کریم زمانی

پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی معنادرمانی مبتنی بر اندیشه های مولانا و درمان پذیرش و تعهد بر حافظه سرگذشتی سالمندان انجام شد . روش پژوهش، نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل و دوره پیگیری بود. از میان سالمندان مراجعه کننده به مراکز توانبخشی سالمندان روزانه بهزیستی شهرستان ساری، 66 نفر (46 زن و 20 مرد) نمونه پژوهش با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به روش تصادفی در دو گروه آزمایشی و یک گروه کنترل جایگزین شدند. جهت جمع آوری اطلاعات از مصاحبه نیمه ساختار یافته حافظه سرگذشتی استفاده شد. برای گروه آزمایشی اول، معنادرمانی مبتنی بر اندیشه های مولانا و برای گروه آزمایشی دوم، درمان پذیرش و تعهد، هرکدام به مدت 8 جلسه 75 دقیقه ای ارائه گردید و در این مدت گروه کنترل، هیچگونه مداخله ای دریافت نکردند. نتایج آزمون تحلیل واریانس مکرر نشان دادند که معنادرمانی مبتنی بر اندیشه های مولانا و درمان پذیرش و تعهد، موجب بهبود حافظه سرگذشتی و مؤلفه های آن در سالمندان شده است؛ همچنین، یافته ها نشان دادند بین اثربخشی دو گروه معنادرمانی و درمان پذیرش و تعهد بر حافظه سرگذشتی سالمندان، تفاوت معناداری وجود داشته به طوریکه معنادرمانی مبتنی بر اندیشه های مولانا توانسته بر حافظه سرگذشتی سالمندان موثرتر واقع شود.

مقدمه: پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی معنادرمانی مبتنی بر اندیشه های مولانا با درمان اکت بر سلامت اجتماعی سالمندان انجام شد. روش: در یک طرح کاربندی کنترل شده تصادفی نمونه پژوهش شامل 66 سالمند (46 زن و 20 مرد) از مراکز توانبخشی سالمندان روزانه بهزیستی شهرستان ساری انتخاب شدند. آزمودنی ها به روش تصادفی در دو گروه آزمایشی و یک گروه کنترل بدون درمان تقسیم شدند. گروه آزمایشی اول و دوم به ترتیب مداخله معنادرمانی مبتنی بر اندیشه های مولانا ، و اکت را دریافت کردند، اما گروه کنترل در لیست انتظار ماند. جمع آوری داده ها با استفاده از پرسشنامه سلامت اجتماعی کییز انجام شد و داده ها با استفاده از آزمون تحلیل واریانس مختلط تحلیل شدند. یافته ها: میانگین مؤلفه های اجتماعی بطور معناداری در هر دو گروه آزمایشی بالاتر از گروه کنترل بود (0/001>P). دو گروه آزمایشی تفاوت معنی داری با یکدیگر  در مؤلفه ها نداشتند (0/05<P)، ولی گروه معنادرمانی نسبت به گروه اکت از سطح کلی سلامت اجتماعی بالاتری برخوردار بوده است (0/05>P). نتیجه گیری: با توجه به ساختار فرهنگی-اجتماعی جامعه ایرانی، قویاً استفاده از رویکردهای درمانی مبتنی بر فرهنگ را توصیه می کنیم.

پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی معنادرمانی مبتنی بر اندیشه های مولانا با درمان پذیرش و تعهد بر بهزیستی روان شناختی سالمندان انجام شد. روش پژوهش، تجربی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل و دوره پیگیری بود. نمونه پژوهش شامل 66 نفر (46 زن و 20 مرد) بود که با روش نمونه گیری تصادفی ساده از میان سالمندان مراجعه کننده به مراکز توانبخشی سالمندان روزانه بهزیستی شهرستان ساری انتخاب و به روش تصادفی در سه گروه آزمایشی (دو گروه) و کنترل جایگزین شدند. جهت جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه بهزیستی روان شناختی استفاده شد. برای گروه آزمایشی اول معنادرمانی مبتنی بر اندیشه های مولانا طی 8 جلسه 75 دقیقه ای آموزش داده شد و برای گروه آزمایشی دوم درمان پذیرش و تعهد به مدت 8 جلسه 75 دقیقه ای ارائه شد و در این مدت گروه کنترل هیچ گونه مداخله ای دریافت نکردند. نتایج آزمون تحلیل واریانس مختلط نشان داد معنادرمانی مبتنی بر اندیشه های مولانا و درمان پذیرش و تعهد موجب افزایش بهزیستی روان شناختی و مؤلفه های آن در سالمندان می شود (P<0.01). هم چنین، یافته ها نشان داد بین اثربخشی دو گروه معنادرمانی و درمان پذیرش و تعهد بر بهزیستی روان شناختی سالمندان تفاوت معناداری وجود ندارد. براساس سافته ها می توان استدلال کرد که اندیشه های مولانا می تواند منبع خوبی برای غنی سازی مداخلات روان شناختی برای سالمندان محسوب شود.

مولانا جلال الدین محمدبلخی، شاعر و عارف نام دار گستره زبان و ادب فارسیصاحب آثاریبس ارج مند چون مثنوی، دیوان شمس و فیه مافیه است که هر یک از آن ها پژوهش هاییگسترده را در برداشته و هنوز میدان تحقیق در این باب فراخ است. از میان این آثارگران قدر، فیه مافیه به مجلس گوییهایصوفیانه اختصاص دارد. در این بحث، پس از معرفیمختصر «مجلس گفتن» یا وعظ گوییهایصوفیانه، به پیوندهایموضوعیفیه مافیه با مثنویو دیوان شمس پرداخته شده است.