سید عبدالمجید بحرینیان

زمینه و هدف: به جرأت می توان یادگیری را بنیادی ترین فرایندی دانست که در نتیجه ی آن، موجودی ناتوان و درمانده در طی زمان و در تعامل و رشد جسمی، به فردی تحول یافته می رسد که توانایی های شناختی و قدرت اندیشه او حد و مرزی نمی شناسد. هدف پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی آموزش فراشناخت بر باورهای انگیزشی و راهبردهای یادگیری خودتنظیمی دانش آموزان مبتلا به اختلال یادگیری بوده است. روش پژوهش: روش تحقیق حاضر از لحاظ هدف، کاربردی و از نظر موقعیت میدانی و از نظر روش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل و انتساب تصادفی بوده است. جامعه آماری این پژوهش، شامل تمام دانش آموزان ابتدایی 10 تا 13 سال دارای اختلال یادگیری خواندن، نوشتن و ریاضی شهرستان جویبار در سال تحصیلی 1400-1399 بوده است. نمونه گیری به صورت هدفمند و 30 نفر از دانش آموزان به عنوان نمونه انتخاب شدند و سپس با گمارش تصادفی، 15 نفر به گروه آزمایش (مربوط به آموزش فراشناخت)، و 15 نفر به گروه کنترل تخصیص داده شدند. گروه آزمایش به مدت 10 جلسه یک ساعته به صورت هفتگی تحت آموزش فراشناخت براساس مدل کوزیاک (2001) قرار گرفتند؛ در حالی که گروه کنترل هیچ مداخله ای را دریافت نکر د. همچنین پرسشنامه باورهای انگیزشی هارتر (1981)، و پرسشنامه یادگیری خودتنظیمی ریان و کانل (1989) در مرحله پیش آزمون، و پس آزمون مورد استفاده قرار گرفت . در نهایت، داده ها با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس تک متغیره و چند متغیره و آزمون تعقیبی بونفرونی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت . یافته ها: نتایج نشان داد که آموزش فراشناخت بر باورهای انگیزشی (31/12= F ؛ 002/0= P ) و راهبردهای یادگیری خودتنظیمی (35/17= F ؛ 001/0= P ) دانش آموزان تاثیر دارد. نتیجه گیری: می توان نتیجه گرفت آموزش فراشناخت بر باورهای انگیزشی و راهبردهای یادگیری خودتنظیمی دانش آموزان موثر است و می توان از این آموزش در جهت کاهش مشکلات روانشناختی دانش آموزان بهره برد.

زمینه و هدف: اختلال شخصیت مرزی یکی از پرهزینه ترین اختلال های روانی است که از دست دادن منابع بالینی و اجتماعی را به دنبال دارد و با توجه به هزینه های بالای مرتبط با آن، بررسی عوامل مؤثر در ایجاد و تداوم ویژگی های شخصیت مرزی امری ضروری است. این پژوهش با هدف بررسی نقش میانجی سازمان شخصیت در رابطه بین بدرفتاری های دوران کودکی با نشانه های شخصیت مرزی انجام شد. مواد و روش ها: جامعه آماری این پژوهش را کلیه دانشجویان 18 تا 45 ساله دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد (32000 =N) در بازه زمانی بهمن تا اسفند 1400 تشکیل داد. نمونه پژوهش شامل 451 نفر از دانشجویان بود که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و به پرسشنامه آسیب دوران کودکی، پرسشنامه سازمان شخصیت و مقیاس شخصیت مرزی پاسخ دادند. داده های پژوهش با استفاده از روش مدل یابی معادلات ساختاری و به کمک نرم افزارهای آماری SPSS نسخه 24 و LISREL8.8 تحلیل شدند. یافته ها: یافته ها نشان داد که مسیر مستقیم بدرفتاری های دوران کودکی به سازمان شخصیت مثبت و معنی دار و به نشانه های شخصیت مرزی مثبت و غیر معنی دار بود. مسیر مستقیم سازمان شخصیت به نشانه های شخصیت مرزی مثبت و معنی دار بود. به علاوه مشخص شد که رابطه غیرمستقیم بین بدرفتاری های دوران کودکی و نشانه های شخصیت مرزی از طریق سازمان شخصیت میانجی می شود. نتیجه گیری: یافته های این پژوهش از نقش میانجی سازمان شخصیت در رابطه بین بدرفتاری های دوران کودکی با نشانه های شخصیت مرزی حمایت می کند. این یافته ها نشان می دهد که سازمان شخصیت می تواند نقش غیرمستقیمی در افزایش اثرات بدرفتاری های دوران کودکی بر نشانه های شخصیت مرزی داشته باشد. تقویت ویژگی های روان شناختی مثبت و کاهش عوامل خطرزا ازجمله محیط های آسیب زای کودکی و طراحی برنامه های مداخله و کاربرد آن ها می تواند به کاهش نشانه های شخصیت مرزی کمک کند.

هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی درمان فراشناختی بر وسواس-فکری عملی رابطه ای (ROCD) و اجتناب تجربه ای بود. پژوهش حاضر از نظر هدف از نوع کاربردی و از لحاظ روش بر اساس طرح پژوهش و شیوه انجام، نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون (با یک گروه آزمایش و یک گروه کنترل و دوره پیگیری سه ماهه) بود. جامعه آماری به کار رفته در پژوهش حاضر شامل کلیه زنان متأهل مراجعه کننده به مراکز روان درمانی منطقه 10 تهران در سال 1401 بود و از بین این افراد با استفاده از شیوه نمونه گیری هدفمند تعداد 40 نفر انتخاب شده و به صورت تصادفی در یک گروه آزمایش (20 نفر) و یک گروه کنترل (20 نفر) گمارده شدند. سپس، روی گروه آزمایش بسته درمان فراشناختی ولز (2009) اجرا شد. به منظور گردآوری داده ها، ابزار پژوهش شامل پرسشنامه اجتناب تجربه ای بوند و همکاران (2007) و پرسشنامه وسواس فکری-عملی رابطه ای دورون و همکاران (2012) بود.  به منظور تجزیه و تحلیل آماری داده ها از تحلیل واریانس با اندازه گیری های مکرر و آزمون تعقیبی بونفرونی و نسخه 26 نرم افزار SPSS استفاده شد. با توجه به مقدار F و سطح معناداری به دست آمده در متغیر اجتناب تجربه ای (29/6 = F و 001/0 = P) و وسواس فکری-عملی رابطه ای (45/6 = F و 001/0 = P) می توان نتیجه گرفت که متغیر مستقل (درمان فراشناختی) به شکل معناداری باعث تغییر در متغیرهای وابسته (اجتناب تجربه ای و وسواس فکری-عملی رابطه ای) شده است. بنابراین می توان نتیجه گرفت که تغییرات ایجاد شده در متغیرهای وابسته ناشی از اجرای درمان فراشناختی بر گروه آزمایش بود. بر اساس یافته های به دست آمده می توان نتیجه گرفت که درمان فراشناختی بر اجتناب تجربه ای و وسواس فکری-عملی رابطه ای زنان متأهل مؤثر بود. از این رو، پیشنهاد می شود متخصصین از فنون این رویکرد در کار خود بهره مند شوند.

زمینه و هدف:اختلال اضطراب اجتماعی که هراس اجتماعی نیز نامیده می شود، ترس شدید در موقعیت های اجتماعی و بین فردی است. پژوهش حاضر با هدف تعیین تاثیر گروه درمانی مبتنی بر تحلیل تبادلی بر کاهش نشانه های اختلال اضطراب اجتماعی است. روش:این پژوهش از مطالعات آزمایشی حقیقی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه است. ۲۱ فرد مراجعه کننده به مرکز خدمات مشاوره و روان شناسی شخصی در کرج بر اساس نمونه گیری قضاوتی انتخاب و در دو گروه آزمایش (۱۱ شرکت کننده) و گروه گواه (۱۰ شرکت کننده) کاربندی شدند. شرکت کنندگان پرسشنامه هراس اجتماعی (کانر، ۲۰۰۰) را در در مراحل پیش آزمون-پس آزمون تکمیل کردند. مداخله بر اساس روش تحلیل تبادلی گروهی که به صورت ۷ جلسه هفتگی ۶۰ تا ۹۰ دقیقه ای برگزار شد. در بخش آمار توصیفی میانگین و انحراف استاندارد و در بخش تحلیل داده ها از تحلیل کواریانس استفاده شد. یافته ها:مطالعه نشان داد که گروه درمانی مبتنی بر تحلیل تبادلی نشانه های اختلال اضطراب اجتماعی افراد دارای اختلال اضطرابی اجتماعی را به طور معناداری کاهش می دهد. نتیجه گیری:یافته های این پژوهش اشاره می کند که گروه درمانی مبتنی بر تحلیل تبادلی می تواند در کاهش نشانه های اختلال اضطراب اجتماعی موفق باشد.

زمینه: مطالعات نشان داده اند که تغییر سبک زندگی از طریق تنظیم و جهت دهی به زندگی انسان بر ارتقاء تعیین کننده های فردی - آموزشی مؤثر است، اما پژوهشی که به تأثیر آموزش آن بر خودکارآمدی، انتظارات پیامد و منبع کنترل دانشجویان پرداخته باشد، مغفول مانده است. هدف: هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی آموزش تغییر سبک زندگی بر بهبود خودکارآمدی، انتظارات پیامد و کاهش منبع کنترل بیرونی دانشجویان بود. روش: تحقیق حاضر مطالعه ای آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه پژوهش متشکل از دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات تهران در نیمسال اول سال تحصیلی 1400-1399 بود. نمونه این مطالعه 40 دانشجو بودند که به شیوه نمونه گیری خوشه ای دومرحله ای انتخاب و با گمارش تصادفی در گروه های آزمایش و گواه (هر گروه 20 نفر) قرار گرفتند. ابزار پژوهش مقیاس های خودکارآمدی عمومی (شوارزر و جروسلم، 1995)، انتظارات پیامد دانشجو (لندی، 2003) و منبع کنترل (راتر، 1966) بودند. برای گروه آزمایشی، آموزش تغییر سبک زندگی (فن پی، 2018) در 8 جلسه 90 دقیقه ای برگزار گردید، اما گروه گواه مداخله ای دریافت نکرد. برای تحلیل داده ها از تحلیل کواریانس استفاده گردید. یافته ها: آموزش تغییر سبک زندگی بر افزایش خودکارآمدی، انتظارات پیامد و کاهش منبع کنترل بیرونی دانشجویان اثربخش بود (0/01 >p). نتیجه گیری: آموزش تغییر سبک زندگی می تواند به عنوان روشی کارآمد در بهبود خودکارآمدی و انتظارات پیامد دانشجویان و کاهش باورهای کنترل بیرونی آنان توسط درمانگران مورد استفاده قرار گیرد و در نتیجه به موفقیت تحصیلی - شغلی شان کمک نماید.

زمینه و هدف: اختلال اضطراب اجتماعی که هراس اجتماعی نیز نامیده می شود، ترس شدید در موقعیت های اجتماعی و بین فردی است. پژوهش حاضر با هدف تعیین تاثیر گروه درمانی مبتنی بر تحلیل تبادلی بر کاهش نشانه های اختلال اضطراب اجتماعی است. روش: این پژوهش از مطالعات آزمایشی حقیقی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه است. ۲۱ فرد مراجعه کننده به مرکز خدمات مشاوره و روان شناسی شخصی در کرج بر اساس نمونه گیری قضاوتی انتخاب و در دو گروه آزمایش (۱۱ شرکت کننده) و گروه گواه (۱۰ شرکت کننده) کاربندی شدند. شرکت کنندگان پرسشنامه هراس اجتماعی (کانر، ۲۰۰۰) را در در مراحل پیش آزمون-پس آزمون تکمیل کردند. مداخله بر اساس روش تحلیل تبادلی گروهی که به صورت ۷ جلسه هفتگی ۶۰ تا ۹۰ دقیقه ای برگزار شد. در بخش آمار توصیفی میانگین و انحراف استاندارد و در بخش تحلیل داده ها از تحلیل کواریانس استفاده شد. یافته ها: مطالعه نشان داد که گروه درمانی مبتنی بر تحلیل تبادلی نشانه های اختلال اضطراب اجتماعی افراد دارای اختلال اضطرابی اجتماعی را به طور معناداری کاهش می دهد. نتیجه گیری: یافته های این پژوهش اشاره می کند که گروه درمانی مبتنی بر تحلیل تبادلی می تواند در کاهش نشانه های اختلال اضطراب اجتماعی موفق باشد.

هدف از پژوهش حاضر بررسی تاثیر روان نمایشگری بر تنظیم هیجانی- شناختی و خودزنی در سربازان مبتلا به صفات و یا اختلال شخصیت مرزی بود. این پژوهش به روش نیمه تجربی با پیش آزمون و پس آزمون همراه با گروه کنترل در انتظار درمان بود. جامعه آماری شامل کلیه سربازان مبتلابه صفات یا اختلال شخصیت مرزی بودند که در سال 1397 به بیمارستان فوق تخصصی روان پزشکی 505 ارتش جمهوری اسلامی ایران در تهران جهت درمان سرپایی مراجعه کرده بودند و از میان آنها تعداد 20 نفر به روش نمونه گیری دردسترس و هدفمند انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل (هر گروه 10نفر) جای داده شدند. گروه آزمایش در طی 12 جلسه 90 دقیقه ای و به صورت گروهی تحت درمان قرار گرفت، مقیاس های خودزنی کلونسکی، تنظیم شناختی - هیجان گارنفسکی و کریج پیش از آغاز درمان و در پایان جلسات درمان اجرا شد. گروه کنترل هیچ نوع مداخله ای دربافت نکرد. داده ها با استفاده از آزمون آماری تحلیل کوواریانس چندمتغیری تحلیل شدند. نتایج حاکی از بهبود تنظیم هیجانی- شناختی و کاهش موارد اقدام به خودزنی در گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل در انتظار درمان بود. در نتیجه می توان از این درمان درجهت تنظیم هیجانی- شناختی و خودزنی در سربازان مبتلا به صفات یا اختلال شخصیت مرزی استفاده کرد.

زمینه و هدف: اختلالات خوردن از دسته اختلالات روانی/ روان تنی به شمار می آیند که مشکلات متعددی در سلامت جسمانی و عملکرد روانی را موجب می شوند. هدف پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش وتعهد بر پرخوری عصبی زنان دارای اضافه وزن بود. مواد و روش ها: مطالعه ی حاضر، از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه است. در این مطالعه 40 نفر از زنان دارای اضافه وزن با شاخص توده بدنی بزرگتر از 30 در منطقه 1 شهر تهران به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه قرار گرفتند. آزمودنی ها در دو مرحله پیش آزمون و پس آزمون به پرسشنامه بازخوردهای خوردن گارنر و همکاران (1982)، پاسخ دادند. گروه آزمایش طی 8 جلسه 60 دقیقه ای جلسات درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد را به صورت گروهی دریافت کردند در حالی که گروه کنترل هیچ درمانی دریافت نکردند. داده ها با استفاده از روش های آمار توصیفی و تحلیل کوواریانس چند متغیره و با استفاده از نرم افزار آماری SPSS نسخه 25 تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: نتایج مقایسه گروه های آزمایشی با گروه گواه نشان داد که پرخوری عصبی و خرده مقیاس های آن (رژیم لاغری، پرخوری و اشتغال ذهنی با غذا و مهار دهانی) در گروه آزمایش نسبت به گروه گواه به طور معناداری کاهش پیدا کرد و اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر پرخوری عصبی در مرحله پس آزمون تأیید می گردد (001/0>p). میزان این تأثیر بین 7/75 تا 1/81 درصد بود. نتیجه گیری: به طور کلی نتایج حاکی از تأثیر معنادار یک دوره درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر متغیرهای پرخوری عصبی و کاهش وزن در زنان دارای اضافه وزن بود و می توان از این روش برای درمان عصبی افراد دارای اضافه وزن استفاده کرد.

هدف: افسردگی در بین نوجوانان در حال افزایش است و می تواند به صورت چشمگیری عملکردها را مختل کند؛ لذا، هدف از این پژوهش بررسی اثر بخشی درمان شناختی رفتاری مبتنی بر اندیشناکی در مقابل درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی بر علائم خلقی/ اضطرابی و اندیشناکی نوجوانان افسرده اقدام کننده به خودکشی است. روش: سی نوجوان دختر نوجوان افسرده که با مشکل اقدام به خودکشی به واحد اورژانس از اول آبان تا 15 اسفند 1398 مراجعه کرده بودند به روش هدفمند و پس از داشتن ملاک های شمول وارد پژوهش شدند و پرسشنامه ها تکمیل شدند. شرکت کنندگان پس از انتخاب به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گروه کنترل (10 نفری) تقسیم شدند. یک گروه درمان شناختی رفتاری مبتنی بر اندیشناکی و گروه دیگر درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی در ده جلسه انفرادی دریافت کردند. ابزارهای پژوهش مقیاس افسردگی بک-2، مقیاس پاسخ نشخواری، مقیاس تشخیصی علائم خلقی و اضطرابی  و پرسشنامه اضطراب بک  بودند. جهت تحلیل داده ها از تحلیل واریانس تک و چند متغیره با اندازه گیری مکرر و نسخه 25 نرم افزار SPSS استفاده شد. یافته ها: هر دو مداخله اثر معنی دار ی بر کاهش نشانه های خلقی/ اضطراب و اندیشناکی داشته است و در طول دوره پیگیری دو ماهه نیز پایدار بوده است.

زمینه: مرور پژوهشی نشان می دهد که درمان مبتنی بر فراشناختی بر متغیرهای مختلفی تأثیر دارد و همچنین زنان سرپرست خانوار در راهبردهای کنترل فکر دچار مشکل هستند؛ اما مسأله این است که درمان فراشناختی بر راهبردهای کنترل فکر زنان سرپرست خانوار چه تأثیری دارد؟ هدف: این پژوهش با هدف تعیین اثربخشی درمان فراشناخت بر راهبردهای کنترل فکر زنان سرپرست خانوار شهر تهران انجام شد. روش: این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه گواه بود. از جامعه زنان سرپرست خانوار شهر تهران در سال 1397، 40 زن سرپرست خانوار به صورت دردسترس انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه قرار گرفتند. گروه آزمایش 8 جلسه 90 دقیقه ای درمان فراشناختی ولز (2000) دریافت کردند. راهبردهای کنترل فکر با پرسشنامه راهبردهای کنترل فکر ولز ودیویس (1994) سنجیده شد و داده های پژوهش با استفاده از کواریانس تحلیل شد. یافته ها: نتایج کواریانس نشان دادکه درمان فراشناختی بر افزایش راهبردهای کنترل فکر و مؤلفه های توجه برگردانی، کنترل اجتماعی و ارزیابی مجدد زنان سرپرست خانوار تأثیر معنی داری دارد (0/001≥ p ). نتیجه گیری: به منظور بهبود راهبردهای کنترل فکر و مؤلفه های آن یعنی توجه برگردانی، کنترل اجتماعی و ارزیابب مجدد زنان سرپرست خانوار می توان از درمان فراشناختی بهره گرفت.

مقدمه: این مطالعه به منظور تعیین اثربخشی روان درمانی مثبت گرای گروهی برکاهش افسردگی، استرس و اضطراب مرگ افراد مبتلا به سرطان تحت شیمی درمانی انجام شد. روش کار: این پژوهش مقطعی در سال 1395بر روی32 نفر بیمار مبتلا به سرطان تحت شیمی درمانی در دو گروه آزمون و شاهد انجام شد. بیماران گروه مداخله درجلسات گروه آزمون تحت درمان مثبت گرای گروهی، یک بار در هفته به مدت یک ماه و نیم قرار گرفتند. در ابتدای درمان فرم های سنجش DASS-21 و اضطراب مرگ تمپلر به عنوان پیش آزمون و درپایان جلسه ششم به عنوان پس آزمون تکمیل شد. نتایج توسط نرم افزار SPSS نسخه ی 21 و با استفاده از آزمون های تحلیل واریانس، خی دو و تی مستقل و تی زوجی تحلیل شد. یافته ها: مقایسه میانگین متغیرهای افسردگی، استرس و اضطراب مرگ در دو گروه نشان داد که تفاوت آماری معنی دار بین دوگروه روان درمانی مثبت گرا و شاهد وجوددارد (001/0P<). نتیجه گیری: نتایج این پژوهش روان درمانی مثبت گرای گروهی را برکاهش افسردگی، استرس و اضطراب مرگ افراد مبتلابه سرطان تحت شیمی درمان موثر نشان می دهد. فراهم نمودن تمهیدات لازم از سوی مدیران ارشد و پزشکان آنکولوژیست در به کارگیری روان درمانی مثبت گرای گروهی به منظورکاهش افسردگی، استرس و اضطراب مرگ افراد مبتلا به سرطان تحت شیمی درمانی توصیه می گردد.

مقدمه: هوش هیجانی به عنوان یک مفهوم نوپدید موضوعی است که به جایگاه و نقش هیجانات، احساسات و عواطف و تنظیم آن ها در انسان اشاره دارد و از آن به عنوان یک متغیر مرتبط با کیفیت زندگی، اضطراب و افسردگی نام برده می شود. هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش هوش هیجانی بر بهبود کیفیت زندگی، کاهش علایم اضطراب و افسردگی در سالمندان ساکن سرای سالمندان خصوصی شهر تهران بود. روش کار: این پژوهش بالینی بر روی 24 نفراز سالمندان ساکن سرای خصوصی سالمندان با روش نمونه گیری در دسترس انجام گرفت. ابزار پژوهش پرسشنامه اضطراب و افسردگی بک و پرسشنامه کیفیت زندگی (SF-36) بود. گروه آزمون تحت آموزش هوش هیجانی قرار گرفتند در حالی که گروه شاهد هیچ آموزشی دریافت ننمودند. نتایج توسط نرم افزار SPSS مورد ارزیابی قرار گرفت. یافته ها: آموزش هوش هیجانی تاثیر مثبت و معنی داری بر بهبود کیفیت زندگی، بهبود علایم روانی و کاهش علایم اضطراب و افسردگی سالمندان ساکن سرای سالمندان داشته است (05/0>P). نتیجه گیری: نتایج به دست آمده حاکی است که هوش هیجانی می تواند به عنوان یک متغیر تعدیل کننده و مهم، تاثیر تعیین کننده ای بر بهبود کیفیت زندگی، کاهش علایم اضطراب و افسردگی سالمندان داشته باشد.

مطالعه ی حاضر با هدف بررسی تعیین اثربخشی گروه درمانی معنوی بر بهبود کیفیت زندگی و سلامت روان در زنان مبتلا به سرطان پستان مراجعه کننده به بیمارستان طالقانی شهر تهران انجام شده است. مواد و روش ها: در این پژوهش، از طرح شبه آزمایشی پیش آزمون- پس آزمون، با گمارش تصادفی استفاده شده است. 24 بیمار مبتلا به سرطان پستان، به صورت تصادفی انتخاب شدند و در گروه های آزمایش (12 نفر) و کنترل (12 نفر) قرار گرفتند. برای شرکت کنندگان گروه آزمایش، 12 جلسه ی گروه درمانی معنوی (هر جلسه 90 دقیقه ) برگزار شد. در این پژوهش، از پرسش نامه ها ی سلامت روان و کیفیت زندگی استفاده شد. داده ها ی به دست آمده با روش آماری تحلیل کوواریانس و همچنین نرم افزار آماری spss، تجزیه و تحلیل شد. این پژوهش تمام موارد اخلاقی مرتبط را رعایت نموده است. یافته ها: یافته ها نشان داد، معنویت درمانی به طور معناداری در افزایش کیفیت زندگی و سلامت روان زنان مبتلا به سرطان پستان مؤثر بوده است (05/0P<). به عبارت دیگر، این مداخله توانست میزان کیفیت زندگی و سلامت روان را در گروه آزمایش ارتقا دهد. نتیجه گیری: نتیجه ی این پژوهش نشان داد که معنویت درمانی، منبعی مؤثر برای مقابله با پاسخ های جسمانی و روانی شناخته می شود و این مداخله می تواند در درمان های رایج پزشکی، برای ارتقای کیفیت زندگی و سلامت روان مبتلایان به سرطان پستان به کار برده شود.

پژوهش حاضر با هدف تعیین مدل ساختاری نظم بخشی هیجانی و علائم اختلال اضطراب فراگیر در دانشجویان انجام شد.برای دستیابی به هدف پژوهش، تعداد 462 (223 دختر و 241 پسر) دانشجوی دانشگاه شیراز با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند و به مقیاس مشکلات در نظم بخشی هیجانی، پرسشنامه نگرانی ایالت پنسیلوانیا و پرسشنامه اختلال اضطراب فراگیر پاسخ دادند. داده ها با استفاده از روش مدل سازی معادلات ساختاری تحلیل شدند. نتایج مدل سازی معادلات ساختاری نشان داد که از بین مؤلفه های دشواری در نظم بخشی هیجانی، دسترسی محدود به راهبردهای نظم بخشی هیجانی هم به صورت مستقیم و هم با واسطه گری نگرانی و مؤلفه دشواری در انجام رفتار هدفمند تنها به صورت مستقیم بر علائم اختلال اضطراب تعمیم یافته تأثیر می گذارند. به طورکلی این نتایج نشان می دهد که مؤلفه های نظم بخشی هیجانی می توانند بر علائم اختلال اضطراب فراگیر در جمعیت عمومی تأثیرگذار باشد، به طوری که افزایش دشواری ها در نظم بخشی هیجانی منجر به افزایش نگرانی و علائم اختلال اضطراب فراگیر در آن ها می شود.

توجه به آموزه های دینی، نشان می دهد که توکل به خدا، بهترین عامل در تأمین سلامت روانی فرد محسوب می شود؛ و پژوهش انجام شده در این زمینه نیز، مؤید این واقعیت است. دانشجویان از قشرهای مهم جامعه هستند که امروزه در معرض انواع مشکل های روانی قرار دارند. هدف از انجام این پژوهش، تعیین رابطه ی توکل برخدا و سلامت روان، در دانشجویان پزشکی دانشگاه شهید بهشتی تهران بوده است. مواد و روش ها: این پژوهش از نوع مطالعه های توصیفی(روش میدانی) است. جامعه ی مورد مطالعه نیز، همه ی دانشجویان پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی است. روش نمونه گیری در این پژوهش، از نوع نمونه گیری در دسترس بوده، به این صورت که پس از مراجعه به دانشکده ی پزشکی،400 نفر از دانشجویان دانشکده ی پزشکی به صورت تصادفی انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات در این پژوهش، پرسش نامه ی راهیابی در حوادث و رخدادهای زندگی و پرسش نامه ی سلامت روان(SCL – 90) بوده است. داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS و روش های آماری توصیفی(میانگین و انحراف استاندارد) و روش آماری استنباطی(همبستگی پیرسون) مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها: یافته های پژوهش نشان می دهد که بین توکل به خدا و سلامت روان، رابطه ی معناداری در سطح(05/0>P) وجود دارد. همبستگی دیده شده بین پرسش نامه ی توکل به خدا و سلامت روان در زیرمقیاس های افسردگی، اضطراب، شکایت های جسمانی، حساسیت فردی و پرخاشگری به ترتیب(21/0-، 22/0-، 31/0-، 26/0- و 16/0-) بوده، که به لحاظ آماری معنی دار است و نیاز به تبیین دارد. همچنین در مقیاس های فرعی پرسش نامه ی توکل به خدا(تفویض، دیگران، خود) با سلامت روان نیز همبستگی به دست آمد(28/0-، 27/0- و 30/0-). نتیجه گیری: نتیجه های این پژوهش نشان داد که همبستگی قوی بین توکل به خدا و سلامت روان وجود دارد؛ و توکل به خدا که یک عامل تقویت کننده ی روانی است، از مؤثرترین ساز و کارهای مقابله یی مذهبی- معنوی است که از آن می توان برای ارتقای سلامت روان افراد جامعه و بهزیستی روان شناختی آنان بهره جست.

هدف این پژوهش، تدوین الگوی شاخص های هوش معنوی با توجه به نقش سبک های اسنادی و خود کنترلی بود. از این رو، 372 دانشجوی به روش نمونه گیری چند مرحله ای انتخاب و مقیاس های سبک های اسنادی سلیگمن، خود کنترلی تانجنی و هوش معنوی کینگ را تکمیل نمودند. در بررسی یافته ها از شیوة تحلیل مسیر و روش بیشینة احتمال بهره گرفته شد. یافته ها نشان دادند که سبک اسناد بیرونی و پایدار موفقیت و سبک اسناد پایدار و کلی شکست، از طریق خود کنترلی به ترتیب پیش بینی کنندة افزایش و کاهش تفکر انتقادی وجودی می باشند. همچنین مسیرهای مستقیمی نیز بین اسناد بیرونی موفقیت، تفکر انتقادی وجودی و تولید معنای شخصی، اسناد پایداری موفقیت و آگاهی متعالی، اسناد کلی موفقیت و بسط هوشیاری وجود دارند. مدل مفهومی حاضر نشان می دهد که بررسی نوع رویکرد اسنادی فرد در رویدادهای مختلف زندگی، در روشن شدن فرایند خودکنترلی و در تبیین هوش معنوی سودمند خواهد بود.

مقدمه: ناباروری با مشکلات متعدد جسمی، اقتصادی و روان شناختی همراه است و بر روابط زوجین، رضایت مندی یا دلزدگی زناشویی آنان اثر می گذارد. نقش باورهای ارتباطی نیز در مدیریت این عامل تنش زا و روابط زناشویی اهمیت دارد. این مطالعه به بررسی باورهای ارتباطی و دلزدگی زناشویی در زوجین بارور و نابارور می پردازد. روش کار: جامعه ی آماری این پژوهش توصیفی-همبستگی شامل زوجین بارور و ناباروری بود که به کلینیک زنان و مرکز درمان ناباروری نوین مشهد در سال 1391 مراجعه نمودند. با روش نمونه گیری در دسترس، 130 زوج بارور و 130 زوج نابارور بر اساس معیارهای طبی، وارد مطالعه شدند. نمونه ها پرسش نامه های جمعیت شناختی محقق ساخته، دلزدگی زناشویی پاینز و باورهای ارتباطی اپستین و آیدلسون را تکمیل نمودند. داده ها با SPSS نسخه ی 18 و روش های آمار توصیفی، رگرسیون گام به گام، تحلیل واریانس یک طرفه، آزمون های تعقیبی شفه، تحلیل واریانس چندمتغیره و تی مستقل تحلیل شدند. یافته ها: نمرات تمام ابعاد باورهای ارتباطی در گروه بارور نسبت به نابارور بالاتر است و به غیر از موارد باور به تخریب کنندگی و عدم تغییرپذیری همسر (به ترتیب 28/0=P، 21/0=P) سایر ابعاد در گروه های بارور و نابارور، تفاوت معنی داری داشته اند. در بین ابعاد دلزدگی زناشویی، نمرات ازپاافتادگی روانی در افراد نابارور به طور معنی داری بالاتر است (001/0=P). هر چند که نمرات ازپاافتادگی جسمی در گروه نابارور بالاتر است اما اختلاف معنی داری ندارد و ازپاافتادگی عاطفی در گروه بارور، بیشتر گزارش شده است. نتیجه گیری: زوجین نابارور نسبت به زوجین بارور از نظر باورهای ارتباطی قوی تر بوده ولی در ابعاد ازپاافتادگی روانی و جسمی، دلزدگی زناشویی بیشتری نسبت به گروه بارور تجربه می کنند.

سلامت روان دانش آموزان یکی از مسائل مهم در روان شناسی، روان پزشکی و جامعه شناسی است. یافتن روش های درمانی برای ارتقای سلامت روان که دارای عوارض کم تر، سود بیش تر و مقرون به صرفه تر باشد، از هدف های اصلی روان پزشکان و روان شناسان است. هدف پژوهش حاضر، تعیین اثر آموزش هوش معنوی بر سلامت روان دانش آموزان پسر دبیرستان های منطقه ی 14 تهران است. مواد و روش ها : این پژوهش به شیوه ی کارآزمایی بالینی است، که بر روی 60 نفر از دانش آموزان مقطع متوسطه (هنرستان فنی- حرفه یی شهید چمران منطقه ی 14 تهران) صورت گرفت. جامعه ی مورد مطالعه شامل دانش آموزان هنرستان فنی حرفه یی شهید چمران منطقه ی 14 تهران است. روش نمونه گیری در این پژوهش، خوشه یی چند مرحله یی بود؛ بدین صورت که از بین هنرستان ها و دبیرستان های منطقه ی 14 تهران، چند دبیرستان و هنرستان انتخاب شدند و از بین آن ها نیز هنرستان فنی- حرفه یی شهید چمران جامعه ی هدف شد و مورد مطالعه قرار گرفت. از کل دانش آموزان این مدرسه، 60 نفر به صورت تصادفی انتخاب شدند و در دو گروه آزمایشی (30 نفر) و گواه (28 نفر) قرارگرفتند. آزمودنی های گروه آزمایشی در هفت جلسه ی هفتگی مورد مداخله ی هوش معنوی قرار گرفتند، اما گروه کنترل، درمانی دریافت نکرد. ابزار گرد آوری داده ها در این پژوهش، پرسش نامه ی SCL-90 بود. داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS و روش های آماری توصیفی (میانگین و انحراف استاندارد) و روش آماری استنباطی ( تی گرو ه های مستقل و تی وابسته) مورد تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: تحلیل آماری داده ها نشان داد که هفت جلسه ی مداخله ی هوش معنوی موجب کاهش معنی دار حساسیت در روابط متقابل، شکایت های جسمانی، وسواسی- اجباری، افسردگی، اضطراب، پرخاشگری، ترس مرضی، افکار پارانوئیدی و روان پریشی در پس آزمون نسبت به پیش آزمون می شود و در مقایسه با گروه کنترل، هفت جلسه ی مداخله ی هوش معنوی موجب کاهش حساسیت در روابط متقابل، شکایت های جسمانی، وسواسی- اجباری، افسردگی، اضطراب، پرخاشگری، ترس مرضی، افکار پارانوئیدی و روان پریشی شد. نتیجه گیری : با توجه به نتایج این پژوهش، می توان مداخله ی هوش معنوی را برای ارتقای سلامت روان به کار برد.