد راهبردی یادگیری مشاهده ای را به طور معناداری پیش بینی می کنند. همچنین کارکرد اجرایی یادگیری مشاهده ای به طور معناداری توسط توانایی تصویرسازی هدف و تبحر پیش بینی می شود. یافته های پژوهش حاضر پیشنهاد می کنند مربیان و روانشناسان ورزشی می توانند در ورزشکارانی که از سطوح مهارتی نسبتاً بالایی برخوردارند، با منطبق ساختن نوع توانایی تصویرسازی با کارکردهای یادگیری مشاهده ای متناظر آن، اثربخشی تصویرسازی و یادگیری مشاهده ای را بهبود بخشند.

هدف از اجرای تحقیق حاضر، تعیین اثر جنسیت و نوع رشته ی ورزشی(باز و بسته) بر کاربرد کارکرد های یادگیری مشاهده ای در ورزشکاران نخبه بود. جامعه ی آماری تحقیق حاضر را ورزشکاران رشته های مختلف تیم های ملی ایران تشکیل دادند که از این میان ، 240 ورزشکار با میانگین سنی78/4 ± 79/21، پرسش نامه ی کارکردهای یادگیری مشاهده ایرا برای اندازه گیری کاربرد سه کارکرد مهارتی، راهبردی و اجرایی تکمیل کردند. ضریب پایایی همسانی درونی کل پرسش نامه برای 180 ورزشکارماهربرابربا 852/0 وبرایخرده مقیاس هایمهارتی،راهبردیواجراییبه ترتیببرابربا759/0، 756/0 و 82/0 به دستآمد. نتایجتحلیلعاملیتأییدینشاندادندکهمدل سه عاملی مفروض برای ورزشکاران ماهر مناسب است.نتایج آزمون تحلیل واریانس در اندازه های تکراری نشان داد که ورزشکاران بیشترین استفاده را از کارکرد مهارتی، سپس از کارکرد راهبردی و در نهایت از کارکرد اجرایی داشته اند(01 /0≥P). همچنین نتایج آزمون تحلیل واریانس دوراهه نشان دادند که اثرات اصلی جنسیت و نوع رشته ی ورزشی و اثر متقابل بین این دو عامل معنی دار بود(01 /0≥P). نتایج تعقیبی اثر تعامل معنی دار با استفاده از اجرای آزمون اثرات اصلی ساده نشان داد که ورزشکاران مرد، کارکرد مهارتی را در مهارت های بسته در مقایسه با مهارت های باز(01 /0≥P) و کارکرد راهبردی را در مهارت های باز در مقایسه با مهارت های بسته به طور معنی داری بیشتر استفاده کرده اند(01 /0≥P). در نهایت اینکه تفاوت معنی داری در میزان استفاده از کارکرد اجرایی ورزشکاران زن و مرد٬ هنگامی که در رشته هایی با مهارت های باز و بسته فعالیت می کنند، وجود نداشت( 05/0<P). یافته های تحقیق پیشنهاد می کنند که شناختو کاربرد کارکرد های شناختی و روان شناختی یادگیری مشاهده ای توسط مربیان ورزشی، روان شناسان ورزش و ورزشکاران می تواند فرایند یادگیری را بهبود بخشد.

امروزه، عملکرد مطلوب ورزشکاران حاصل ترکیب عوامل مختلف شامل آمادگی جسمانی و روانی است. هدف از اجرای تحقیق حاضر تعیین ارتباط بین سرسختی ذهنی و آمادگی جسمانی و همچنین تعیین پیش بین های سرسختی ذهنی است. برای دستیابی به هدف مذکور، 85 دانشجوی دختر با میانگین سنی 52/2 ± 14/20 در این تحقیق شرکت و به منظور سنجش سه خرده مقیاس اطمینان، ثبات و کنترل پرسشنامه سرسختی ذهنی ورزشی (شیرد، گلبی و ون ورش، 2009) را تکمیل کردند. برای سنجش آمادگی جسمانی دانشجویان از آزمون های دراز و نشست، پرش عمودی (سارجنت)، کشش از بارفیکس، دو رفت و برگشت 9×4 متر، دو 1600 متر و آزمون انعطاف پذیری ولز استفاده شد. یافته های آزمون تحلیل واریانس در اندازه گیری های مکرر نشان می دهد بین سه خرده مقیاس اطمینان، ثبات و کنترل تفاوت معنی داری وجود ندارد (05/0p>). یافته های آزمون همبستگی پیرسون نیز نشان می دهد بین استقامت عضلات کمربند شانه، توان عضلات پاها، استقامت هوازی، آمادگی جسمانی کلی و خرده مقیاس اطمینان ارتباط معنی داری وجود دارد. همچنین، همبستگی بین استقامت هوازی و خرده مقیاس کنترل معنی دار است (05/0p≤)، اما بین نمره کل سرسختی ذهنی و هیچ کدام از شاخص های آمادگی جسمانی ارتباط معنی داری یافت نشد (05/0<p). در نهایت، یافته های رگرسیون خطی چندگانه به منظور تعیین متغیرهای پیش بین (شاخص های آمادگی جسمانی) بر متغیرهای ملاک (خرده مقیاس های سرسختی ذهنی) نشان دادند خرده-مقیاس های اطمینان و کنترل با استفاده از استقامت هوازی پیش بینی شدند، در حالی که در متغیر ثبات هیچ کدام از متغیرهای آمادگی جسمانی وارد معادله رگرسیون نشدند. یافته های تحقیق پیشنهاد می کنند که ترکیب ویژگی های جسمانی و روان شناختی موجب دستیابی ورزشکاران به اوج عملکرد می شود.

هدف از اجرای تحقیق حاضر تعیین اثر سن، جنسیت و نوع رشته ورزشی (انفرادی و تیمی) بر کاربرد کارکردهای یادگیری مشاهده ای در ورزشکاران نخبه است. به منظور دست یابی به این هدف، 265 ورزشکار تیم های ملی (106ورزشکار مرد و 159ورزشکار زن) با میانگین سنی84/4 ± 6/20، پرسش نامه کارکردهای یادگیری مشاهده ای (کامینگ و همکاران، 2005) را برای اندازه گیری کاربرد سه کارکرد مهارتی، راهبردی و اجرایی تکمیل کردند. نتایج نشان میدهند که تفاوت جنسیتی در کاربرد کارکرد اجرایی وجود دارد. به عبارت دیگر، ورزشکاران زن به طور معنی داری بیشتر از ورزشکاران مرد از کارکرد اجرایی یادگیری مشاهده ای استفاده کرده اند در حالی که کاربرد کارکردهای مهارتی و راهبردی در بین ورزشکاران زن و مرد مشابه بود. علاوه بر این، هر سه رده سنی نوجوانان، جوانان و بزرگ سالان به طور مشابه از دو کارکرد راهبردی و اجرایی یادگیری مشاهده ای استفاده کرده اند، اما کاربرد کارکرد مهارتی در ورزشکاران بزرگ سال به طور معنی داری بیشتر از ورزشکاران رده های نوجوانان و جوانان بود. در نهایت اینکه، ورزشکاران رشته های انفرادی به طور معنی داری بیشتر از ورزشکاران رشته های تیمی از کارکرد راهبردی استفاده کرده اند در حالی که تفاوتی معنی دار درکاربرد کارکردهای مهارتی و اجرایی در بین ورزشکاران رشته های انفرادی و تیمی دیده نشد. یافته های تحقیق پیشنهاد می کنند که مربیان ورزشی، روان شناسان ورزش و ورزشکاران، از کارکردهای شناختی و انگیزشی یادگیری مشاهده ای به عنوان یک ابزار قدرتمند برای اکتساب مهارت های حرکتی و آماده سازی ورزشکاران از لحاظ روانی استفاده نمایند.

هدف از این مطالعه، بررسی اثر تداخل زمینهای بر اکتساب، یادداری و اشتغال مهارتهای والیبال (مبتنی بر تغییرات در برنامههای حرکتی تعمیم یافته و پارامتر) بوده است. این تحقیق در قالب دو آزمایش انجام شد. در این پژوهش، تعداد 78 دانشجوی دختر مبتدی با میانگین سنی 1032203 شرکت کردند. آزمودنیها، در آزمایش یک، مهارتهای والیبال شامل پنجه، پاس و سرویس را آموختند. آزمایش 2، شامل مهارت پنجه در فواصل مختلف بود. سپس شرکتکنندگان در سه گروه گمارده شدند. قبل از قرار گرفتن افراد در گروهها، پیشآزمون به عمل آمد. سه گروه شامل تمرین مسدود، زنجیرهای و تصادفی بود. همه آزمودنیها در 6 جلسه تمرین شامل: 60 کوشش در هر جلسه و 20 کوشش برای هر تکلیف شرکت کردند. پس از پایان جلسات تمرین آزمونهای یادداری و انتقال در روزهای مجزا انجام شد. تحلیل عاملی واریانس با اندازههای تکراری روی جلسات تمرین، پیشرفت معنیدار سه گروه را در هر دو آزمایش نشان داد. اما تفاوت بین گروهها معنیدار نبود. نتایج ANOVA یک راهه اثر معنیداری را بین گروههای در آزمونهای یادداری و انتقال نشان نداد. براساس نتایج این تحقیق، هیچ اثر معنیداری از تداخل زمینهای در یادگیری مهارتهای والیبال یافت نشد. یافتههای این تحقیق نشان میدهند که تمرینهای قالبی، زنجیرهای قالبی یا تصادفی میتوانند برای یادگیری مهارتهای والیبال در افراد مبتدی مورد استفاده قرار گیرند.

این تحقیق جهت بررسی تاثیر سطح مهارت الگو )دو نوع متفاوت الگودهی( بر عملکرد و یادگیری سرویس ساده والیبال دانشجویان مبتدی طراحی شد. آزمودنی های این تحقیق را 40 نفر از دانشجویان شهید بهشتی تشکیل دادند که درس تربیت بدنی (1) را در نیمسال دوم سال 83-1382 انتخاب کرده بودند. آزمودنی ها از میان جامعه 300 نفری به صورت تصادفی ساده انتخاب و همچنین به صورت تصادفی در دو گروه 20 نفری مشاهده الگوی ماهر و در حال یادگیری گماشته شدند. هر دو گروه 60 کوشش تمرینی را طی سه روز پیاپی انجام دادند. در این تحقیق توصیف های کلامی هم زمان با نمایش ویدیویی به آزمودنی ها ارایه و سپس نتیجه و الگو )فرایند( اجرای سرویس ساده والیبال اندازه گیری شد. به منظور تجزه و تحلیل داده ها و مقایسه گروه های دو گانه از طریق تحلیل واریانس عاملی مرکب و آزمون- تی در گروه های مستقل و وابسته در سطح a=0.05 استفاده شد. نتایج این تحقیق، پیشرفت معنی داری را در امتیازات مربوط به نتیجه و فرایند اجرا در مراحل مختلف آزمون نشان داد. در متغیر اجرا، تفاوت معنی داری بین دو گروه مشاهده الگوی ماهر و در حال یادگیری وجود نداشت. در حالی که، در انتهای مرحله اکتساب و یادداری، آزمودنی های گروه الگودهی ماهر، الگوی حرکت را بهتر از آزمودنی های گروه مشاهده الگوی در حال یادگیری به نمایش گذاشتند.